Της Λένας Κισσάβου
Ομάδες μαθητών λυκείων της Λάρισας, ενεπλάκησαν σε καυγά, με ανελέητο κυνηγητό και ξυλοδαρμό, μεταξύ τους.
Δεκαπεντάχρονος ξυλοκοπήθηκε άγρια από συνομηλίκους του, σε βαθμό να καταλήξει για νοσηλεία σε Νοσοκομείο, προκειμένου να του παραχθεί ιατρική βοήθεια για τα τραύματά του.
Αυτά τα περιστατικά είναι η σημερινή μας πραγματικότητα, στη Λάρισα και όχι σε κάποια σχολεία της Αμερικής!
Μαθητές γίνονται στόχος εκφοβισμού συμμαθητών τους, απλά γιατί για κάποιο λόγο, είναι διαφορετικοί από τα αποδεκτά κοινωνικά στάτους. Κάποια από αυτά τα περιστατικά γίνονται γνωστά και κάποια παραμένουν επτασφράγιστο μυστικό, μέσα στις σχολικές μονάδες.
Το σίγουρο είναι ότι υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, ενώ το ερώτημα είναι με ποιον τρόπο θα σταματήσουν.
Η απάντηση μαθητή «θύτη» σε ερώτημα, γιατί συμπεριφέρεται έτσι, είναι αφοπλιστική και αναμφίβολα δείχνει μέρος της αιτίας τέτοιων συμπεριφορών: «Γιατί μπορώ»!
Μιλήσαμε με την υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης ΟΚΑΝΑ Λάρισας, ψυχολόγο, κ. Ειρήνη Κουφάκη, που στο πλαίσιο της δράσης του, έχει ασχοληθεί εδώ και χρόνια με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, πραγματοποιώντας σεμινάρια εκπαιδευτικών, παρεμβάσεις σε σχολεία και ειδικά προγράμματα.
Τα σήματα Σ.Ο.Σ. , που εκπέμπει η σχολική κοινότητα της Λάρισας, γίνονται όλο πιο έντονα, με αύξηση των αιτημάτων σχολείων προς την υπηρεσία να παρέμβει σε περιπτώσεις επιθετικότητας μαθητών, ενώ όπως δηλώνουν στελέχη της, στο κάλεσμα της για ενημέρωση επί του θέματος, είναι μεγάλη η ανταπόκριση των εκπαιδευτικών της πόλης μας.
Ψυχολόγοι, κοινωνιολόγο, δίνουν τα φώτα τους για την διαχείριση καταστάσεων σχολικού εκφοβισμού και οι γνώσεις τους αποτελούν πολύτιμους οδηγούς, περισσότερο από ποτέ άλλοτε.
Η κ. Κουφάκη μας δίνει μια εικόνα του φαινομένου στα σχολεία της Λάρισας, παρατηρώντας τα εξής: «Το 85% τω περιστατικών συμβαίνει μπροστά σε άλλους συμμαθητές τους. Κάποιοι ξέρουν τα περιστατικά που θα συμβούν πριν συμβούν. Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι δεν μιλάνε γι αυτά, μένουν αμέτοχοι και απλοί παρατηρητές. Άλλοι τα επικροτούν και λιγότεροι κάνουν προσπάθειες να τα σταματήσουν.
Τους μαθητές που δεν μιλούν, τους κρατά ο φόβος, κι αυτός γεννήθηκε από συνάρτηση πολλών παραγόντων. Φοβούνται διότι πιστεύουν ότι και να μιλήσουν γι αυτά, είτε στους καθηγητές είτε στους γονείς τους, δεν θα γίνει τίποτα. Υπάρχει η αίσθηση του αβοήθητου κι έτσι προτιμούν να μην ανακατευτούν, γιατί είναι πεπεισμένοι ότι δεν υπάρχει λύση».
Τα περισσότερα περιστατικά εκφοβισμού μαθητών και με σωματική βία, γίνονται στο σχολείο όταν δεν υπάρχει επιτήρηση των εκπαιδευτικών, στο δρόμο προς και από το σχολείο, ακόμη και μέσα στο λεωφορείο, μας ενημερώνει η κ. Κουφάκη.
Βασικό στοιχείο αποφυγής τους και μη ανάπτυξής τους, είναι οι κανόνες και τα όρια στο σχολείο, υποστηρίζει η ίδια και συμπληρώνει:
«Ένα σχολείο πρέπει να ενδιαφέρεται για τα μέλη του, όχι μόνο στο μάθημα. Πρέπει να δείξει τι είναι αποδεκτό και τι όχι, στο περιβάλλον του. Πρέπει να βάλει «ψυχή» και να ενδιαφερθεί».
Ο σχολικός εκφοβισμός παρατηρείται να γίνεται πιο αισθητός στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού σχολείου, εντείνεται στο γυμνάσιο και εξασθενεί στο λύκειο, δείχνουν στατιστικές, αν και στο λύκειο όπως τονίζει η κ. Κουφάκη, «δεν γίνεται εύκολα αντιληπτός διότι παρουσιάζεται σε άλλες μορφές, ύπουλα και με υπόγεια παρασκήνιο που αποσκοπεί στο να θιγεί η προσωπικότητα μαθητών με σκοπό την απομόνωσή τους από τις παρέες».
Τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός: Είναι οι βίαιες ή επιθετικές πράξεις που ασκούνται επανειλημμένα από ένα παιδί ή από ομάδα παιδιών, εναντίον ενός άλλου παιδιού με στόχο να του προκαλέσουν σωματικό ή και ψυχικό πόνο και τελικά να το υποτάξουν. Εκφράζεται με σωματική επιθετικότητα (σπρωξίματα, κλωτσιές, μπουνιές, χαστούκια, τράβηγμα μαλλιών κλπ.), συναισθηματική επιθετικότητα (σκόπιμη απομόνωση του μαθητή, να λερώνουν, να κρύβουν, να καταστρέφουν τα πράγματα του, να το απειλούν, να το εκβιάζουν για χρήματα κλπ.), λεκτική επιθετικότητα (κοροϊδία, βρίσιμο, σαρκασμός, ειρωνεία, διάδοση ψευδούς φήμης, κακά σχόλια για την εθνική προέλευση ή την οικονομική κατάσταση ενός μαθητή και της οικογένειάς του, χειρονομίες, συκοφαντικά γκράφιτι κλπ.)κ.α.
