ΑΘΗΝΑ
Συνέντευξη για όλους και για όλα έδωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης στον ΣΚΑΪ στην οποία αποκάλυψε -από τη δική του σκοπιά- όλο το παρασκήνιο και τις άγνωστες πτυχές της θυελλώδους διαπραγμάτευσης με τους δανειστές αλλά και την κλιμάκωση της σχέσης και της συνεργασίας του με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Παραδέχθηκε ότι υπήρχε Plan X, του οποίου ήταν επικεφαλής, μίλησε για τις κινήσεις αναζήτησης ρωσικών και κινεζικών κεφαλαίων, ομολόγησε ότι ηχογραφούσε όλα τα Eurogroup, εκτός απ' το πρώτο, ενώ σημείωσε ότι ήταν επιφυλακτικός απέναντι στην προκήρυξη δημοψηφίσματος.
Για τη γνωριμία με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλ. Τσίπρα
Ο κ. Βαρουφάκης επισήμανε στην αρχή της συνέντευξης ότι πάντα η συζήτηση με τον Αλ. Τσίπρα ήταν ενδιαφέρουσα, μολονότι ήταν ξεκάθαρο ότι υπήρχε διάσταση απόψεων όσον αφορά στη δραχμή.
Πρόσθεσε, όμως, ότι σταδιακά επήλθε μία "ωρίμανση της σκέψης μιας μικρής ομάδας γύρω από τον Αλέξη Τσίπρα" σε ό,τι αφορά το νόμισμα.
Ερωτηθείς για το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, ανέφερε χαρακτηριστικά: "το έμαθα απ' τις εφημερίδες. «Αμέσως συνειδητοποίησα ότι υπάρχει μια πλήρης αναντιστοιχία μεταξύ μιας λελογισμένης λογικής διαπραγμάτευσης και αυτού του προγράμματος». Υπήρχαν ανακρίβειες, λαϊκισμοί, οι γενικές γραμμές με κάλυπταν, αλλά ότι θα πάρεις δις από το ΤΧΣ για να τα ρίξεις στην ανάπτυξη χωρίς διαπραγμάτευση, αυτό δεν έστεκε".
Έσπευσε, παρ' όλα αυτά να διευκρινίσει πως: "Παρά τις διαφωνίες, δέχθηκα να συστρατευθώ. Δεν είχα καμία όρεξη να εμπλακώ ούτε σαν υπουργός, ούτε καν σαν βουλευτής. Όμως, ένιωσα την υποχρέωση να αναλάβω το πόστο". Και «απέσπασα τη δέσμευση ότι το πρόγραμμα αυτό θα αναπροσαρμοστεί ανάλογα με τη διαπραγματευτική στρατηγική».
Υπουργική θητεία
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών χαρακτήρισε "απελπισία να είσαι υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας μετά την 25η Ιανουαρίου".
Δήλωσε ότι ήταν διατεθειμένος για συμβιβασμούς και περιγράφει τα ασφυκτικά περιθώρια με την εξής γλαφυρή περιγραφή:
"Την πρώτη μέρα που πήγα στο Υπουργείο κάλεσα σύσκεψη με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και έθεσα ακριβώς αυτό το ερώτημα. Η απάντηση ήταν κ. Υπουργέ έχουμε καιρό, έχουμε 12 μέρες. Tο γεγονός ότι φτάσαμε μέχρι και τον Ιούνιο καταφέρνοντας να πληρώνουμε και μισθούς και συντάξεις και το ΔΝΤ και άλλους πιστωτές, ήταν ένας άθλος διαχείρισης των οικονομικών του κράτους».
Αναφερόμενος στο επεισόδιο με τον Γερούν Ντάισελμπλουμ στο υπουργείο Οικονομικών κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου, ο κ. Βαρουφάκης είπε ότι η δήλωσή του, τότε, για την τρόικα ήταν "μετριοπαθής" και "είναι κάτι μάλιστα που με τον κ. Ντάισελμπλουμ είχαμε συζητήσει στο γραφείο μία ώρα πριν και ήταν στο μότο που σχεδόν είχαμε συμφωνήσει".
"Ηχογραφούσα τα Eurogroup"
Στην αποκάλυψη ότι έχει ηχογραφήσει όλα τα Eurogroup πλην του πρώτου, προχώρησε ο Γ. Βαρουφάκης.
«Ναι είναι αλήθεια (…) Το πρώτο κράτησε πάνω από 10 ώρες. Επειδή ήταν και το βάπτισμα του πυρός και ήταν ένα ιδιαίτερα έντονο Eurogroup, όπου έφτανες στα όρια της σωματικής εξόντωσης (…). Συνειδητοποίησα βγαίνοντας από αυτό ότι εάν πάω στο ελληνικό κοινοβούλιο, στη Βουλή και μου ζητηθεί να απαντήσω σε συγκεκριμένα ερωτήματα, τί είπε ποιός, πότε σε απάντηση του άλλου, δε θυμόμουν, ήταν αδύνατο» είπε και συνέχισε:
«Ζήτησα από τη Μ.Ε.Α, τη μόνιμη ελληνική αντιπροσωπεία, να μου δώσει πρακτικά και τότε συνειδητοποίησα με απίστευτη έκπληξη ότι δεν κρατούνται πρακτικά. Ήταν ηθική μου υποχρέωση ως ΥΠΟΙΚ μιας χώρας, η οποία βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού να μπορώ να απαντώ στα ερωτήματα του Πρωθυπουργού, των συναδέλφων στο Υπουργικό συμβούλιο, των βουλευτών και των δημοσιογράφων στο τί είπε ποιός, πού, εφόσον κρίνω ότι πρέπει να το πω. Οπότε είχα υποχρέωση να τα ηχογραφώ. Νομίζω ότι όλοι ηχογραφούν, αν δεν το κάνουν πράττουν πάρα πολύ άσχημα».
Μάλιστα ο κ. Βαρουφάκης τονίζει μετά το Eurogroup της Ρίγας, έδωσε τα στικάκια με την ηχογράφηση στην ομάδα πολιτικής διαπραγμάτευσης. «Αν τα άκουσαν ή δεν τα άκουσαν, δε γνωρίζω. Αλλά εγώ τα κατέθεσα για να γνωρίζουν» επεσήμανε.
Σημείωσε, μάλιστα, πως είναι λάθος των υπολοίπων υπουργών Οικονομικών να μην ηχογραφούν τα Eurogroup, ενώ δεν αποδέχθηκε την "κατηγορία" που του αποδίδεται ότι "παραβίασε την αρχή της εμπιστευτικότητας".
Ερωτηθείς εάν έχει σκοπό να χρησιμοποιήσει αυτό το υλικό, δεν το απέκλεισε: «Δε γνωρίζω να σας πω, δεν έχω στόχο να τα χρησιμοποιήσω προς το παρόν» δήλωσε.
Ο Σόιμπλε το αφεντικό
Σε ερώτηση για το ποιος είναι το αφεντικό στο Eurogroup, απάντησε: "Αυτό είναι ξεκάθαρο. Το αφεντικό είναι ο κ. Σόιμπλε κατά το 95%-96% του χρόνου. Που και που αυτονομείται ο πρόεδρος του Eurogroup, επειδή έχει άλλη γραμμή από την Μέρκελ".
Περιγράφοντας το Eurogroup της 22ης Φεβρουαρίου, ο κ. Βαρουφάκης είπε ότι ο Σόιμπλε ήταν εκνευρισμένος επειδή ο Ντάισελμπλουμ είχε συμφωνήσει με τη Μέρκελ να μας δώσει ό,τι ζητούσαμε. «Μίλησε 22 φορές πρώτος και τελευταίος, κάθε φορά ήταν και πιο εκνευρισμένος. Όλοι οι άλλοι υπουργοί ήθελαν να του είναι αρεστοί», περιέγραψε.
Αναφερόμενος στο Eurogroup στη Ρίγα, ο κ. Βαρουφάκης περιέγραψε τα όσα συνέβησαν: «Το βράδυ πριν από τη μάζωξη του Eurogroup έπεσα σε μία συνάθροιση υπουργών που "άσπρισαν" όταν με είδαν. Κάτι είχε "στηθεί" στη Ρίγα. Δεν επρόκειτο για επίθεση στο πρόσωπό μου, όπως έλεγαν οι εφημερίδες, αλλά για μια επίθεση κατά της Ελλάδας. Στη Ρίγα μπήκε στην ατζέντα η περαιτέρω λιτότητα. Ο Σόιμπλε έθεσε θέμα Grexit. Στην τοποθέτησή μου προσπάθησα να επαναθέσω τη συζήτηση στο πλαίσιο του συμβιβασμού» τόνισε.
Υπήρχε Plan B, δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ
Ερωτηθείς για το Plan B, ο κ. Βαρουφάκης είπε ότι επρόκειτο για Plan X, όπως το ονόμαζε η ελληνική πλευρά. Σημείωσε ότι: "ήταν εντολή του πρωθυπουργού η δημιουργία ενός στενού πυρήνα "έξι - επτά ατόμων" στον πυρήνα της διαπραγματευτικής ομάδας, η οποία και επεξεργαζόταν όλες τις πλευρές του plan X". Διευκρίνισε ότι ο ίδιος ο κ. Βαρουφάκης ήταν επικεφαλής αυτής της ομάδας.
Είχε συμφωνηθεί, μάλιστα, όπως είπε, "να διαταχθεί η αναδιάρθρωση των ελληνικών ομολόγων, αξίας 27 δισεκατομμυρίων ευρώ, που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εάν οι εταίροι προκαλούσαν το κλείσιμο των τραπεζών", ονομάζοντας αυτή την επιλογή ως το "βασικό όπλο της Αθήνας".
Ανέφερε ότι: "το Plan X ήταν το πλάνο της αντίδρασης μας στην περίπτωση που ο κ. Σόιμπλε και άλλοι υπουργοί οικονομικών, όπως της Σλοβακίας, παρανόμως προσπαθούσαν να μας εκπαραθυρώσουν".
Υπογράμμισε, δε, ότι ποτέ δεν δόθηκε η τελική εντολή ενεργοποίησης του Plan X, σημειώνοντας ότι η απειλή δεν έγινε πράξη, καθώς, όπως υποστήριξε, όταν ήλθε η ώρα της απόφασης ο ίδιος μειοψήφησε.
Την ημέρα που κόπηκε ο ELA στις ελληνικές τράπεζες «εγώ έθεσα το θέμα ότι είχαμε συμφωνήσει να κουρέψουμε τα ομόλογα και να θέσουμε σε ισχύ. Εκείνη την ημέρα το παράλληλο σύστημα πληρωμών, ο Πρωθυπουργός το σκέφθηκε, υπήρξε αρνητική αντίδραση πάνω στην πρότασή μου από τον κ. Δραγασάκη , ο Πρωθυπουργός το σκέφτηκε πολύ συγκροτημένα και τον είδα να προβληματίζεται ιδιαίτερα και τι θα έκανε και τελικά αποφάσισε να πάει με την εισήγηση του κ. Δραγασάκη και να απορρίψει τη δική μου» είπε χαρακτηριστικά.
Δεν διανοήθηκα δεύτερο νόμισμα
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών διέψευσε ότι είχε σχέδια για "διπλό" νόμισμα, αλλά επιβεβαίωσε ότι εξέταζε ένα σύστημα εξωτραπεζικών ηλεκτρονικών συναλλαγών για την αντιμετώπιση της τραπεζικής αργίας.
Είπε μεταξύ άλλων: «Ξέρετε έχω χάσει πολλούς φίλους στην αριστερά επειδή είμαι υπέρ της παραμονής της χώρας στο ευρώ. Δεν διανοήθηκα δεύτερο νόμισμα, αυτό που έλεγα και αρθρογραφούσα από το ‘13-‘14 όχι μόνο για την Ελλάδα είναι θα έπρεπε να υπάρχει ένα παράλληλο σύστημα πληρωμών παράλληλο με των τραπεζών».
«Αυτός ήταν ο στόχος. Αν σου κλείσουν τράπεζα να μπορείς να επιβιώσεις μια δυο εβδομάδες (…)Το παράλληλο σύστημα πληρωμών όχι το παράλληλο νόμισμα». Ερωτηθείς εάν επί της ουσίας αυτό είναι δύο νομίσματα ο κ. Βαρουφάκης απάντησε: «Όχι δεν είναι. Δύο νομίσματα έχουμε σήμερα» τόνισε.
Αρνήθηκε, επίσης, κατηγορηματικά ότι υπήρχε σχέδιο χακαρίσματος των φορολογικών στοιχείων των πολιτών.
Για τα ρωσικά και κινεζικά κεφάλαια
Στο πλαίσιο των κινήσεων της περιόδου εκείνης, ο πρώην υπουργός Οικονομικών αναφέρεται στις κινήσεις που έγιναν να αναζητηθούν ρωσικά ή κινεζικά κεφάλαια.
Στην περίπτωση της Ρωσίας αναφέρει ότι ο ίδιος δεν είχε εμπλοκή και μάλιστα ήταν αντίθετος, λέγοντας: "και μάλιστα είχα πει στον Πρωθυπουργό ότι, έστω παίρνουμε 5 δις. για τον αγωγό τι να τα κάνουμε; Θα τα βάλουμε στον κοινό λογαριασμό κράτους και Εθνικής Τράπεζας; Αμέσως η Τρόικα θα ξέρει ότι έχουμε άλλα 5 δις και απλά θα καθυστερήσει και άλλο τη διαπραγμάτευση".
Η Κίνα, όμως, τόνισε "είναι μία εντελώς διαφορετική περίπτωση". "Στόχος μας ήταν να δείξουμε ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να συνάψει πιστωτικές συμφωνίες με άλλες χώρες έτσι ώστε να αυξήσουμε την πίεση στην ΕΚΤ να κάνει το καθήκον της ουσιαστικά. Αυτή η συμφωνία επήλθε, ανετράπη όμως, με ένα τηλεφώνημα από το Βερολίνο".
Για την απομάκρυνσή του απ' τη διαπραγματευτική ομάδα
Με αφορμή το παρασκήνιο του Eurogroup της Ρίγας, ο κ. Βαρουφάκης επισήμανε πως σκόπευε να παραιτηθεί:
«Εκείνο το βράδυ πήγα μετά το αεροδρόμιο κατευθείαν στο Μαξίμου. Του εξήγησα τι έγινε και του είπα “κοίτα Αλέξη ήλθα από το Τέξας για να βοηθήσω σε μια αυθεντική διαπραγμάτευση. Αν κρίνεις ότι δε βοηθώ και ότι έχω μαζέψει πάνω μου όλα τα πυρά και θα σε διευκόλυνε η απομάκρυνσή μου θα είμαι ο πρώτος που θα υποστηρίξω την απομάκρυνσή μου.”
Ο πρωθυπουργός απέρριψε μετά βδελυγμίας την παραίτηση και μάλιστα χρησιμοποίησε τη μεταφορά του ξηλωμένου πουλόβερ, λέγοντάς μου ότι αν γίνει αυτό θα ξηλωθεί το πουλόβερ, πάνε να χτυπήσουν εσένα για να αποδυναμώσουν εμένα. Δε θα γίνει ποτέ αυτό συνεχίζουμε. Δύο-τρεις μέρες μετά, υπήρξε παρέμβαση Ντάισελμπλουμ ο οποίος απαίτησε όχι τόσο την απομάκρυνσή μου όσο να αναλάβει τη διαπραγμάτευση ο πρωθυπουργός ο ίδιος».
Η προκήρυξη δημοψηφίσματος
Όπως υποστήριξε ο κ. Βαρουφάκης, η απόφαση για προσφυγή ελήφθη από τον Αλέξη Τσίπρα μετά τις διαπραγματεύσεις κορυφής στις Βρυξέλλες στα τέλη Ιουνίου, οι οποίες ναυάγησαν παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός «ουσιαστικά αγνοώντας τις δικές μου εισηγήσεις [τα] είχε αποδεχθεί σχεδόν όλα».
«Παρ’ όλα αυτά μας έδωσαν ένα κείμενο που αποτελείτο από τρία κεφάλαια που δεν άξιζε το χαρτί πάνω στο οποίο ήταν γραμμένο» συνεχίζει ο κ. Βαρουφάκης και προσθέτει:
«Μέσα σε εκείνο το Eurogroup ο κ. Σόιμπλε διαφώνησε με αυτό το κείμενο, είπε ο ίδιος δεν θα μπορούσε να το περάσει μέσα από την γερμανική Βουλή. (…).
Διαβάζοντας αυτό το κείμενο είδα ότι υπήρχε η πρόβλεψη να αποπληρώσουμε το ΔΝΤ και την ΕΚΤ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο παίρνοντας το μαξιλάρι του ΤΧΣ, αυτά 10,9 δισεκατομμύρια, ένα κομμάτι από αυτά.
Όταν ρώτησα τον Κερε και με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών «τί θα κάνουμε;». Η απάντηση του κ. Κερε, (….), ήταν δεν πειράζει θα τα πάρουμε αργότερα από το ESM. Tότε θέτω θέμα ότι αυτό είναι αδύνατον. Για να έχεις νέο δάνειο από το ESM, θέλεις ένα νέο μνημόνιο , δηλαδή μας βάζετε ένα τρίτο στο δεύτερο.
Προς τιμήν του ο κ. Σόιμπλε σηκώθηκε και είπε δεν το δέχομαι. Θέτω το θέμα στην κ. Λαγκάρντ και της λέω πιστεύετε ότι αυτό είναι βιώσιμο; Προσπάθησε στην αρχή να αμβλύνει τις εντυπώσεις αλλά λέει στο τέλος, "όχι δεν είναι". Και τότε την διακόπτει ο κ. Ντάϊζ και μου θέτει ένα θέμα, μου λέει ή το αποδέχεσαι τώρα ή κλείνουν οι τράπεζες σου».
«Την άλλη μέρα ο κ. Τσίπρας μας μάζεψε στις 9 η ώρα το πρωί σε ένα δωμάτιο στο ξενοδοχείο όπου για να μας ανακοινώσει ότι αυτό δεν πάει άλλο και θα γυρίσει στην Αθήνα να προκηρύξει δημοψήφισμα» είπε.
Πάντως τόνισε πως ο ίδιος ήταν επιφυλακτικός απέναντι στο δημοψήφισμα καθώς έβλεπε το ενδεχόμενο «να πάμε στο δημοψήφισμα ζητώντας το ‘Όχι’» αλλά εν τέλει να γίνουν δεκτά τα αιτήματα των δανειστών.
Ο κ. Βαρουφάκης τονίζει πως η απάντηση του κ. Τσίπρα στις ενστάσεις του ήταν «ότι δεν μπορώ να πω ότι συνθηκολογώ. Οπότε προχωρήσαμε στο δημοψήφισμα. Ήλπιζα ότι όταν προκηρύχθηκε το δημοψήφισμα θα ήμασταν ξεκάθαροι απέναντι στον ελληνικό λαό».
Δήλωσε "εντυπωσιασμένος" απ' το αποτέλεσμα του Όχι, καθώς, όπως είπε, ακόμη και ο ίδιος πίστευε παραμονές δημοψηφίσματος ότι θα νικούσε το Ναι.
Το βράδυ του Όχι στο δημοψήφισμα
Είπε με νόημα ότι τη νύχτα εκείνη, μόλις έφτασε στο Μέγαρο Μαξίμου, διέκρινε "μια ηλεκτρισμένη, δυσάρεστη ατμόσφαιρα, αναντίστοιχη με ό,τι συνέβαινε στους δρόμους".
Ανέφερε ότι όταν είδε αργότερα τον πρωθυπουργό, είχαν μια πολύωρη συζήτηση, στην οποία ο κ. Τσίπρας του εκδήλωσε την απόφασή του να αποδεχθεί αυτά που θα μας έδιναν:
«Όταν μπήκα στο Μαξίμου ένιωσα μια ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα. Είχαμε μια μακρά συζήτηση με τον πρωθυπουργό. Υπήρξε μια αίσθηση φόβου, μια αίσθηση παράδοσης. Ο Τσίπρας μου μετέφερε ότι θα προχωρούσε σε συνθηκολόγηση.
«Υπήρχε μία αίσθηση σε εμένα ότι ήθελε να με πείσει ότι δεν υπάρχει εναλλακτική, ότι μας έχουν εγκαταλείψει και σύντροφοί μας εντός της κυβέρνησης οι οποίοι θέλουν μια οικουμενική κυβέρνηση, η οποία μετατρέπει το όχι σε ναι ουσιαστικά. Μου ζήτησε να παραμείνω στην κυβέρνηση σε κάποιο άλλο πόστο. Του είπα "Αλέξη γνωρίζεις καλά ότι δεν με ενδιαφέρει να είμαι υπουργός, θα σε διευκολύνω παραιτούμενος"» υποστήριξε.
Κανείς δεν πιστεύει στο 3ο μνημόνιο
Όσο για 3ο μνημόνιο, ο πρώην υπουργός είπε ότι κανένας δεν πιστεύει ότι το πρόγραμμα αυτό θα σταθεροποιήσει την ελληνική οικονομία, ούτε ο Σόιμπλε, ούτε η Λαγκάρντ, ούτε φυσικά και ο Τσίπρας. «Ο Σόιμπλε μου είπε ότι στη θέση μου δε θα το υπέγραφε. Η Λαγκάρντ μου είπε ότι δεν είναι βιώσιμο».
«Νιώθω ευθύνη για τη ζημιά που έγινε με τα capital controls. Θα έκανα πολλά πράγματα διαφορετικά, αλλά δεν θα έκανα πίσω στη διαπραγμάτευση του χρέους», δήλωσε ο κ. Βαρουφάκης.
Για το νέο κίνημα
«Έμαθα πολλά πράγματα τη χρονιά που πέρασε αλλά ένα μάθημα που πήρα είναι ότι το ελληνικό πρόβλημα δεν θα λυθεί μέσα από τις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με την τρόικα. Έχουμε ένα έλλειμμα δημοκρατίας στην Ευρώπη σημείωσε.
Τέλος ο κ. Βαρουφάκης μίλησε για το νέο κίνημα, που θα ξεκινήσει από το Βερολίνο, ένα "κάλεσμα", όπως το αποκάλεσε, για τον "εκδημοκρατισμό της ΕΕ".
Ανέφερε ότι προς το παρόν δεν μετέχει κάποιος άλλος Έλληνας στην πρωτοβουλία, καθώς και ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη συνεργασίας με κάποιον πολιτικό χώρο στην Ελλάδα.
