ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Του ανταποκριτή μας Φώτη Καραγιάννη
Στο πλαίσιο της πράξης «ΑγροΕΤΑΚ», το Εθνικό Κέντρο Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος Καρδίτσας υλοποίησε τέσσερα πρωτοποριακά έργα αναβάθμισης της ποιότητας του προϊόντος προκειμένου να ανακτήσει τη χαμένη ανταγωνιστικότητά του, τα οποία παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση που οργάνωσε με επιτυχία ο Δήμος Σοφάδων για την ενημέρωση των παραγωγών του Νομού.
Παρευρέθηκαν και χαιρέτισαν η βουλευτής Καρδίτσας του ΣΥΡΙΖΑ και δημοτική σύμβουλος Σοφάδων κα Χρυσούλα Κατσαβριά-Σιωροπούλου, ο αντιπεριφερειάρχης κ. Βασίλης Τσιάκος και ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας, Δημαρχος Μουζακίου κ. Γιώργος Κωτσός. Ακόμη το «παρών» έδωσαν η πρόεδρος του Συλλόγου Σοφαδιτών Αθηνών κ. Βάια Σουλτάτη, αντιδήμαρχοι, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, επαγγελματίες της περιοχής και παραγωγοί.
Στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Σοφάδων κ. Θάνος Σκάρλος σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «κύριο μέλημά μας πρέπει να είναι τη στήριξη των παραγωγικών τάξεων με υποδομές, δράσεις και υπηρεσίες ώστε να διασφαλιστεί στο βαθμό που μας αναλογεί το αγροτικό εισόδημα. Οφείλουμε να έχουμε λοιπόν ένα σχέδιο στο οποίο ο πρωτογενής τομέας και ιδιαίτερα το βαμβάκι θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Χρέος μας είναι να αγωνιστούμε για την επίλυση χρόνιων παθογενειών και την άρση στρεβλώσεων προς διευκόλυνση της ενασχόλησης με την βαμβακοκαλλιέργεια».
Αναφορικά με τις αναπτυξιακές προοπτικές των αγροτικών προϊόντων και ειδικά της βαμβακοκαλλιέργειας στον τόπο μας ο δήμαρχος επισήμανε: «Είναι δεδομένο ότι η πρωτογενής μας παραγωγή έχει σημαντικές δυνατότητες τις οποίες οφείλουμε με σωστό σχεδιασμό, επιστημονικά δεδομένα και σκληρή δουλειά, να αξιοποιήσουμε. Πιστεύω ακράδαντα ότι μέσω της ανάπτυξης της γεωργίας μπορούμε να θέσουμε σε κίνηση συμπληρωματικές επιχειρηματικές δράσεις. Η αγροτική παραγωγή, μπορεί να επεκτείνει το πεδίο δράσης της στο δευτερογενή και τριτογενή τομέα. Απαρέγκλιτη όμως προϋπόθεση για την επιτυχία της είναι πάντα η διασφάλιση της ποιότητας. Οφείλουμε να γίνουμε ακόμα πιο ανταγωνιστικοί, για να μπορέσει το βαμβάκι μας, να κερδίσει μεγαλύτερο έδαφος, στην Ελλάδα και τις διεθνείς αγορές».
Ακολούθησε η παρουσίαση των πολύ σημαντικών, αλλά και πρωτοποριακών δράσεων που υλοποιεί το Εθνικό Κέντρο Ποιοτικού Ελέγχου Τυποποίησης και Ταξινόμησης Βάμβακος, από τον Προϊστάμενο και υπεύθυνο παρακολούθησης Δρ Μωχάμεντ Νταράουσε.
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΕΡΓΩΝ
Ο ίδιος υπογράμμισε μεταξύ άλλων τις παρακάτω κατευθύνσεις και δράσεις:
«1. Καταγραφή και ομαδοποίηση των κυριότερων ποικιλιών με βάση τα ποιοτικά χαρακτηριστικά(αναλυτική παρουσίαση έγινε από τον Δρ Χρήστο Παπανικολάου).
2. Αξιοποίηση παραπροϊόντων βάμβακος για τη ζωοτροφία ως μια φτηνή πηγή κυτταρίνης(αναλυτική παρουσίαση έγινε από τον Δρ Κωνσταντίνο Κατσούλη).
3. Επίδραση της γεωγραφικής θέσης στην ποιότητα του βαμβακιού σε συνδυασμό με την ποικιλία (αναλυτική παρουσίαση έγινε από τον Δρ Βασίλειο Γρεβενιώτη).
4. Εγκλεισμός της φυτορρυθμιστικής ουσίας του PIXΤΜ σε κυκλοδεξτρίνες, για την ποσοτική μείωση της χρήσης της, για οικονομικούς και περιβαλλοντικούς σκοπούς (αναλυτική παρουσίαση έγινε από τον Δρ. Ηλία Χριστοφορίδη).
Κύρια προβλήματα που απαιτούν λύσεις είναι το υψηλό κόστος, η χαμηλή ποιότητα λόγω κακής οργάνωσης, η αδυναμία στην τυποποίηση, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Όλα αυτά μαζί δημιουργούν χαμηλή ανταγωνιστικότητα στο προϊόν.
ΕΜΠΟΔΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
- Μεγάλος αριθμός ποικιλιών.
- Αδυναμία παραγωγής ικανής ποσότητας για την αγορά ενός τύπου προϊόντος (αξιόπιστα τυποποιημένου).
Αιτίες είναι η κακή οργάνωση, η ανάμειξη βαμβακιών διαφορετικών ποιοτήτων, η έλλειψη συλλογικών σχημάτων παραγωγής, η αδυναμία δημιουργίας κατάλληλων ζωνών.
Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει πρακτική πρόταση για μείωση του αριθμού των ποικιλιών. Επομένως, η επιλογή της ομαδοποίησης των ποικιλιών με βάση την ποιότητα (πρώτο έργο) είναι η εφικτή λύση. Επίσης δεν έχουμε δημιουργήσει τις κατάλληλες ζώνες για ποιότητα, επομένως, η γνώση της επίδρασης της γεωγραφικής θέσης (τρίτο έργο) στην ποιότητα είναι η εφικτή λύση και θα βοηθήσει στο σχεδιασμό για τις ζώνες. Επιπλέον, δεν υπάρχει σχέδιο καλύτερης κατανομής του γενετικού υλικού (γεωγραφικά), σχετικά με την ποιότητα.
Το δεύτερο και το τρίτο έργο μαζί, μας βοηθούν στην καλύτερη αξιοποίηση του γενετικού υλικού και στην κατανομή του γεωγραφικά. Για παράδειγμα, όταν μια ποικιλία έχει υψηλό micronaire (>4,7), από τα αποτελέσματα των δύο έργων, μπορούμε να επιλέξουμε την κατάλληλη ζώνη γι’ αυτήν!
Αν θέλουμε να χαράξουμε στρατηγική για την ποιότητα, είναι αναγκαία η συνέχιση του πρώτου και τρίτου έργου, με χρηματοδότηση από την ειδική ενίσχυση (2€/εκτάριο-500.000 €-κανονισμός ενισχύσεων 1307/2013 αρ.5960), που δίνει η Ε.Ε. για βελτίωση της ποιότητας. Ποιος πρέπει να είναι ο στόχος; Η παραγωγή προϊόντος εμπορικών σημάτων (Brand Cotton). Αυτό μπορεί να γίνει ανά Περιφέρεια (π.χ. Thessaly Cotton, Macedonia Cotton).
ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
Το πρώτο και τρίτο έργο αποτελούν μια ενότητα που αφορά την ποιότητα. Στο πρώτο έργο, καταγράφηκαν τα ποιοτικά στοιχεία του γενετικού υλικού που καταλαμβάνει παραπάνω του 80% της καλλιεργούμενης έκτασης (31 ποικιλίες). Στο τρίτο έργο, μελετήθηκε η επίδραση της γεωγραφικής θέσης στην ποιότητα 5 διαφορετικών ποικιλιών. Τα παραπάνω έργα είναι χρήσιμα εργαλεία χάραξης στρατηγικής για την ποιότητα.
Η σημασία του δεύτερου έργου είναι:
1. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του προϊόντος, με τη δημιουργία προστιθεμένης αξίας από την αξιοποίηση παραπροϊόντων βάμβακος.
2. Η δημιουργία μιας χαμηλής τιμής πηγής κυτταρίνης για τη ζωοτροφία.
Το έργο αυτό έχει διπλό οικονομικό όφελος, για το βαμβάκι και για την κτηνοτροφία.
Τέλος η σημασία του τέταρτου έργου είναι:
1. Η Ελλάδα αποτελεί μια οριακή ζώνη για το βαμβάκι. Έτσι χρησιμοποιούμε μεγάλες ποσότητες Pix.
2. Η πιθανότητα εμφάνισης κακών καιρικών συνθηκών είναι 25-35%.
Το έργο προτείνει την ποσοτική μείωση της δραστικής ουσίας Pix, για οικονομικούς και περιβαλλοντικούς σκοπούς.
Μηχανισμός: Εγκλεισμός της δραστικής ουσίας Pix σε κυκλοδεξτρίνες για προστασία της από απώλειες που προκαλούνται από οξειδώσεις και βροχές».
ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Κλείνοντας ο κ. Νταράουσε τόνισε τις παρακάτω διαπιστώσεις: «Η κατάσταση της βαμβακοκαλλιέργειας είναι πολύ προβληματική γι’ αυτό απαιτείται άμεσα οργάνωση και δημιουργία συλλογικών σχημάτων. Το προϊόν έχει σήμερα πολύ χαμηλή ανταγωνιστικότητα και οι λύσεις δεν είναι εύκολες. Χρειάζεται οπωσδήποτε ολοκληρωμένο σχέδιο για τη βελτίωσή της. Τα τέσσερα έργα που παρουσιάστηκαν δεν είναι η λύση, αλλά τα εργαλεία για τη χάραξη στρατηγικής. Οι μεγαλύτερες αδυναμίες είναι στην οργάνωση και στις συνεργασίες. Το πιο σοβαρό πρόβλημα είναι η έλλειψη στρατηγικής και το μεγαλύτερο εμπόδιο η έλλειψη συλλογικών σχημάτων. Τα συλλογικά σχήματα είναι το απαιτούμενο εργαλείο, χωρίς αυτά δεν υπάρχει σχέδιο, ούτε για τη βελτίωση της ποιότητας, ούτε για τη μείωση του κόστους παραγωγής».
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Επιστολή με την οποία χαιρετίζει την εκδήλωση του Δήμου Σοφάδων, απέστειλε ο βουλευτής Λάρισας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος ο οποίος ως αν. υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης το 2014 προχώρησε ουσιαστικά τις διαδικασίες αναβάθμισης των λειτουργιών του Εθνικού Κέντρου Βάμβακος με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος και τη δυναμική επαναπροώθησή του στις διεθνείς αγορές.
Ο κ. Χαρακόπουλος αναφέρει μεταξύ άλλων: «Το «μπόλιασμα» της επιστημονικής γνώσης στον αγροτικό κόσμο είναι ένα από τα θέματα που πρέπει να προσέξουμε, αν θέλουμε να κάνουμε τη γεωργία μας πιο ανταγωνιστική. Ο καθένας από το μετερίζι του, οφείλει να συνδράμει σε αυτό. Και επειδή τα διδάγματα των καιρών είναι πολλαπλά, ας έχουμε κατά νου, πως, όσο σημαντική είναι η προσπάθεια της πολιτείας να παράξει επιστημονική γνώση, άλλο τόσο σημαντική είναι η μεταφορά αυτής στο «διά ταύτα», στην αγορά εργασίας, στην πραγματική οικονομία, στις ζωές μας. Η υψηλή ποιότητα του ελληνικού βαμβακιού δεν αρκεί για να κερδίσει τη θέση που του αξίζει στις διεθνείς αγορές. Απαιτείται τυποποίηση και ταξινόμηση του προϊόντος, έτσι ώστε να είναι αναγνωρίσιμο και η ποιότητά του εγγυημένη. Έτσι τον Ιανουάριο του 2014 προχωρήσαμε στην έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης για την Ταξινόμηση του βάμβακος μέσω του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος στην Καρδίτσα. Στόχος μας να ανοίξουμε νέες προοπτικές για την ελληνική βαμβακοκαλλιέργεια με την ταξινόμηση και τυποποίηση του προϊόντος με σύγχρονες μεθόδους και σύμφωνα με διεθνή πρότυπα, σε επίπεδο χώρας από επίσημο φορέα, που θα προσδίδει στο ελληνικό βαμβάκι «ταυτότητα». Έτσι μπορεί το ελληνικό βαμβάκι να αποκτήσει πρόσθετη αξία και να προωθηθεί δυναμικότερα στη διεθνή αγορά. Την προσπάθεια αυτή, που ξεκινήσαμε τότε με εμπνευστή τον κ. Μωχάμεντ Νταράουσε, τη συνεχίζει σήμερα ο ίδιος, παρά τις όποιες οικονομικές και άλλες δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει το Κέντρο λόγω των κρίσης που διέρχεται η χώρα. Με αυτές τις σκέψεις, θα ήθελα και πάλι να συγχαρώ τους εισηγητές – και κάθε εμπλεκόμενο – για αυτήν την προσπάθεια».
