Εγκρίθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2015 το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 με την απόφαση C(2015)917 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετά από την ολοκλήρωση εντατικών και χρονοβόρων διαπραγματεύσεων.
Η δημόσια δαπάνη του Προγράμματος ανέρχεται σε 5,8 δις € δημόσια δαπάνη (4,7 δις € κοινοτικής συμμετοχής), που μαζί με την ιδιωτική συμμετοχή θα κινητοποιήσει συνολικούς πόρους της τάξης των 7 δις ευρώ.
Στο νέο ΠΑΑ ενσωματώνονται οι βασικές αρχές για την αγροτική ανάπτυξη, και συγκεκριμένα η οικονομική και περιβαλλοντική αειφορία, η προώθηση της κοινωνίας της γνώσης ως δομικό στοιχείο της καινοτόμου επιχειρηματικότητας, η εξωστρέφεια, η αύξηση ή/και διατήρηση της απασχόλησης στις αγροτικές περιοχές και η κοινωνική συνοχή.
Τα μέτρα και οι δράσεις του νέου Προγράμματος δομούνται γύρω από τις έξι βασικές προτεραιότητες. Ειδικότερα:
ü την προώθηση της μεταφοράς γνώσεων και της καινοτομίας στο γεωργικό τομέα με κατανομή του 6,2% κοινοτικής συμμετοχής, ήτοι 292 εκ. €
ü την ενίσχυση της βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και της ανταγωνιστικότητας όλων των τύπων γεωργίας, καθώς επίσης την προώθηση των καινοτόμων γεωργικών τεχνολογιών και την βιώσιμη διαχείριση των δασών με κατανομή του 15,11% των κοινοτικών πόρων του ΠΑΑ 2014-2020, ήτοι 713 εκ. €
ü την προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων με κατανομή του 7,4%, ήτοι 347,7 εκ. € κοινοτικής συμμετοχής
ü την αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που συνδέονται με την γεωργία και τη δασοπονία στην οποία αφιερώνεται το 38,7%, ήτοι 1.825 εκ. € κοινοτικής συμμετοχής
ü την προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων, τη στήριξη του προσανατολισμού προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την ανθεκτικότητα των τομέων της γεωργίας, των τροφίμων και των δασών στην κλιματική αλλαγή με την κατανομή του 19,01%, ήτοι 897 εκ. € κοινοτικής συμμετοχής, και τέλος,
ü την προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της μείωσης της φτώχειας και της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές με το 12,4%, ήτοι 584,3 εκ. € κοινοτικής συμμετοχής
Με το σύνολο των προγραμματισμένων παρεμβάσεων στο νέο ΠΑΑ:
- ενσωματώθηκε η πολιτική στόχευση για ενθάρρυνση των Νέων Μέτρων που αφορούν στην κατάρτιση και εκπαίδευση, την καινοτομία, τη συνεργασία και τη δικτύωση, τις ομάδες παραγωγών, την ενίσχυση πολύ μικρών εκμεταλλεύσεων, τα start up ΜΜΕ επιχειρήσεων εκτός γεωργικού τομέα και τις υποστηρικτικές δομές παροχής συμβουλών στους παραγωγούς.
- διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής και προστέθηκαν δράσεις σε μέτρα για το Περιβάλλον και τη Κλιματική Αλλαγή (άνω του 30% των πόρων θα κατευθυνθεί σε δράσεις φιλοπεριβαλλοντικές και δράσεις διαχείρισης κινδύνων για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις) αλλά και σε επενδυτικά μέτρα (ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις) με έμφαση στην εξοικονόμηση ύδατος και τις ΑΠΕ.
- δόθηκε έμφαση στη Συμπληρωματικότητα και τις Συνέργειες πχ. πολυτομεακό και πολυταμειακό LEADER, συνέργειες με λοιπά διαρθρωτικά ταμεία, με Πυλώνα Ι της ΚΑΠ, κλπ.
- αποτυπώθηκε η πολιτική βούληση για διεύρυνση της συνεργασίας και περαιτέρω αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων στις ελληνικές Περιφέρειες (οι πόροι που θα εκχωρηθούν ανέρχονται στο 37% του ΠΑΑ).
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας και Θάλασσας (ΕΠΑλΘ) 2014 – 2020
Το πρόσφατα εγκεκριμένο (30/10/2015) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΕΠΑλΘ 2014 – 2020, του οποίου οι συνολικά διατιθέμενοι κοινοτικοί (388,8 εκατ. €) και εθνικοί πόροι θα ανέλθουν σε 523,4 εκατ. €, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους μοχλούς ανάπτυξης για την χώρα μας, εξασφαλίζοντας για το διάστημα αυτό την βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα της αλιείας με παράλληλη ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της προστασίας του περιβάλλοντος καθώς και της διατήρησης της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών.
Το ΕΠΑλΘ 2014 – 2020 οικοδομείται γύρω από τις έξι βασικές Προτεραιότητες της Ένωσης (Π.Ε.) για την ανάπτυξη της αλιείας. Συγκεκριμένα:
- τον τομέα της αλιείας (Π.Ε.1): συμπράξεις μεταξύ αλιέων και επιστημόνων με γνώμονα την καινοτομία, επενδύσεις επί των αλιευτικών σκαφών, προστασία και αποκατάσταση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας καθώς και επενδύσεις σε υποδομές όπως αλιευτικοί λιμένες, αλιευτικά καταφύγια, ιχθυόσκαλες και τόποι εκφόρτωσης, (186,2 εκατ. €),
- τον τομέα της υδατοκαλλιέργειας (Π.Ε.2): ανάπτυξη νέων ή βελτιωμένων προϊόντων, διαδικασιών και τεχνολογιών, μέτρα ίδρυσης και εκσυγχρονισμού παραγωγικών μονάδων με στόχο την τόνωση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου και την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (89,7 εκατ. €),
- τον τομέα της μεταποίησης και εμπορίας προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (Π.Ε.5): ίδρυση και εκσυγχρονισμός των τομεακών επιχειρήσεων, εκστρατείες προώθησης και εξεύρεσης νέων αγορών καθώς και στήριξη σχεδίων παραγωγής και εμπορίας Ομάδων Παραγωγών (78,2 εκατ. €),
- την ανάπτυξη των αλιευτικών περιοχών (Π.Ε.4): εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων (54,1 εκατ. €),
- την ενίσχυση της εφαρμογής της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ) (Π.Ε.3): συλλογή αλιευτικών δεδομένων και υλοποίηση του συστήματος ελέγχου, επιθεώρησης και επιβολής (92 εκατ. €) και τέλος
- την ενίσχυση της εφαρμογής της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής (Π.Ε.6): λειτουργία του Κοινού Περιβάλλοντος Ανταλλαγής Πληροφοριών για την επιτήρηση του θαλάσσιου τομέα της Ένωσης (6 εκατ. €)
