Του Φώτη Καραγιάννη
Ενθαρρυντικά για το μέλλον είναι τα συμπεράσματα των «Σχολείων Αγρού» που λειτούργησαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα με βαμβακοπαραγωγούς, στο χωριό Γεφύρια του νομού Καρδίτσας.
Πρόκειται για ένα νέο καινοτόμο μοντέλο γεωργικής εκπαίδευσης το οποίο βασίζεται σε μια διεπιστημονική προσέγγιση (αφού χρησιμοποιεί αρχές των επιστημών της εκπαίδευσης ενηλίκων, της κοινωνιολογίας και της ψυχολογίας) και επιδιώκει την ενεργητική μάθηση από την πλευρά των γεωργών, σε συνθήκες αγροοικοσυστήματος.
Οι εκπαιδευτικές συναντήσεις ξεκίνησαν στις αρχές Ιουνίου και ολοκληρώθηκαν πριν από λίγες ημέρες.
Η επιστήμονας που εμπνεύστηκε και υλοποιεί τη συγκεκριμένη καινοτόμα μέθοδο εκπαίδευσης αγροτών δρ. Χρυσάνθη Χαρατσάρη, μεταδιδακτορική ερευνήτρια του Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, μίλησε στην «ΕτΔ» για τα συμπεράσματα του πρώτου κύκλου στην περιοχή μας επισημαίνοντας τα εξής:
«Η αίσθησή μου μετά την ολοκλήρωση των Σχολείων Αγρού είναι ότι το συγκεκριμένο μοντέλο μπορεί να προσφέρει γνώση στους εκπαιδευόμενους, και μάλιστα γνώση στην κατάλληλη μορφή, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί εύκολα από τους γεωργούς. Επιπλέον, το σύστημα μετάδοσης γνώσης που χρησιμοποιείται στα «Σχολεία Αγρού» φαίνεται ότι μπορεί να παρακινήσει τους γεωργούς να συμμετέχουν ενεργά στην εκπαιδευτική διαδικασία και να γίνονται και οι ίδιοι παραγωγοί νέας γνώσης. Γενικά, θεωρώ ότι το συγκεκριμένο μοντέλο μπορεί να υποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τα συμβατικά συστήματα γεωργικής εκπαίδευσης που εφαρμόζονται στην Ελλάδα. Φυσικά, για να γίνει αυτό, είναι απαραίτητη η συμμετοχή γεωπόνων-εκπαιδευτών που να έχουν αφενός τις γνώσεις που απαιτούνται και αφετέρου τις κατάλληλες επικοινωνιακές δεξιότητες».
ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΩΝ
Για την ανταπόκριση των γεωργών, αλλά και των γεωπόνων εκπαιδευτών στο νέο μοντέλο η κ. Χαρατσάρη δήλωσε: «Από την πρώτη εκπαιδευτική συνάντηση η ανταπόκριση των εκπαιδευόμενων ήταν ιδιαίτερα θετική, αν και οι περισσότεροι δεν είχαν προηγούμενες εμπειρίες γεωργικής εκπαίδευσης. Ωστόσο, στη συνέχεια των «Σχολείων» οι γεωργοί εξοικειώθηκαν ακόμη περισσότερο με την εκπαιδευτική διαδικασία, συμμετείχαν ενεργά στη διαδικασία και με τον τρόπο αυτό βοήθησαν την παραγωγή νέας γνώσης. Η θετική στάση των γεωργών προς το μοντέλο εκπαίδευσης που ακολουθήθηκε φαίνεται και από το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς χρειάστηκε να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις προκειμένου να συμμετέχουν. Για παράδειγμα, στο πρόγραμμα συμμετείχαν γεωργοί που κατοικούν σε χωριά του Νομού Λάρισας και του Νομού Τρικάλων.
Από την άλλη πλευρά, οι γεωπόνοι που συμμετείχαν ως εκπαιδευτές δεν δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα να προσαρμοστούν στο μοντέλο και να κατανοήσουν τις αρχές του. Επίσης, φαίνεται ότι προσαρμόστηκαν εύκολα στη διδασκαλία στο χωράφι και αξιοποίησαν όλα τα στοιχεία που προσφέρει το αγροοικοσύστημα. Φυσικά, σε αυτό συνέβαλε και το γεγονός ότι οι περισσότεροι από αυτούς, είχαν ήδη εμπειρίες στο πεδίο της τυπικής εκπαίδευσης ή της εκπαίδευσης ενηλίκων».
Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Σε ό,τι αφορά στην αξιολόγηση των πρώτων «Σχολείων Αγρού» η Ερευνήτρια υπογράμμισε πως «στην τελευταία εκπαιδευτική συνάντηση αξιολογήθηκαν τα «Σχολεία» τόσο από τους εκπαιδευόμενους όσο και από τους εκπαιδευτές. Αν και η επεξεργασία των δεδομένων της αξιολόγησης δεν ολοκληρώθηκε ακόμη, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι τα επίπεδα γνώσης των γεωργών - κυρίως όσον αφορά στο βιολογικό κύκλο των καλλιεργούμενων φυτών, τη φυτοπροστασία και τον τρόπο αλληλεπίδρασης βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων του αγροοικοσυστήματος - αυξήθηκαν σημαντικά. Με άλλα λόγια, φαίνεται ότι οι γεωργοί αποκόμισαν υψηλά επίπεδα εξειδικευμένης γνώσης».
Κλείνοντας η κ. Χαρατσάρη τόνισε ότι «στην επιτυχία του έργου συνέβαλε τα μέγιστα η υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας. Επίσης πολλοί φορείς ενδιαφέρθηκαν και βοήθησαν σημαντικά. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω την Αναπτυξιακή Καρδίτσας (ΑΝ.ΚΑ.) και ιδιαίτερα τον γενικό διευθυντή της κ. Βασίλειο Μπέλλη που από την αρχή υποστήριξε το έργο και βοήθησε στη δικτύωση με τον γεωργικό πληθυσμό, την εταιρία εμπορίας γεωργικών εφοδίων Σπύρος Ανδριώτης Α.Ε. για την ευγενική παραχώρηση αποδεικτικών αγρών για τη διεξαγωγή κάποιων εκπαιδευτικών συναντήσεων, τον Αγροτικό Συνεταιρισμό του χωριού Βασιλί Φαρσάλων, τον Τύπο και τα Μ.Μ.Ε. των Νομών Λάρισας και Καρδίτσας για την προβολή του Σχολείων Αγρού, τον κ. Δημήτρη Μάλκα (πρόεδρο του Συνεταιρισμού Οσπρίων και Προϊόντων Διατροφής Καρδίτσας), τον δρ. Μωχάμεντ Νταράουσε (Προϊστάμενο Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος) και φυσικά όλους τους γεωργούς που συμμετείχαν σε αυτήν την καινοτόμο πρωτοβουλία. Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στους εκπαιδευτές που συμμετείχαν και συνέβαλαν σημαντικά στην επιτυχία των πρώτων «Σχολείων Αγρού»: τον κ. Γιάννη Ραμνιώτη (γεωπόνο MSc) της εταιρίας Σπύρος Ανδριώτης Α.Ε., που ήταν ο κεντρικός εκπαιδευτής, τον κ. Γιάννη Σιαφάκα (τεχνολόγο γεωπόνο) ιδιοκτήτη καταστήματος αγροεφοδίων, τον κ. Γεώργιο Ραμνιώτη (καθηγητή Εφαρμογών Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας) με πολυετή εκπαιδευτική και ερευνητική εμπειρία, τον κ. Κυριάκο Τσινίδη (πρώην καθηγητή Εφαρμογών Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας) ειδικό στην καλλιέργεια του βαμβακιού και τον Δρ. Ευάγγελο Λιούτα (Τ.Ε.Ι. Κεντρικής Μακεδονίας), γεωπόνο με διεθνές ερευνητικό έργο εστιασμένο στην εκπαίδευση ενηλίκων».
Σημειώνεται ότι το έργο εντάσσεται στην Πράξη «Εκπόνηση Σχεδίων Ερευνητικών και Τεχνολογικών Αναπτυξιακών Έργων Καινοτομίας (ΑγροΕΤΑΚ)» MIS 453350, στο πλαίσιο του Ε.Π. «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ (ΕΠΑΝΑΔ, ΕΣΠΑ 2007-2013)». Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και από εθνικούς πόρους (2007-2014) και συντονίζεται από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων/Υπεύθυνος παρακολούθησης Δρ. Α. Καλύβας.
