Αντίθετους βρίσκει πάντως η νέα ρύθμιση του Υπουργείου Παιδείας, τόσο του εργαζόμενους του διοικητικού προσωπικού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, όσο και τον Ενιαίο Σύλλογο Διδασκόντων του Ιδρύματος, που καταγγέλλουν ότι προωθείται η κατάργηση του Πανεπιστημιακού ασύλου και ζητούν τη διατήρηση του ισχύοντος νομικού πλαισίου.
Γενικότερα η διάταξη για το άσυλο, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση την περασμένη εβδομάδα (από 27 Ιουλίου μέχρι και 2 Αυγούστου), σε νομοσχέδιο υπό τον τίτλο «επείγουσες ρυθμίσεις των Υπουργείων Εσωτερικών, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Δικαιοσύνης, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τουρισμού», αντικαθιστά την ισχύουσα διάταξη του «νόμου Γαβρόγλου» (ν. 4485/2017).
Οι απόψεις διίστανται στην εκπαιδευτική κοινότητα αναφορικά με όσα προβλέπει η νέα ρύθμιση, καθώς κάποιοι τη μεταφράζουν ως κατάργηση του ασύλου και άλλοι ως προστασία του.
Αναλυτικότερα, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και καθηγητής του Τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας, κ. Ζήσης Μαμούρης, δήλωσε στην «ΕτΔ» τα εξής: «Πάγια θέση των διοικήσεων των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων είναι η προστασία του Πανεπιστημιακού ασύλου, της έκφρασης των ελεύθερων ιδεών, αλλά και η ασφάλεια των εργαζομένων και των φοιτητών τους.
Σαφώς πρέπει να γίνουν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά προσεκτικά…
Η σχετική διάταξη, που τέθηκε σε διαβούλευση, χρειάζεται πολλές βελτιώσεις, στην ύπαρξη ή μη του ασύλου. Διαχέει την ευθύνη σε πολλά άτομα, γεγονός που ίσως σημαίνει και μη ευθύνη σε κανέναν. Καθώς, είναι πιθανόν, και υπάρχει ο φόβος, ο ένας να ρίχνει την ευθύνη στον άλλο, και στο τέλος να μην την αναλαμβάνει κανένας.
Απαιτείται φυσικά η συμμετοχή όλων και κυρίως των φοιτητών, που πολλές φορές εθελοτυφλούν απέναντι στο Πανεπιστημιακό άσυλο.
Παράλληλα, εκτιμώ ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί ο τρόπος παρέμβασης, όσων θα έχουν την ευθύνη της τήρησής του».
Σύμφωνα με την υπουργό Παιδείας κ. Νίκη Κεραμέως, τα Τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα θα εξομοιωθούν με τους κοινούς δημόσιους όσον αφορά στην άσκηση των αρμοδιοτήτων που έχουν από τον νόμο η αστυνομία και οι εισαγγελικές αρχές.
Ο ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Αντίθετος στη διάταξη περί Πανεπιστημιακού ασύλου εμφανίζεται ο Ενιαίος Σύλλογος Διδασκόντων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, δηλώνοντας τα εξής: «Ο ΕΣΔΕΠ είναι αντίθετος στην κατάργηση του Πανεπιστημιακού ασύλου, το οποίο παραμένει ένα ιστορικό σύμβολο της Δημοκρατίας και της ελεύθερης σκέψης.
Καταδικάζουμε τις οποιεσδήποτε ποινικές πράξεις οπουδήποτε και αν λάβουν χώρα αυτές. Πιστεύουμε όμως ότι το ισχύον νομικό πλαίσιο προστασίας του Πανεπιστημιακού ασύλου διασφαλίζει τις ακαδημαϊκές ελευθερίες παρέχοντας
-τη δυνατότητα στις αστυνομικές αρχές να λειτουργούν αυτεπάγγελτα σε περιπτώσεις κακουργηματικών πράξεων
και
-τους βαθμούς ελευθερίας στις πρυτανικές αρχές να αποφασίζουν για τη δράση τους σε περίπτωση πλημμελημάτων.
Δεν συμμεριζόμαστε τις απόψεις περί αναγκαιότητας κατάργησης του Πανεπιστημιακού ασύλου, το οποίο δεν θεωρούμε ξεπερασμένο και αυτονόητο.
Αντίθετα, θεωρούμε ότι η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών αφορά όλους τους πολίτες και πρέπει να συνεχίσουμε αδιάκοπα την υπεράσπισή της.
Επιπλέον, εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας ότι η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου θα επιφέρει μεγάλες αναταραχές στην ακαδημαϊκή ειρήνη οδηγώντας σε μεγάλα προβλήματα, πολύ μεγαλύτερα ίσως από αυτά που επικαλούνται εκείνοι που επιδιώκουν την κατάργησή του.
Ζητούμε λοιπόν από όλα τα μέλη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας γενικότερα, αλλά και τα μέλη του συλλόγου μας ειδικότερα να συμβάλλουν στην προστασία του πανεπιστημιακού ασύλου και τη
διατήρηση του ισχύοντος νομικού πλαισίου».
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ Π.Θ.
Το διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Διοικητικού Προσωπικού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, υποστηρίζει τα εξής: «Με το "καλημέρα", η κυβέρνηση της ΝΔ δείχνει τα δόντια της απέναντι στους φοιτητές και τους εργαζόμενους. Η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας θα είναι η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Η κατάργηση αυτής της κορυφαίας κατάκτησης του φοιτητικού κινήματος θα συμπεριληφθεί στο πρώτο νομοσχέδιο που θα καταθέσει η κυβέρνηση στη Βουλή.
Υπενθυμίζουμε ότι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για το άσυλο ήταν αυτό του νόμου Γιαννάκου, το οποίο είχε αποσυρθεί κάτω από την πίεση του φοιτητικού κινήματος και το επανέφερε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Το πλαίσιο αυτό δίνει τη δυνατότητα παρέμβασης στην αστυνομία σε περίπτωση αξιόποινων πράξεων. Τι επιδιώκουν να πετύχουν λοιπόν;
Η δήθεν ανησυχία της κυβέρνησης για την εγκληματικότητα στα Ανώτατα Ιδρύματα είναι υποκριτική. Δεν είναι το πανεπιστημιακό άσυλο αυτό που εμποδίζει την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας και της διακίνησης των ναρκωτικών στα Πανεπιστήμια. Άλλωστε, όπως ήδη αναφέραμε, το ήδη υπάρχον πλαίσιο για τα Πανεπιστήμια μπορεί να αντιμετωπίσει ζητήματα εγκληματικότητας μέσα σ’ αυτά.
Αυτό που λείπει σήμερα στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ δεν είναι τα ΜΑΤ και οι διμοιρίες καταστολής. Για να λυθούν προβλήματα, όπως π.χ. έλλειψη φωτισμού, συντήρησης και φύλαξης που δίνουν χώρο σε φαινόμενα εγκληματικότητας, όπου αξιοποιούνται υποκριτικά μετά για το χτύπημα του ασύλου, απαιτείται η επαρκής χρηματοδότηση και στελέχωση με προσωπικό που θα δουλεύει με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας.
Η προσπάθεια για την κατάργηση του ασύλου έχει άλλες στοχεύσεις. Στοχεύουν στο φοιτητικό κίνημα, στο κίνημα των εργαζομένων, στους αγώνες που μπορεί ν’ αναπτυχθούν.
Δηλώνουμε την αντίθεσή μας στην προσπάθεια κατάργησης του ασύλου από την κυβέρνηση της ΝΔ.
Καλούμε και τους υπόλοιπους πρωτοβάθμιους Συλλόγους να καταδικάσουν με αποφάσεις την προσπάθεια της κυβέρνησης.
Καλούμε εργαζόμενους και φοιτητές να συμμετέχουν μαζικά στις κινητοποιήσεις που θα πραγματοποιηθούν τη μέρα που θα φέρει η κυβέρνηση το νομοσχέδιο στη Βουλή. Να μην περάσει η κατάργηση του ασύλου! Να μην περάσουν οι σχεδιασμοί τους για την Ανώτατη Εκπαίδευση!».
ΤΙ ΑΝΑΦΕΡΕΙ Η ΔΙΑΤΑΞΗ (ΑΡΘΡΟ 64)
ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΑΣΥΛΟ
Η διάταξη για το άσυλο (άρθρο 64, του νομοσχεδίου), αναφέρει τα εξής:
«Ακαδημαϊκές ελευθερίες - Αναβάθμιση της ποιότητας του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος.
1. Στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) κατοχυρώνεται και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία, η οποία αποτελεί θεσμική εγγύηση της αδέσμευτης και απαραβίαστης επιστημονικής σκέψης, έρευνας και διδασκαλίας.
2. Η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, προστατεύονται σε όλους τους χώρους των Α.Ε.Ι., έναντι οποιουδήποτε προσπαθεί να τις καταλύσει ή περιορίσει.
3. Εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. οι αρμόδιες αρχές ασκούν όλες τις κατά τον νόμο αρμοδιότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων».
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΟΠΟΥ
ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ Η ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΑΛΛΑΓΗ
Η αιτιολογική έκθεση, που αναφέρεται επί του άρθρου 64, είναι η ακόλουθη:
«Η ακαδημαϊκή ελευθερία είναι η ελευθερία της έρευνας και της διδασκαλίας όταν ασκείται μέσα στον χώρο που παρέχεται η ανώτατη εκπαίδευση από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Πρόκειται για την ελευθερία καθενός μέλους της πανεπιστημιακής κοινότητας να συμμετέχει στην έρευνα και στη διδασκαλία, αναπτύσσοντας την προσωπικότητά του.
Αποτελεί όμως και θεσμική εγγύηση που προστατεύει λειτουργικά την ελευθερία της επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας, δηλαδή την οργανωμένη επιστημονική δραστηριότητα, που αναπτύσσεται στους χώρους των Α.Ε.Ι σύμφωνα με κανόνες που θεσπίζει και με οικονομικά μέσα που παρέχει το κράτος.
Η ιστορική εξέλιξη στο ευρύτερο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι έχει πλέον καταδείξει ότι έχουμε οδηγηθεί σε κατάχρηση της έννοιας της ακαδημαϊκής ελευθερίας, υπό την έννοια της εργαλειοποίησής της για την παροχή ανοχής (ιδίως μέσω της αδυναμίας ή παρεμπόδισης παρέμβασης των αρχών) σε πράξεις και συμπεριφορές που συντελούνται εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. και δεν έχουν καμία σχέση με την έρευνα, τη διδασκαλία και την εν γένει ελεύθερη έκφραση και διακίνηση ιδεών (ενδεικτικά, άσκηση ψυχολογικής ή σωματικής βίας, προπηλακισμοί φοιτητών, καθηγητών και διοικητικού προσωπικού, βίαιες διακοπές
μαθημάτων, καταστροφές σε σπουδαστήρια και κτίρια, παρασκευή και κυκλοφορία εύφλεκτων υλικών και εκρηκτικών υλών, παρεμπόριο και διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, ανάπτυξη έκνομων δραστηριοτήτων). Οι πράξεις και συμπεριφορές αυτές αντιτίθενται στη συνταγματικώς κατοχυρωμένη ακαδημαϊκή ελευθερία, περιορίζοντας στην πράξη την ελεύθερη έκφραση και διακίνηση ιδεών και υποβαθμίζοντας την ποιότητα του παρεχομένου ερευνητικού και διδακτικού έργου. Τίθεται, επίσης, ζήτημα προστασίας της δημόσιας περιουσίας από τέτοιες έκνομες πράξεις και συμπεριφορές, κατά τον ίδιο τρόπο που ισχύει για
κάθε άλλο δημόσιο χώρο.
Για τους λόγους αυτούς, κρίνεται επιβεβλημένη η προτεινόμενη ρύθμιση κατά την οποία, αφενός κατοχυρώνεται και προστατεύεται η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση ιδεών στην επιστημονική έρευνα και διδασκαλία, αφετέρου ορίζεται ότι εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. οι αρμόδιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων. Παύει, επομένως, ο χώρος εντός του οποίου ασκείται η ακαδημαϊκή ελευθερία να αποτελεί «πεδίο προστασίας» έκνομων ενεργειών και συμπεριφορών, και εξομοιώνεται ο χώρος των Α.Ε.Ι. με τον κοινό δημόσιο χώρο, όσον αφορά στην άσκηση αρμοδιοτήτων των αρχών και στην επέμβασή τους λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων.
Επομένως, οι αρμόδιες αρχές οφείλουν, σε κάθε περίπτωση, να επεμβαίνουν εφόσον λάβουν γνώση παντοιοτρόπως για την τέλεση οποιασδήποτε αξιόποινης πράξης και εντός των χώρων των Α.Ε.Ι.».
Της Λένας Κισσάβου
