Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα, διαχρονικά, η Τεχνική-Επαγγελματική εκπαίδευση δεν υποστηρίχθηκε στον βαθμό που θα έπρεπε και της άξιζε, μέσω των πολιτικών που εφάρμοζε κατά καιρούς το Υπουργείο Παιδείας, πλην ορισμένων πολιτικών, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα ΜΙΝΑΕ (μια νέα αρχή για τα ΕΠΑΛ), η αύξηση των ποσοστών εισαγωγής στα Πανεπιστήμια κ.ά. Οι λόγοι αφορούν στο υψηλότερο κόστος λειτουργίας των επαγγελματικών σχολείων επειδή αυτά απαιτούν εργαστηριακό εξοπλισμό, αναλώσιμα είδη, αντικατάσταση πεπαλαιωμένου εξοπλισμού κ.ά. έναντι των γενικών σχολείων. Από την άλλη πλευρά έρχεται να προστεθεί και η νοοτροπία των Ελλήνων που θέλουν τα παιδιά τους να σπουδάζουν «γιατροί» και «δικηγόροι» ανεξάρτητα αν είναι κατάλληλα γι’ αυτά τα επαγγέλματα ή αν θα έχουν επαγγελματική αποκατάσταση.
Πολλές φορές λανθασμένα γονείς και εκπαιδευτικοί ετικετοποιούμε τους μαθητές σε «καλούς» και «κακούς». Οι καλοί θα ακολουθήσουν γενική εκπαίδευση και οι κακοί θα ακολουθήσουν επαγγελματική. Η ορθή προσέγγιση του θέματος είναι ότι η στόχευση των σχολείων και των μαθητών είναι τελείως διαφορετική και δεν πρέπει να συγκρίνονται γιατί είναι ανόμοια πράγματα. Ο/η μαθητής/τρια του γενικού σχολείου στοχεύει σε άλλο τύπο σπουδών και επαγγελμάτων μέσω της εισαγωγής σε κάποιο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Ο/η μαθητής/τρια του ΕΠΑΛ στοχεύει στην απόκτηση θεωρητικών και τεχνικών-επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων που θα τον καταστήσουν ικανό να ασκήσει κάποιο επάγγελμα μετά το λύκειο και θα του επιτρέψουν την είσοδο στην αγορά εργασίας. Ταυτόχρονα του δίνεται η δυνατότητα να ακολουθήσει σπουδές στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση/ στρατιωτικές σχολές. Κατά συνέπεια κάποιος/α που επιθυμεί να γίνει π.χ. νομικός δεν θα ακολουθήσει τεχνική εκπαίδευση όπως επίσης και κάποιος/α που επιθυμεί να γίνει π.χ. ψυκτικός δεν θα ακολουθήσει τη γενική εκπαίδευση. Σε διαφορετική περίπτωση και τα δύο παραδείγματα έχουν κάνει λάθος επιλογή.
Σε ό,τι αφορά τη μαθησιακή ικανότητα και αντίληψη των μαθητών αναφέρω τον ψυχολόγο Vigotsky ο οποίος κατέταξε την ευφυΐα σε διάφορα πεδία όπως π.χ. κινητικό (ο μαθητής/τρια τα καταφέρνει καλά στα αθλήματα), αναγνώρισης τοπίου (ο μαθητής/τρια τα καταφέρνει στο σχέδιο), θεωρητική (ο μαθητής καταφέρνει να αποστηθίζει θεωρητικές γνώσεις), μαθηματική αντίληψη κ.ά.
Με βάση τα παραπάνω η επιλογή του σχολείου που θα ακολουθήσουν οι μαθητές κυρίως της τάξης γυμνασίου θα πρέπει να βασίζεται αφενός μεν στην αυτο-αξιολόγηση από την οποία θα προκύψουν τα ενδιαφέροντα των ιδίων, οι κλίσεις, οι έμφυτες και επίκτητες δεξιότητες που διαθέτουν και αφετέρου δε στην πλήρη ενημέρωση-πληροφόρηση για τις διεξόδους και τις προοπτικές που προσφέρουν οι δύο τύποι σχολείων. Σε κάθε περίπτωση οι επιλογές των μαθητών δεν θα πρέπει να υπαγορεύονται από τα επαγγελματικά συμφέροντα των εκπαιδευτικών και των δύο τύπων σχολείων ή άλλων παραγόντων.
Από τον Νικόλαο Σταφύλη, Msc, διευθυντή του 1ου ΕΠΑΛ Αγιάς
