Η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας έχει προετοιμάσει μια σειρά αλλαγών για τα σχολεία και το νέο Λύκειο. Μεταξύ αυτών είναι η θέσπιση του Εθνικού Απολυτηρίου, οι προαγωγικές εξετάσεις σε κάθε τάξη του Λυκείου, και η επαναφορά των πρότυπων και πειραματικών σχολείων.
Πέρα από τις δομικές αλλαγές στα σχολεία, ωστόσο, αναμένονται και... «εκπλήξεις». Το υπουργείο Παιδείας είναι έτοιμο να καταργήσει την κλήρωση για τη σημαία (σημαιοφόρο) στις παρελάσεις που είχε καθιερώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό σημαίνει ότι η σημαία θα «πηγαίνει» στους άριστους (αριστούχους) κάθε σχολείου, όπως ίσχυε στο παρελθόν.
Επιπλέον, το υπουργείο Παιδείας, αναμένεται να δώσει ένα εμφατικό «τέλος» στον διάλογο περί κατάργησης του αγιασμού και της προσευχής στα σχολεία. Ο συγκεκριμένος διάλογος είχε ξεκινήσει από το υπουργείο Παιδείας επί των ημερών του ΣΥΡΙΖΑ.
Ειδικότερα:
Σαρωτικές αλλαγές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, και πρωτίστως στο Λύκειο, ετοιμάζει η ομάδα της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως.
Το «μενού» των αλλαγών στην Παιδεία που φέρνει η Νίκη Κεραμέως είναι ιδιαίτερα μεγάλο: Τέλος στο φαινόμενο των «αιώνιων φοιτητών», επαναφορά της ελάχιστης βάσεις εισαγωγής, μείωση αποσπάσεων καθηγητών σε φορείς, χιλιάδες προσλήψεις στην ειδική αγωγή, καθιέρωση του Εθνικού Απολυτηρίου στο νέο Λύκειο, προώθηση του συστήματος αξιολόγησης, επιστροφή των πρότυπων και πειραματικών σχολείων.
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ
Με τις τροποποιήσεις που ετοιμάζει η υπουργός Παιδείας, η επιτυχής ολοκλήρωση του νέου Λυκείου θα οδηγεί στην απόκτηση του Εθνικού Απολυτηρίου, για το οποίο θα λαμβάνονται υπ’ όψιν οι βαθμοί και των τριών τάξεων του Λυκείου, με διαφορετικό συντελεστή ανά τάξη.
Επιπλέον, για κάθε τάξη του Λυκείου, θεσπίζονται γραπτές προαγωγικές εξετάσεις, με την επιλογή των θεμάτων να γίνεται από την Τράπεζα Θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας.
«Κεντρική μας επιδίωξη είναι να απελευθερώσουμε το σχολείο από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του Υπουργείου Παιδείας, και να δείξουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς μας» ανέφερε χαρακτηριστικά η Νίκη Κεραμέως.
Η υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε ότι θα ενισχυθεί σημαντικά η προσχολική εκπαίδευση, διαμηνύοντας ότι ο στόχος της για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι να απελευθερωθεί το σχολείο από τον «ασφυκτικό εναγκαλισμό» με το υπουργείο Παιδείας.
Η Νίκη Κεραμέως εξήγγειλε συγκεκριμένα τα εξής:
Απλουστεύουμε μια σειρά από διαδικασίες για τη διοργάνωση εκπαιδευτικών δράσεων, όπως για παράδειγμα η διενέργεια σχολικών εκδρομών και η συμμετοχή σε διαγωνισμούς και ολυμπιάδες.
Θωρακίζουμε θεσμικά τη σχολική μονάδα, αναβαθμίζουμε το ρόλο του Διευθυντή, προωθούμε ένα νέο σύστημα επιλογής στελεχών της εκπαίδευσης, αναδιοργανώνουμε τις δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, με γνώμονα δομές πιο κοντά στις σχολικές μονάδες, με σταδιακή κατάργηση των υφιστάμενων, υδροκέφαλων και συγκεντρωτικών δομών.
Δίνουμε μεγαλύτερη ελευθερία στους εκπαιδευτικούς όσον αφορά τη διδασκαλία στην τάξη και επενδύουμε περισσότερο στους εκπαιδευτικούς, κάτι που σημαίνει ότι τους προσφέρουμε τα κατάλληλα εργαλεία προκειμένου να επιτελούν απρόσκοπτα το έργο τους.
Εστιάζουμε, μετά από πολλά χρόνια, στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
Προωθούμε ένα σύστημα αξιολόγησης, ξεκινώντας από τις σχολικές μονάδες και προχωρώντας στους εκπαιδευτικούς, με αποκλειστικό στόχο την επιβράβευση των εκπαιδευτικών και τη βελτίωσή τους μέσω επιμόρφωσης.
Καταγράφουμε συγκεκριμένες ανάγκες που υπάρχουν για εκπαιδευτικούς γενικής εκπαίδευσης ανά τη χώρα και επιλύουμε σταδιακά το μείζον θέμα των αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Στο πλαίσιο αυτό, η υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε την μείωση των αποσπάσεων εκπαιδευτικών σε φορείς, για να επιστρέψουν περισσότεροι εκπαιδευτικοί στις τάξεις και την επίσπευση της διαδικασίας πρόσληψης 4.500 εκπαιδευτικών στην ειδική αγωγή.
Η υπουργός Παιδείας παρουσίασε και τα επιμέρους σχέδια της κυβέρνησης για το σχολείο και την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Συγκεκριμένα ανέφερε τα εξής:
Επαναφέρουμε και ενισχύουμε τον θεσμό των πρότυπων και πειραματικών σχολείων.
Μελετούμε ένα νέο συνεκτικό πρόγραμμα σπουδών από το Δημοτικό έως το Λύκειο. Το πρόγραμμα σπουδών εμπλουτίζεται με νέες εκπαιδευτικές θεματικές, όπως εθελοντισμός, επιχειρηματικότητα, σεβασμός στον άλλο, προφύλαξη από φυσικές καταστροφές, διατροφή και υγιεινή. Ενισχύουμε, την εκμάθηση ξένων γλωσσών και γνώσεων πληροφορικής.
Δίνουμε έμφαση στην καλλιέργεια ήπιων δεξιοτήτων (soft skills), όπως π.χ. η δημιουργικότητα, η κριτική και συνθετική σκέψη και η ομαδική δουλειά, όπως και στην καλλιέργεια ψηφιακών δεξιοτήτων (digital skills), π.χ. ψηφιακή χρήση, ψηφιακή επικοινωνία, ψηφιακή ασφάλεια, ψηφιακή συναισθηματική νοημοσύνη, ψηφιακά δικαιώματα.
Καθιερώνουμε τον σχολικό επαγγελματικό προσανατολισμό από το Γυμνάσιο, ώστε να αναδεικνύονται οι κλίσεις και οι δεξιότητες όλων των μαθητών.
Στην Ειδική Αγωγή, προσαρμόζουμε σταδιακά το εκπαιδευτικό μας σύστημα στην κατεύθυνση της πλήρους ανάπτυξης της ενταξιακής εκπαίδευσης (inclusive education), δημιουργούμε προγράμματα σπουδών για τις σχολικές δομές ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, κατάλληλα σταθμισμένα ως προς το είδος της αναπηρίας και των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών, και ιδρύουμε προστατευμένα εργαστήρια μαθητείας και κατάρτισης.
Ενισχύουμε τον αυτόνομο παιδαγωγικό ρόλο του Λυκείου, με στοχευμένες παρεμβάσεις αναφορικά με το Εθνικό Απολυτήριο και τις προαγωγικές εξετάσεις από τάξη σε τάξη.
Θεσπίζουμε νέο πλαίσιο για την ιδιωτική εκπαίδευση με μεγαλύτερους βαθμούς ελευθερίας, για παράδειγμα όσον αφορά στην εκπόνηση πρόσθετων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, και προστατεύουμε τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών.
Βελτιώνουμε άμεσα στρεβλώσεις τους ισχύοντος συστήματος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, και σε βάθος χρόνου, επιφέρουμε ουσιαστικότερες αλλαγές μετά από ενδελεχή διάλογο με τους εμπλεκόμενους φορείς. Καθορίζουμε ελάχιστη βάση εισαγωγής στα τριτοβάθμια ιδρύματα. Τα ιδρύματα θα μπορούν να καθορίζουν βάση εισαγωγής υψηλότερη της ελάχιστης και θα ορίζουν επίσης τον ετήσιο αριθμό των εισακτέων.
ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Μια σειρά σημαντικών μεταρρυθμίσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στις διαδικασίες εισαγωγής στα πανεπιστήμια ανακοίνωσε από το βήμα της Βουλής η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως.
Η υπουργός Παιδείας, που παρουσίασε αναλυτικά και τη μορφή που θα έχει το νέο Λύκειο, έκανε εκτενείς αναφορές στις αλλαγές στα πανεπιστήμια, εξαγγέλλοντας, μεταξύ άλλων, τον τερματισμό του φαινομένου των «αιώνιων» φοιτητών και την επαναφορά της ελάχιστης βάσης εισαγωγής.
Στην πρώτη θέση της ατζέντας της υπουργού Παιδείας για τα πανεπιστήμια, ωστόσο, βρίσκεται η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Η Νίκη Κεραμέως υποστήριξε σχετικά ότι στόχος του υπουργείου με την κατάργηση του ασύλου είναι να επιστρέψουν «τα πανεπιστήμια σε αυτούς στους οποίους πραγματικά ανήκουν. Δηλαδή στους φοιτητές, στους καθηγητές και στο διοικητικό προσωπικό».
Κατά την παρουσίαση του προγράμματος της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την Παιδεία, η υπουργός σημείωσε χαρακτηριστικά ότι μετά την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου «οι δημόσιες αρχές θα μπορούν να επεμβαίνουν αυτεπαγγέλτως για κάθε αξιόποινη πράξη που διαπράττεται εντός πανεπιστημίου».
Κατά την ομιλία της, στη συζήτηση επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η Νίκη Κεραμέως άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να ρυθμίζονται οι βάσεις εισαγωγής για κάθε τμήμα από τα ίδια τα πανεπιστήμια. Σε αυτή την περίπτωση ο αριθμός των εισακτέων θα καθορίζεται από τα επιμέρους τμήματα των πανεπιστημίων.
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΔΟΜΕΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Οι βασικές αλλαγές στα πανεπιστήμια που εξήγγειλε η υπουργός Παιδείας:
Θεσπίζονται σύγχρονες και αποτελεσματικές δομές διοίκησης, με διακριτές και σαφώς καθορισμένες αρμοδιότητες.
Καθιερώνεται ανώτατο χρονικό όριο ολοκλήρωσης των προπτυχιακών σπουδών ν+2, πλην εξαιρέσεων.
Ενισχύεται η αυτονομία και εξωστρέφεια των Ιδρυμάτων με:
την απελευθέρωση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών, τη διεύρυνση της δυνατότητας δημιουργίας ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων, ενίσχυσης των θερινών - χειμερινών σχολειών σε τομείς που η χώρα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα (π.χ. πολιτισμός, ναυτιλία, τουρισμός), ανάπτυξης εκπαιδευτικών προγραμμάτων εξ αποστάσεως σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, με επένδυση στις νέες τεχνολογίες, αξιοποίηση της δυνατότητας ΣΔΙΤ για την κάλυψη επιμέρους αναγκών των Ιδρυμάτων (π.χ. για κατασκευή φοιτητικών εστιών), εισαγωγής νέου θεσμικού πλαισίου για δωρεές προς τα Ιδρύματα και για την υλοποίηση πατεντών και επιστημονικών ιδεών, απλοποίησης του πλαισίου λειτουργίας των ΕΛΚΕ, χωρίς να παραβιάζονται οι κανόνες διαφάνειας και λογοδοσίας, επέκτασης του θεσμού της πρακτικής άσκησης φοιτητών σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, σε συναφή με τις σπουδές τους αντικείμενα.
Θωρακίζεται η Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π) και εισάγονται διαδικασίες αξιολόγησης σε όλα τα επίπεδα.
ΝΕΟΣ «ΧΑΡΤΗΣ» ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Συγκεκριμένα, η Νίκη Κεραμέως δήλωσε ότι η κρατική χρηματοδότηση προς τα πανεπιστήμια θα εξαρτάται από αντικειμενικά κριτήρια όπως το κόστος σπουδών ανά φοιτητή, η διάρκεια των προγραμμάτων σπουδών, μέγεθος και γεωγραφική διασπορά του ιδρύματος αλλά θα συνδέεται, σε κάποιο βαθμό, και με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης.
Ο Ακαδημαϊκός Χάρτης της χώρας θα προκύπτει από την αξιολόγηση της Α.ΔΙ.Π και στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων, ώστε να μην επαναληφθεί το καταστροφικό φαινόμενο ίδρυσης νέων τμημάτων πανεπιστημίων και συγχωνεύσεων τμημάτων για την εξυπηρέτηση καθαρά ψηφοθηρικών σχεδιασμών και μικροπολιτικών συμφερόντων.
