Μέχρι πρότινος, τοποθετήθηκε το 1958, ήταν στον αύλειο χώρο του 4ου Γυμνασίου-Λυκείου Λάρισας αλλά συχνά έπεφτε θύμα βανδαλισμών. Πρόκειται για πρόπλασμα χωρίς βάση, ύψους 2,85 μ. χωρίς τα βάθρα και πλάτους 1,1 μ., που δεν έγινε ποτέ γλυπτό έργο. Όπως αναφέρει η επιγραφή στην πλάκα δίπλα του, ήταν αφιέρωμα των Θεσσαλών Δασκάλων: «ΕΙΣ ΤΟΝ ΡΗΓΑΝ ΕΚ ΒΕΛΕΣΤΙΝΟΥ ΨΑΛΤΗΝ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΜΑΡΤΥΡΑ ΤΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝ ΔΗΜΟΔΙΔΑΣΚΑΛΟΝ ΑΦΙΕΡΩΝΟΥΣΙ ΟΙ ΘΕΣΣΑΛΟΙ ΔΗΜΟΔΙΔΑΣΚΑΛΟΙ 1948».
Ο Ρήγας Φεραίος (πήρε σημαντική μερίδιο της μόρφωσής του και στα ιστορικά Αμπελάκια) διακρίθηκε στην εποχή του (1757-1798) για τη συμμετοχή του στις νέες ιδέες που σάρωναν την Ευρώπη στη συγγραφή ή μετάφραση βιβλίων σε δημώδη γλώσσα και τη σύνταξη της «Χάρτας», ενός μνημειώδους για την εποχή του χάρτη, διαστάσεων 2,07 x 2,07 μ, που αποτελείτο από επί μέρους τμήματα.
Ο «Ρήγας ο Θεσσαλός» (όπως υπέγραφε πολλές φορές) κατάλαβε στην εποχή του και τη σημασία του αθλητισμού και έγινε όπλο στα χέρια του Ρήγα Φεραίου για την ελληνική επανάσταση.
Στο πλαίσιο του επαναστατικού του σχεδίου με την αρχική ενίσχυση του ηθικού των σκλαβωμένων με την υπόμνηση της μεγάλης τους κληρονομιάς, μετέφρασε και έργα τα οποία αναφέρονταν στους ένδοξους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αρχαίας Ελλάδας.
Στο βιβλίο του παιδίατρου, διδάκτορα Ιστορίας Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και προέδρου της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγας, Δημήτρη Καραμπερόπουλου, με τίτλο «Ρήγας και Ολυμπιακοί Αγώνες» αναφέρει μεταξύ άλλων: «Ο Ρήγας επίσης μετέφρασε και εξέδωσε τα Ολύμπια, έμμετρο δράμα του Ιταλού Μεταστάσιο (Pietro Metastasio, 1698-1792), που διαδραματίζεται στην Ολυμπία κατά την εποχή της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Κατά τη μελέτη του έργου διαπιστώνουμε ότι ο Ρήγας δεν κάνει απλώς μια απλή μετάφραση, αλλά προσθέτει και σημαντικές πληροφορίες για τη διατήρηση των Ολυμπιακών αγωνισμάτων στην εποχή του. (σ.σ. Ο πρωτότυπος τίτλος του ήταν «Olympiade» και είχε πρωτανεβεί στη Βιέννη, στις 28.8.1733, σημειώνοντας τεράστια, παγκόσμια επιτυχία παίχτηκε ως και στη Βραζιλία!.. όπως μας πληροφορεί ένα κείμενο του Μάριου Πλωρίτη).
Συγκεκριμένα στην αρχή των Ολυμπίων ο Ρήγας παραθέτει τα «Προλεγόμενα», στα οποία αναγράφει με σχετική επεξήγηση τα είδη των Ολυμπιακών αγωνισμάτων της αρχαιότητος, σημειώνοντας ότι «Ολυμπιακοί Αγώνες λέγονται τα παιχνίδια ταύτα. Δρόμος, δίαυλος, πάλη, δίσκος. Άλμα, παγκράτιο και πυγμή».
Παράλληλα όμως προσφέρει και μια πολύ σημαντική πληροφορία ότι μερικά Ολυμπιακά αγωνίσματα διατηρούνταν κατά την εποχή του στη Θεσσαλία και σε όλη την Ελλάδα.
«Εκ τούτων, ο δρόμος, η πάλη, το άλμα και το παγκράτιον παίζονται μέχρι της σήμερον εις την Θεσσαλίαν και εις όλην την Ελλάδα».
Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο Ρήγας επισημαίνει έμμεσα την ιστορική συνέχεια των Ελλήνων, ενισχύοντας την ιστορική αυτοσυνειδησία των σκλαβωμένων, οι οποίοι ως απόγονοι των αρχαίων, όπως τονίζει ο Ρήγας, διατηρούν τα Ολυμπιακά αγωνίσματα. Σημειώνει ακόμη ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες «επανηγυρίζοντο από τους προπάτορές μας» συνδέοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τους σύγχρονούς του ‘Ελληνες με τους αρχαίους. Επί πλέον προσφέρει και ένα αίσθημα αισιοδοξίας ότι θα πρέπει όχι μόνον να διατηρούν στα χρόνια της σκλαβιάς τα Ολυμπιακά αγωνίσματα, αλλά και μετά την επανάσταση στην Ελλάδα να τους προσδώσουν την αίγλη που πρέπει να έχουν, ώστε να «πανηγυρίζονται» από τους απογόνους των «προπατόρων» τους.
Ο Ρήγας στη Χάρτα της Ελλάδος στο φύλλο εννέα παραθέτει επί πλέον το τοπογραφικό διάγραμμα της Αρχαίας Ολυμπίας, όπου τελούνταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Επίσης στον τίτλο της Χάρτας, που βρίσκεται στο φύλλο τέσσερα, έχει παραστάσεις από τα Ολυμπιακά αγωνίσματα της ελεύθερης πάλης, ιπποδρομίας και αρματοδρομίας. Τις παραστάσεις αυτές με τα Ολυμπιακά αγωνίσματα ο Ρήγας τις θέτει, όπως έχει δείξει ο Λέανδρος Βρανούσης, στην αρχή των τριών κεφαλαίων των Ολυμπίων, ενώ διακοσμεί τη σελίδα τίτλου με την παράσταση του Ολυμπίου Διός, προ τιμήν του οποίου τελούνταν τα Ολυμπιακά αγωνίσματα».
Κείμενα που ανταποκρίνονταν και στην άλλη φιλοδοξία του Ρήγα, την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, κορυφαίας εκδήλωσης της ελληνικής αλκής, άμιλλας και ομοψυχίας.
ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ
Ως επίλογο της σχέσης του Ρήγα Φεραίου με τον αθλητισμό θα προσθέσουμε και την πρόταση του συναδέλφου από τη Θεσσαλονίκη Ντίνου Καραμητρούση: «Μετά την τόση εκτεταμένη αναφορά και δικαιολογημένη προβολή των ηρώων του 1821, η απορία είναι γιατί δεν τους τιμούν με τον τρόπο που πρέπει και οι τοπικές κοινωνίες και αρχές. Ειδικότερα του αθλητισμού. Ας πούμε πως έχουμε τρεις σημαντικές και άκρως τιμητικές ονοματοδοσίες σε στάδια και γήπεδα. Το «Γεώργιος Καραϊσκάκης» στο Φάληρο, το «Θεόδωρος Κολοκοτρώνης» στην Τρίπολη και το «Αθανάσιος Διάκος» στη Λαμία. Συνεπώς γιατί όχι και αλλού; Γιατί όχι και «Ρήγας Φεραίος» στο Πανθεσσαλικό του Βόλου, ή κάτι αντίστοιχο με ήρωες που θυσιάστηκαν και μένουν σχεδόν λησμονημένοι σε κάτι δευτερεύοντες δρόμους ή προτομές σε μικρά και ανεξερεύνητα πάρκα και πλατείες;
Τα δημοτικά συμβούλια και οι αθλητικές αρχές της χώρας μπορούν εύκολα να δώσουν τέτοια ονόματα τιμής και αναγνώρισης, πριν με το πέρασμα των χρόνων, δοθούν αυτοί οι χώροι σε τίποτα αμφίβολης σπουδαιότητας πολιτικούς ή και αθλητές, όπως γίνεται κατά κόρον σήμερα».
Του Σωτ. Κέλλα
