O ελληνικός αθλητισμός χθες ακολούθησε το παράδειγμα των ποδοσφαιριστών της Serie A που αγωνίστηκαν με μία κόκκινη γραμμή ζωγραφισμένη στο αριστερό μάγουλό τους, το αίμα δηλαδή των γυναικών που κακοποιούνται από άνδρες.
Πολλές ομάδες, ανάμεσά τους και οι λαρισινές ΑΕΛ και Απόλλων Λάρισας, με τον δικό τους τρόπο έστειλαν το μήνυμα κατά της βίας των γυναικών. Η ΠΑΕ ΑΕΛ με μήνυμα ποδοσφαιριστών σε ένα βίντεο που ετοίμασε, ενώ ο Απόλλων Λάρισας με μια φωτογράφιση με πορτοκαλί φανέλες που είναι το χρώμα αλληλεγγύης κατά της βίας των γυναικών. Ο στόχος όλων είναι ξεκάθαρος: Να δοθεί τέλος σε όλες τις μορφές βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Η αλλαγή είναι δυνατή, αλλά απαιτεί δράση, δέσμευση και αποφασιστικότητα. Η Ε.Ε. έχει δεσμευτεί να συνεχίσει να συνεργάζεται άοκνα με τους εταίρους της για τη διερεύνηση και την τιμωρία πράξεων βίας, τη διασφάλιση της στήριξης των θυμάτων και, ταυτόχρονα, την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων και την ενίσχυση του νομικού πλαισίου.
Για τη βία κατά των γυναικών ζητήσαμε την άποψη δύο γυναικών που ασχολούνται με τον αθλητισμό, της αθλητικής συντάκτριας Ασπασίας Βελονάκη και της Λαρισαίας βαλκανιονίκη και αρκετές φορές πανελληνιονίκη στα 400 μέτρα με εμπόδια, Ελένης Καλογήρου.
Δεν είσαι η μόνη, δεν είσαι μόνη
Της Ελένης Καλογήρου (*)
Η 25η Νοεμβρίου έχει οριστεί από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των Γυναικών, από το 1999 (αν και η συγκεκριμένη μέρα είχε καθιερωθεί δέκα χρόνια πριν, όταν γυναικείες οργανώσεις θέλησαν να τιμήσουν τη μνήμη των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών, που βασανίστηκαν-ξυλοκοπήθηκαν και στραγγαλίστηκαν μέχρι θανάτου από τον δικτάτορα της Δομινικανής Δημοκρατίας Τρουχίλο στις 25 Νοεμβρίου 1960).
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε όλους τους πολιτισμούς, σε όλες τις χώρες και τις κοινωνίες ανεξάρτητα από έθιμα, παραδόσεις, θρησκείες, κοινωνική τάξη, μορφωτικό ή οικονομικό επίπεδο. Η άσκηση της σωματικής ή ψυχολογικής βίας αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών, δηλαδή του δικαιώματος στην ελευθερία, στη ζωή, στη σωματική ακεραιότητα, στην ασφάλεια, στην αξιοπρέπεια.
Εχει κοινωνικές γενεσιουργές αιτίες, τις σχέσεις εξουσίας ανάμεσα στα φύλα που αποτελούν δομικό στοιχείο της κοινωνίας.
Ενα εργαλείο ελέγχου και εκφράζεται σε όλους τους τομείς της κοινωνίας όπως στην οικονομική και κοινωνική εξάρτηση της γυναίκας από τον άντρα, στη μειονεκτική θέση των γυναικών στον τόπο εργασίας, στις χειρότερες ευκαιρίες μόρφωσης για κορίτσια και γυναίκες.
Τα νούμερα και τα γεγονότα σοκάρουν και δεν αποτελεί ιδιωτική υπόθεση αλλά κοινωνικό πρόβλημα που αφορά εκατομμύρια γυναίκες.
- Γυναίκες παγκοσμίως έχουν υποστεί βία σε οποιαδήποτε μορφή.
- Γυναίκες ζουν σε χώρες όπου η ενδοοικογενειακή βία επιτρέπεται.
- Περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης σε κορίτσια πριν την ηλικία των 15 ετών.
- Γάμοι γυναικών σε ηλικία μικρότερη των 12 ετών.
- Γυναίκες που έχουν υποστεί ακρωτηριασμό γενετικών οργάνων στην Αφρική και την Ασία.
Η εξάλειψη του φαινομένου μάς αφορά όλους.
Είναι η κοινωνία που πρέπει να ευαισθητοποιηθεί ώστε να πάψει να ανέχεται την άσκηση βίας εναντίον των γυναικών και βέβαια να λειτουργήσουν εναντίον των δραστών, όπως και εναντίον του σεξισμού και της περιφρόνησης των γυναικών. Είναι ζήτημα παιδείας καθ’ ότι η εκπαίδευση είναι κομβικής σημασίας για τη διαμόρφωση ενός ανθρώπου.
Να μιλάνε τα θύματα - να σπάσει η σιωπή.
Να μη μένει κάποιος που βλέπει, που γνωρίζει ως απλά «θεατής».
Να στοχεύσει κανείς τη δομική καταπίεση ενάντια στις γυναίκες με συγκεκριμένες πολιτικές και μέτρα που θα κάνουν καλύτερη τη ζωή της.
Με φραγμό στις θεσμικές διακρίσεις κάθε είδους. Με απόρριψη της βίας και του σεξισμού στους ιδιωτικούς χώρους και στους χώρους δουλειάς.
Μια ζωή μέσα στην οποία μπορεί να λέει τη γνώμη της ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ, να περπατά τα βράδια ό,τι ώρα θέλει ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ.
Να ζει τον έρωτα και να έχει το δικαίωμα να τον αλλάζει ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ, να επιλέγει αυτά που θα την κάνουν ευτυχισμένη ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ, να ζει ως ελεύθερος άνθρωπος ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ.
Πέρα λοιπόν από τους όρους και τις παγκόσμιες ημέρες χρειάζεται να μη μείνουμε παρατηρητές, χρειάζεται να σπάσουμε όλοι τη σιωπή.
(*) Η Ελένη Καλογήρου είναι Λαρισαία βαλκανιονίκης και αρκετές φορές πανελληνιονίκης στα 400 μέτρα με εμπόδια.
Ο Ρονάλντο έστειλε το μήνυμα...
Tης Ασπασίας Βελονάκη (*)
Με μία κόκκινη πινελιά ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του, ο σούπερ σταρ της Γιουβέντους, Κριστιάνο Ρονάλντο, πέτυχε δύο γκολ επί της Κάλιαρι, το περασμένο Σάββατο (21/11) για χάρη της “Vecchia Signora” («Γηραιά Κυρία»), αλλά και για όλες τις... γυναίκες!
Και δεν ήταν μόνο ο Πορτογάλος, αλλά όλοι οι ποδοσφαιριστές της Serie A που αγωνίστηκαν με μία κόκκινη γραμμή ζωγραφισμένη στο αριστερό μάγουλό τους, το αίμα δηλαδή των γυναικών που κακοποιούνται από άνδρες, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα κατά της βίας των γυναικών. Μια καμπάνια που επεκτείνεται και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης με το hashtag #unrossoallaviolenza, δηλαδή «κόκκινη κάρτα στη βία».
Ο χώρος του αθλητισμού, μια μικρογραφία της κοινωνίας κι αυτός, βρίθει ιστοριών αποδεδειγμένης κακοποίησης γυναικών από πρωταγωνιστές του. Ακόμα περισσότερες είναι δε οι καταγγελίες γυναικών για κακοποίηση ή σεξουαλική παρενόχληση από αθλητές, προπονητές και παράγοντες. Πιο πρόσφατη αυτή της πρώην κοπέλας του Γερμανού τενίστα Αλεξάντερ Ζβέρεφ. Η Όλια Σαρίποβα ισχυρίστηκε πως ο Ζβέρεφ προσπάθησε να την πνίξει με ένα μαξιλάρι, αφού πρώτα της χτύπησε το κεφάλι στον τοίχο.
Κατά μέσο όρο, κάθε ημέρα δολοφονούνται 137 γυναίκες ανά τον κόσμο από τον σύντροφό τους ή από κάποιον συγγενή τους, σύμφωνα με νέα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, «το σπίτι είναι το πιθανότερο μέρος διάπραξης εγκλήματος εις βάρος μίας γυναίκας». Περισσότερες από τις μισές από τις 87.000 γυναίκες που δολοφονήθηκαν το 2017 φέρεται ότι έπεσαν νεκρές από τα χέρια των πιο στενών τους ανθρώπων. Από αυτές, σχεδόν 30.000 σκοτώθηκαν από τον σύντροφό τους και άλλες 20.000 από έναν συγγενή τους.
Χρειαζόμαστε νούμερα; Χρειαζόμαστε... ευαισθητοποίηση μέσω του αθλητισμού;
Στη χώρα που αφού πρώτα βιάστηκε, εν συνεχεία δολοφονήθηκε από τον Μανώλη Κούκουρα και τον Αλέξανδρο Λουτσάι, στη Ρόδο, στις 28 Νοεμβρίου 2018, η 20χρονη φοιτήτρια Ελένη Τοπαλούδη; Στη χώρα που ο Γιάννης Παρασκάκης, όπως ομολόγησε, βίασε τρεις φορές, ακόμη και νεκρή, αφού την είχε δολοφονήσει πρώτα, την 60χρονη Αμερικανίδα βιολόγο Σούζαν Ίτον, στο Κολυμπάρι Χανίων;
Σε διάστημα μόλις 5 μηνών, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάιο φέτος, το 2020, η γυναικεία ομάδα “Wildcat” συγκέντρωσε σε μία αφίσα τριάντα καταγεγραμμένους βιασμούς, ξυλοδαρμούς και δολοφονίες γυναικών στην Ελλάδα!
Η αστυνομική βία και οι δολοφονίες Αφροαμερικανών από αστυνομικούς προκάλεσαν «τσουνάμι» αντιδράσεων και διαδηλώσεων κατά του ρατσισμού στις ΗΠΑ. Οι παίκτες των ομάδων του ΝΒΑ όχι μόνο φορούσαν φανέλες με τη λέξη “Equality” στη διάσημη «φούσκα» του Ορλάντο το καλοκαίρι, αλλά έφτασαν ακόμη και στο να απέχουν από αγώνες ως ένδειξη διαμαρτυρίας. Όπως ο Γιάννης Αντετοκούνμπο και οι συμπαίκτες του στους Μιλγουόκι Μπακς, οι οποίοι ανακοίνωσαν την απόφασή τους να μποϊκοτάρουν το game 5 στα play off του NBA.
Η κοινωνία δείχνει πιο ευαίσθητη και αντιδρά πιο έντονα, καθώς και πιο οργανωμένα, σε μορφές ρατσιστικής βίας (διάκρισης φυλής) παρά στην έμφυλη βία, η οποία αφορά το ένα εκ των δύο φύλων του ανθρώπινου είδους, τον μισό πληθυσμό της ανθρωπότητας... αν όχι περισσότερο!
Τα μηνύματα για ευαισθητοποίηση, όπως αυτή η πρωτοβουλία της Serie A, είναι μεν ένα πρώτο βήμα, αλλά δεν επαρκεί. Μέσα στα γήπεδα, οι φίλαθλοι, των οποίων η πλειονότητα είναι άνδρες, αναπαράγουν πατριαρχικά στερεότυπα μιας εξουσίας και υπεροχής έναντι των γυναικών, προκαταλήψεις του παρελθόντος, οι οποίες αποτυπώνονται στις σεξουαλικού περιεχομένου βωμολοχίες εναντίον των αντιπάλων. Οι σεξιστικοί πηχυαίοι τίτλοι στα πρωτοσέλιδα των αθλητικών εφημερίδων, επιλέγονται, ελαφρά τη καρδία, από άνδρες αρχισυντάκτες χωρίς συναίσθηση ως προς την εικόνα κατωτερότητας της γυναίκας που διαιωνίζουν στις νέες γενιές ανδρών. Ναι, λοιπόν! Όπως ακριβώς ο αθλητισμός χρησιμοποιήθηκε στην Αρχαία Ελλάδα, ως «όχημα» για το πέρασμα από τη μητριαρχία και την εγκαθίδρυση της πατριαρχίας, σήμερα έχει τη δύναμη να... επανορθώσει «χτίζοντας» γέφυρες σεβασμού και ισότητας ανάμεσα στα δύο φύλα αντί μιας ψευδεπίγραφης αρρενωπής κυριαρχίας.
(*) Η Ασπασία Βελονάκη είναι δημοσιογράφος του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Αθλητικών Συντακτών Ν.Α. Ευρώπης (SEESIA) και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΠΣΑΤ.
ΑΠΟΛΛΩΝ
Ο Απόλλων με τη φωτογραφία-μήνυμα που ανέβασε υποστήριξε τα εξής: «Η βία κατά των γυναικών δεν κάνει διαχωρισμό μεταξύ συνόρων, πολιτισμών ή πλούτου. Είναι ένα φαινόμενο παγκόσμιο, και αν δε συμβαίνει σε εμάς, συμβαίνει δίπλα μας. Φέτος, η παγκοσμία εκστρατεία UNiTE των Ηνωμένων Εθνών για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών υπογραμμίζει την υποστήριξή τους με θέμα «Orange the World: Hear Me Too» με το πορτοκαλί ως ενοποιημένο χρώμα αλληλεγγύης».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΩΤ. ΚΕΛΛΑΣ
