Οι δυσκολίες που συνάντησε στην υλοποίησή του το πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας γενικότερα στη χώρα αφορούσαν κυρίως στις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών, εκεί όπου δημιουργήθηκαν Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση Προσφύγων (ΔΥΕΠ), στη διαχείριση ένταξης αυτής της ευαίσθητης ομάδας παιδιών, να προσαρμοστούν σε ένα νέο περιβάλλον και στην αντιμετώπιση του προβλήματος των «διαρροών» παιδιών λόγω των μετακινήσεών τους.
Από την άλλη, στελέχη της εκπαίδευσης στη Λάρισα, αλλά και όλοι οι φορείς που ενεπλάκησαν με το εγχείρημα, προβλέποντας τα πιθανά προβλήματα που μπορούσαν να δημιουργηθούν, ήταν προετοιμασμένοι και το διαχειρίστηκαν με διακριτικότητα και ήπιους τόνους, αλλά παράλληλα και να το στηρίξουν σθεναρά.
Ειδικά, καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία λειτουργίας των τμημάτων εκπαίδευσης προσφύγων στη Λάρισα είχαν οι διευθυντές των σχολείων που φιλοξενήθηκαν οι ΔΥΕΠ, οι εκπαιδευτικοί αυτών, οι συντονίστριες του προγράμματος, οι εκπαιδευτικοί που προσλήφθηκαν να διδάξουν στα προσφυγόπουλα, με τη στήριξη τόσο της περιφερειακής διευθύντριας Εκπαίδευσης Θεσσαλίας κ. Ελένης Αναστασοπούλου, όσο –αντίστοιχα- και των διευθυντών των δύο Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας Σ. Βούλγαρη και Δευτεροβάθμιας αντίστοιχα Ι. Καψάλη.
Το εγχείρημα στη Λάρισα κρίθηκε επιτυχημένο πανελλήνια, σε πρόσφατη συνάντηση που έγινε στο Υπουργείο Παιδείας, με τη συμμετοχή της κ. Αναστασοπούλου, όπου σε ειδική διήμερη σύσκεψη παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα όλων των ΔΥΕΠ της χώρας.
«Στη Λάρισα θα λειτουργήσουν ξανά οι ΔΥΕΠ τη νέα σχολική χρονιά σε όλα τα σχολεία που δημιουργήθηκαν, με την προοπτική αν υπάρξουν ανάγκες να λειτουργήσουν και νέα τμήματα σε άλλα σχολεία της Λάρισας…» ανάφερε στην «Ε» η περιφερειακή διευθύντρια Εκπαίδευσης Θεσσαλίας, καθώς όπως επισημαίνει στη δομή φιλοξενίας προσφύγων στο Κουτσόχερο, υπάρχουν 200 παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, μεταξύ των 450 που ζουν εκεί.
Η ίδια επισήμανε ότι λόγω του μικρότερου αριθμού παιδιών προσφύγων, στις άλλες θεσσαλικές πρωτεύουσες (Βόλο και Τρίκαλα), το πιο πιθανό είναι να λειτουργήσουν τάξεις υποδοχής για τα προσφυγόπουλα.
Στο πλαίσιο της αποτίμησης των ΔΥΕΠ στη Λάρισα, η κ. Αναστασοπούλου μιλώντας στην «Ε» αναφέρει ότι τελικά συμμετείχε μικρότερος αριθμός παιδιών προσφύγων από τον προβλεπόμενο, καθώς το μεγαλύτερο πρόβλημα που εμφανίστηκε στην πορεία λειτουργίας τους ήταν η διαρροή των παιδιών.
Εξήρε τη δουλειά που έγινε τόσο από τις συντονίστριες του προγράμματος στη Θεσσαλία, κ. Δήμητρα Μακρή και Μαρία Φουρκιώτη (Λάρισα), Μάγδα Βίτσου (Βόλο) και Ανδρομάχη Μπομπότη (Τρίκαλα), καθώς και των διευθυντών και εκπαιδευτικών των σχολείων, επισημαίνοντας ότι τη νέα σχολική χρονιά ο αριθμός των προσφυγόπουλων στα σχολεία της Λάρισας θα είναι μεγαλύτερος, λόγω του ότι τότε θα έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα εμβολιασμού σε περισσότερα παιδιά, γεγονός που αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη συμμετοχή τους στην εκπαίδευση στα σχολεία.
Να υπενθυμίσουμε ότι στη Λάρισα λειτούργησαν ΔΥΕΠ σε τέσσερα σχολεία, τρία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Τερψιθέα, Κοιλάδα και συνοικία Αγίου Θωμά) και ένα Δευτεροβάθμιας (3ο Γυμνάσιο). Αντίστοιχα στο Βόλο λειτούργησαν σε δύο σχολεία και ένα στα Τρίκαλα.
Αναλυτικότερα για τη δομή στη Λάρισα η κ. Αναστασοπούλου μάς είπε: «Η δομή φιλοξενίας Κουτσόχερου Λάρισας, ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα υποδοχής προσφύγων στη χώρα, αναπτύχθηκε μέσα σε δύο μήνες από την ίδρυσή της (Νοέμβριος 2016) στο ανώτερο όριο της δυναμικής της αγγίζοντας τον αριθμό των 1180 διαμενόντων προσφύγων εκ των οποίων τα 450 περίπου ήταν παιδιά ηλικίας 0-18 χρόνων.
Από τα δεδομένα, συντίθεται άμεσα η εικόνα της φοίτησης των προσφυγοπαίδων η οποία είναι: α) η ρευστότητα, β) αστάθεια στη φοίτηση και γ) μη συστηματική παρουσία. Ο πληθυσμός του Κέντρου φιλοξενίας είναι σε δυναμική ρευστότητα, καθώς η εσωτερική μετακίνηση για προσωπικούς λόγους συμβαίνει πολύ συχνά ενώ η διαδικασία της μετεγκατάστασης σε άλλη χώρα είναι εξίσου δυναμική και συνεχής. Οι παράγοντες αυτοί επηρεάζουν τη φοίτηση και αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά της συνέπειας και της σταθερότητας
Το 26ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας είχε τη μεγαλύτερη διαρροή γι’ αυτό και συνεχίστηκαν οι εγγραφές μαθητών που έρχονταν στο «καμπ» μέχρι και το τελευταίο διάστημα. Οι γονείς αυτών των μαθητών ήταν από τους πρώτους πρόσφυγες στην Ελλάδα, οπότε ήταν και οι πρώτοι που μέσω της διαδικασίας αίτησης ασύλου μετακινήθηκαν σε κάποιες άλλες χώρες.
Στον αντίποδα του 26ου Δημοτικού βρίσκεται το Δημοτικό Σχολείο Κοιλάδας στο οποίο από την πρώτη στιγμή ο αριθμός των μαθητών ήταν σταθερά υψηλός.
Αυτό στοιχειοθετείται καθώς οι γονείς των μαθητών αυτών ήταν από τους τελευταία εισερχόμενους πρόσφυγες οπότε και ήταν αναμενόμενο ότι στην πλειονότητά τους θα παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην Ελλάδα.
Καθίσταται σαφές, λοιπόν, ότι η φοίτηση των μαθητών επηρεάζεται από τη στάση και τις προσδοκίες που έχουν οι γονείς τους αναφορικά με την εξέλιξη της κατάστασης της ζωής τους. Οι περισσότεροι γονείς επιθυμούν να πάνε τα παιδιά τους στο σχολείο αλλά δεν τους ενδιαφέρει να παρακολουθήσουν τη φοίτηση γιατί δεν συνδέεται με τη χώρα προορισμού το περιεχόμενο της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Αυτό δικαιολογεί και την άρνηση των παιδιών να μάθουν ελληνικά φοβούμενοι ότι αυτό θα τους εγκλωβίσει στη Ελλάδα.
Αντιθέτως ζητούσαν περισσότερες ώρες αγγλικά και δήλωναν ότι θα θέλανε να διδαχτούν και γερμανικά (γλώσσες που συνδέονται με τις χώρες προορισμού τους)».
Η ΣΥΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Να σημειωθεί ότι η σύσκεψη φορέων–διημερίδα, που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας για τις ΔΕΠ και συμμετείχε η κ. Αναστασοπούλου, είχε θέμα «Ένταξη προσφυγοπαίδων έως 15 ετών στην εκπαίδευση: ΔΥΕΠ Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων και οι πολλαπλοί ρόλοι των Συντονιστών Εκπαίδευσης Προσφύγων».
Οργανώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
Στόχος της διημερίδας ήταν να αναδειχθούν από τους ίδιους τους Συντονιστές Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΣΕΠ) οι διαστάσεις του ρόλου τους, να ενημερωθεί η εκπαιδευτική κοινότητα για τις πρωτοβουλίες που ευνόησε η θεσμοθέτηση του ρόλου του ΣΕΠ και τις καλές πρακτικές που εφαρμόστηκαν.
Η διημερίδα θα έχει τους παρακάτω θεματικούς άξονες:
1)Υποστήριξη της λειτουργίας των ΔΥΕΠ (Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση Προσφύγων)
2)Εποπτεία, οργάνωση και υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων εντός των Κέντρων Φιλοξενίας Προσφύγων
3)Επικοινωνία με γονείς μαθητριών/τών
4)Δράσεις ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας
Στο πλαίσιο της διημερίδας θα πραγματοποιηθεί συζήτηση όλων των Διευθυντών Περιφερειακής Εκπαίδευσης της χώρας, με θέμα "Ο ρόλος των στελεχών εκπαίδευσης στην προσπάθεια ένταξης παιδιών προσφυγών στο σχολείο".
Της Λένας Κισσάβου
