Ο λόγος; Ο κορονοϊός φυσικά. Από τους 40 χιλιάδες δανεισμούς βιβλίων ετησίως, την περίοδο της πανδημίας οι Λαρισαίοι δανείστηκαν μόλις 20 χιλιάδες. Ποιος ρισκάρει άλλωστε να δανειστεί ένα βιβλίο χωρίς να γνωρίζει αν ο προηγούμενος αναγνώστης ήταν φορέας του ιού. Τι κι αν οι οδηγίες του ΕΟΔΥ έλεγαν να τοποθετούνται τα βιβλία σε κούτες και να διατίθενται για δανεισμό μετά από 72 ώρες, οι Λαρισαίοι παρέμεναν διστακτικοί. Από το προηγούμενο καλοκαίρι όμως η Δημόσια Βιβλιοθήκη προμηθεύτηκε ένα μηχάνημα απολύμανσης των βιβλίων που «μετά από μισή ώρα, τα βιβλία είναι σαν να αγοράστηκαν μόλις», αλλά και έναν «απολυμαντή αέρα που απολυμαίνει τον αέρα στο αναγνωστήριο σε πραγματικό χρόνο» όπως λέει στην «Ε» η διευθύντρια της Βιβλιοθήκης κ. Γεωργία Τσιάνα. Η δραστήρια διευθύντρια και ψυχή του «Κωνσταντίνου Κούμα» μιλάει για τις νέες προκλήσεις και το άλμα στην ψηφιακή εποχή, τα εξαιρετικά πολύτιμα παλαίτυπα που φυλάσσονται στη Βιβλιοθήκη, για τα κρούσματα κλοπής και το νέο αντικλεπτικό σύστημα, αλλά και για την ανάγκη ολοκλήρωσης του δεύτερου ορόφου.
Αρχικά ρωτήσαμε την κ. Τσιάνα αν οι Λαρισαίοι επέδειξαν ενδιαφέρον να δανειστούν βιβλία, για να μας απαντήσει ότι: «Τα μέλη εκδήλωσαν ενδιαφέρον να δανειστούν βιβλία και να διαβάσουν την περίοδο του εγκλεισμού γιατί το βιβλίο είναι πάντα μια ασφαλής διέξοδος και ένα ταξίδι. Όμως με βάση τα στατιστικά που κρατάμε κάθε χρόνο δείχνουν ότι το ενδιαφέρον ήταν στο μισό σε σχέση με περασμένες χρονιές. Από τον Μάρτη του 2020 μέχρι και τον Μάρτη του 2021 είχαμε περίπου 20.000 δανεισμούς βιβλίων, ενώ πριν από την καραντίνα είχαμε περίπου 40.000 δανεισμούς. Κάθε χρόνο δε έχουμε από 1.100 μέχρι 1.400 νέα μέλη, αυτήν την περίοδο του κορονοϊού είχαμε περίπου μόλις 700 νέα μέλη». Πόσα μέλη έχει η Βιβλιοθήκη, πόσα βιβλία και τι διαβάζουν περισσότερο οι Λαρισαίοι τη ρωτήσαμε για να μας πει: «Τα μέλη της Βιβλιοθήκης είναι 17.000, στον ηλεκτρονικό μας κατάλογο opac (opac.larisalib.gr) είναι περασμένα 70.000 βιβλία, 96 τίτλοι εφημερίδων κυρίως τοπικών και περιοδικά. Οι Λαρισαίοι δε, είναι λάτρεις της αστυνομικής λογοτεχνίας». Ποιο είναι το αντίδοτο στη διστακτικότητα των Λαρισαίων να δανειστούν βιβλία λόγω του κορονοϊού: «Μα η μεγαλύτερη προσοχή και η το δυνατόν καλύτερη απολύμανση των βιβλίων. Γι’ αυτό από πέρυσι το καλοκαίρι μετά από ενδελεχή έρευνα αγοράς προμηθευτήκαμε ειδική συσκευή απολύμανσης των βιβλίων. Είναι συνδυασμός υπεριώδους ακτινοβολίας και θερμοκρασίας, βάζουμε τα βιβλία από τις επιστροφές και σε μια διαδικασία που διαρκεί μισή ώρα απολυμαίνονται. Επειτα είναι διαθέσιμα για δανεισμό, ενώ στην πρώτη καραντίνα και πριν προμηθευτούμε το μηχάνημα απολύμανσης έπρεπε να έχουμε τα βιβλία σε κουτιά για 72 ώρες πριν να είναι ξανά διαθέσιμα για το κοινό. Πράγμα πολύ σημαντικό για τους φοιτητές και τους ερευνητές όταν χρειάζονται κάποιο βιβλίο άμεσα. Άλλωστε έτσι όλοι αισθανόμαστε πιο ασφαλείς, και το προσωπικό και οι χρήστες. Με το νέο μηχάνημα απολυμαίνεται το βιβλίο και σκοτώνονται τα πάντα, είναι σαν να είναι ξανά καινούργιο το βιβλίο. Πολλά βιβλία που έρχονται εδώ με επιστροφές άλλα μυρίζουν τσιγάρο, άλλα φαγητό, αφού δεν τα προσέχουν όλοι, βάζοντάς τα στο μηχάνημα βγαίνει σαν καινούργιο το βιβλίο. Οπότε νιώθει κι ο αναγνώστης τη φρεσκάδα του καθαρού. Επίσης έχουμε βάλει και στο αναγνωστήριο μια ειδική συσκευή απολύμανσης του αέρα που απολυμαίνει τον αέρα σε πραγματικό χρόνο με την παρουσία δηλαδή αναγνωστών». Στο Ιράκ λένε πως «Αυτός που διαβάζει δεν κλέβει και ο κλέφτης δεν διαβάζει» εσείς έχετε περιστατικά κλοπών, της επισημαίνουμε ρωτώντας την. «Εμάς δυστυχώς μας έχουν κλέψει βιβλία, αλλά πια έχουμε βάλει αντικλεπτικό σύστημα, το RFD, που συνδυάζει αντικλεπτικό σύστημα και σύστημα δανεισμού συγχρόνως, το οποίο το βάλαμε το καλοκαίρι του 2019, οπότε πια κανένα βιβλίο δεν μπορεί να φύγει χωρίς να χτυπήσει ο συναγερμός» θα απαντήσει η κ. Τσιάνα.
Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΤΟΝ ΨΗΦΙΑΚΟ ΚΟΣΜΟ
Ποιες είναι οι προκλήσεις του αύριο κ. Τσιάνα; «Η πρόκληση ακούει στο όνομα «Η βιβλιοθήκη στον ψηφιακό κόσμο». Από αρχές Σεπτεμβρίου θα έχουμε νέα ιστοσελίδα στη Βιβλιοθήκη όπου θα υπάρχει και ψηφιακό αποθετήριο, όπου θα βρίσκονται τα πρώτα ψηφιοποιημένα βιβλία της Δημόσιας Βιβλιοθήκης που είναι τα παλαίτυπα και είναι γύρω στα 1.800. Τα παλαίτυπα της Δημόσιας Βιβλιοθήκης -όπως και άλλων βιβλιοθηκών- είχαν ψηφιοποιηθεί χάρη σε ένα πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας το 2007 και υπήρχαν σε ενεργό σύνδεσμο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου. Εχει κάποια χρόνια όμως που το λινκ δεν λειτουργεί και δεν έχει κανείς πρόσβαση σ’ αυτά τα βιβλία, χάνοντας ο ενδιαφερόμενος μια σημαντική πηγή. Τα παλαίτυπα της Δημόσιας Βιβλιοθήκης θα υπάρχουν από αρχές του φθινοπώρου στην ιστοσελίδα της Βιβλιοθήκης. Θα υπάρχει δε μια ενιαία μηχανή αναζήτησης με την οποία θα μπορεί συγχρόνως να κάνει έρευνα και στα ψηφιοποιημένα και στο βιβλιοστάσιο και τα ψηφιοποιημένα θα μπορεί να τα διαβάζει. Έχουμε δρομολογήσει επίσης από αρχές του 2021 να κάνουμε και την πρώτη ψηφιοποίηση των εφημερίδων, την «Ελευθερία» για παράδειγμα, περιοδικά και λοιπά» ανέφερε η κ. Τσιάνα. Έχει η Δημόσια Βιβλιοθήκη παλαίτυπα, θα τη ρωτήσουμε για να απαντήσει: «Φυσικά και έχει! Το πιο παλιό μας βιβλίο είναι του 1513 και είναι του Κωνσταντίνου Κούμα. Φέτος ξεκινήσαμε να τα συντηρούμε τα πρώτα 85 και στη συνέχεια θα πάρουν σειρά και τα υπόλοιπα. Στόχος μας του χρόνου να έχουμε τη δυνατότητα να τα εκθέσουμε και να έχουμε και ένα μουσείο μέσα στη Βιβλιοθήκη». «Άλλη μια πρόκληση» θα συμπληρώσει η διευθύντρια «είναι να ολοκληρωθεί ο δεύτερος όροφος που είναι απαραίτητος για την ακόμα καλύτερη λειτουργία της Βιβλιοθήκης» τόνισε η κ. Τσιάνα.
Η διευθύντρια της Δημόσιας Βιβλιοθήκης εξήρε τη συνεργασία με το προσωπικό της Βιβλιοθήκης και με το Εφορευτικό Συμβούλιο το οποίο αποτελούν οι: Πρόεδρος η κ. Κανδήλα Ιουλία, μέλη οι Ιωάννης Διαμαντής, Σοφία Χρηστάκη, Δέσποινα Κωστή και αναπληρωματικά μέλη οι κ. Ελένη Φανάρα και Βασιλική Πανάγου, «που χωρίς την αγαστή συνεργασία τίποτα δεν θα ήταν κατορθωτό» όπως χαρακτηριστικά τόνισε η κ. Γεωργία Τσιάνα.
Του Θανάση Αραμπατζή
