Στην αντεπίθεση περνούν οι πρόεδροι των Συμβουλίων των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της χώρας κατά των… πρυτάνεων με αφορμή το θέμα των αρμοδιοτήτων.
Πρόεδροι και αντιπρόεδροι Συμβουλίων των πανεπιστημίων, με ανοιχτή επιστολή τους, εκφράζουν την έκπληξή τους για την πρόσφατη απόφαση της Συνόδου των Πρυτάνεων, οι οποίοι ζητούν νέα αλλαγή των νόμων 4009 και 4076 (Διαμαντοπούλου και Αρβανιτόπουλου αντίστοιχα) και ειδικότερα, αν τα Συμβούλια θα έχουν συμβουλευτικό ή αποφασιστικό ρόλο επί των αποφάσεων των πρυτανικών συμβουλίων και των πρυτάνεων αντίστοιχα.
Το καθεστώς διαρχίας, που καθιέρωσαν οι προαναφερόμενοι νόμοι, στις διοικήσεις των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (Πανεπιστημίων και ΤΕΙ) της χώρας θέτει σε «επικίνδυνη» τροχιά τη λειτουργία των Ιδρυμάτων. Όπως και το μέλλον τους, καθώς θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι η κυβέρνηση, αργά ή γρήγορα, θα επικαλεσθεί είτε τη γενικότερη οικονομική δυσπραγία είτε την πραγματική (μετά τις περικοπές λειτουργικών δαπανών) αδυναμία Τμημάτων να επιβιώσουν οικονομικά, για να προχωρήσει στη δεύτερη φάση του «σχεδίου Αθηνά», αυτή τη φορά κλείνοντας και Τμήματα των Πανεπιστημίων.
Τα πρώτα σημάδια της κόντρας στο εσωτερικό των πανεπιστημίων, μεταξύ πρυτάνεων και προέδρων, φάνηκαν από την εκλογή τους σχεδόν αλλά σήμερα, είναι η πρώτη φορά που το σύνολο των Συμβουλίων διοίκησης των πανεπιστημίων της χώρας λένε «όχι» στο αίτημα των πρυτάνεων να αλλάξουν οι αρμοδιότητες.
Σημειώνεται πως τα Συμβούλια των Ιδρυμάτων, εποπτεύουν, ελέγχουν και εγκρίνουν τις αποφάσεις των Πρυτάνεων, είτε αφορούν σε οικονομικά είτε σε θεσμικά (λειτουργικά) θέματα των Πανεπιστημίων.
Η αλλαγή της νομοθεσίας, στο σκέλος των αρμοδιοτήτων, θα καθιστούσε «διακοσμητικά όργανα» τα Συμβούλια, όπως σημειώνουν οι πρόεδροι στην, κοινή ανοικτή επιστολή τους.
Στην επιστολή, που υπογράφουν τόσο ο πρόεδρος όσο και ο αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας καθηγητές Νικόλαος Ζούμπος και Μιχάλης Ζουμπουλάκης αντίστοιχα, μεταξύ άλλων αναφέρουν πως «με έκπληξη διαβάσαμε ότι η Σύνοδος των Πρυτάνεων ζητά και νέα αλλαγή των νόμων 4009 και 4076 ώστε «η γνώμη του Συμβουλίου για την έγκριση του Οργανισμού ή του Κανονισμού του Ιδρύματος να είναι συμβουλευτική προς τον Υπουργό» και «η γνώμη του Συμβουλίου, ως προς τον κατάλογο των υποψηφιοτήτων για τη θέση του Πρύτανη, να περιορίζεται στον έλεγχο των τυπικών προσόντων και μόνο».
Με άλλα λόγια, η Σύνοδος των Πρυτάνεων προτείνει να αφαιρεθούν από τον νόμο, πριν καν τεθούν σε λειτουργία, δύο από τις ουσιαστικότερες αρμοδιότητες των Συμβουλίων των Ιδρυμάτων, μετατρέποντάς τα έτσι σε διακοσμητικά όργανα.
Η απουσία ενδελεχούς και συνεχούς ελέγχου στις διοικήσεις των Πανεπιστημίων οδηγεί μονοσήμαντα στην αδιαφανή λειτουργία τους. Η ακαδημαϊκή κοινότητα έχει μοναδικά προνόμια. Οι καθηγητές έχουν ανεξαρτησία και μονιμοποιούνται με τακτές διαδικασίες ώστε να επιδιώκουν ελεύθερα τη δημιουργία νέας γνώσης.
Αντίστοιχα οι φοιτητές υποστηρίζονται με τη δωρεάν παιδεία και διάφορους άλλους τρόπους από την Πολιτεία. Οι φορολογούμενοι πολίτες που συντηρούν τα Πανεπιστήμια έχουν επομένως κάθε δικαίωμα να απαιτούν συνεχή έλεγχο, εποπτεία και λογοδοσία στις αποφάσεις των διοικήσεων, εξασφαλίζοντας ότι θα αποβλέπουν πάντα στην ανύψωση του εκπαιδευτικού και ερευνητικού επιπέδου, και ότι θα είναι πλήρως διαφανείς.
Τα Συμβούλια Ιδρύματος υποστηρίχθηκαν από τη μεγάλη πλειοψηφία των μελών ΔΕΠ για να ασκούν την ανεξάρτητη εποπτεία που απαιτείται. Κορυφαία δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια ανά τον κόσμο, επειδή αντιλαμβάνονται την ευθύνη που συνοδεύει τα ειδικά προνόμια και τη χρηματοδότησή τους, αποδέχονται και επιδιώκουν τον έλεγχο από όργανα παρόμοια με τα Συμβούλια.
Ελπίζουμε ότι η Κυβέρνηση και οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας δεν θα υιοθετήσουν προτάσεις όπως αυτές της Συνόδου των Πρυτάνεων. Η υιοθέτησή τους θα οδηγούσε σε ομαδικές παραιτήσεις και κατάρρευση του θεσμού συνολικά. Προτρέπουμε επίσης τη Σύνοδο των Πρυτάνεων να επανεξετάσει τις σχετικές θέσεις με γνώμονα το κοινό συμφέρον, την ανάγκη συνεργασίας με τα Συμβούλια και τις μείζονες προκλήσεις που δημιουργεί η μεγάλη συρρίκνωση στους πόρους των Πανεπιστημίων» καταλήγει η επιστολή που συνυπογράφουν επίσης πρόεδροι και αντιπρόεδροι Συμβουλίων των Πανεπιστημίων: ΕΜΠ, Οικονομικού, Πειραιώς, Μακεδονίας, Πατρών, ΑΠΘ, Παντείου, Καποδιστριακού, Δημοκρίτειου, Αιγαίου, Κρήτης, Ιονίου, Ιωαννίνων, Χαροκοπείου, ΑΠΘ και Γεωπονικού Αθηνών.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ