Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Λάρισας σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Μαγνησίας ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς της Π.Ε. Λάρισας για τις απαραίτητες ενέργειες αποτελεσματικής φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας.
1. Διαπιστώσεις
Την εποχή αυτή τα φυτά βρίσκονται στο στάδιο της πλήρους καρποφορίας, και ανοίγματος των πρώτων καρυδιών σε ποσοστό 10-30% ανάλογα την περιοχή. Η γενικότερη εικόνα των βαμβακοφυτειών κρίνεται φυσιολογική για την εποχή ευνοούμενη από τις καλές κλιματολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, και η παραγωγή είναι πρωιμότερη σε σχέση με προηγούμενες χρονιές.
Από τους επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιούν υπάλληλοι της Υπηρεσίας μας, δεν διαπιστώνονται πληθυσμοί ζωντανών προνυμφών πράσινου και ρόδινου σκουληκιού, ενώ από τις συλλήψεις ακμαίων στις φερομονικές παγίδες του δικτύου που έχει αναπτύξει η υπηρεσία μας, φαίνεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η 3ης γενεά.
2. Συστάσεις – καλλιεργητικές πρακτικές
Η 3η γενιά του πράσινου σκουληκιού δεν θεωρείται τόσο επικίνδυνη όσο η 2η γενιά του Αυγούστου και ελάχιστες φορές προκαλεί σοβαρές ζημιές στις βαμβακοφυτείες διότι οι προνύμφες (σκουλήκια) τρέφονται συνήθως με καρποφόρα όργανα της κορυφής και σπάνια κατεβαίνουν χαμηλότερα ώστε να βλάψουν την χρήσιμη καρποφορία. Ωστόσο, οι βαμβακοπαραγωγοί πρέπει να παρακολουθούν και σ’ αυτήν την γενεά τα χωράφια τους και αν αναπτυχθούν σημαντικοί πληθυσμοί σκουληκιών να προβούν σε καταπολέμηση με τα κατάλληλα εντομοκτόνα. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δείξουν οι παραγωγοί που έκαναν πολλούς ψεκασμούς για την γενιά του Αυγούστου και έχουν συνεπώς θανατώσει σημαντικό αριθμό ωφελίμων εντόμων, καθώς και οι χαλαζόπληκτες βαμβακοφυτείες που είναι πιο όψιμες.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Στην παρούσα φάση αν διαπιστωθούν 4-5 ζωντανές προνύμφες (σκουλήκια) σε 100 φυτά, τότε μόνο θα πρέπει να επέμβουν με τις εγκεκριμένες δραστικές για χρήση στο βαμβάκι.
ΡΟΔΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Στο παρόν στάδιο των βαμβακοφυτειών συνιστάται στους παραγωγούς να επέμβουν με χημικά σκευάσματα εάν μετά από δειγματοληψία 100 καρυδιών διαπιστωθεί προσβολή στο 5% αυτών.
ΑΠΟΦΥΛΛΩΣΗ: Η αποφύλλωση είναι μια σημαντική επέμβαση προκειμένου να επιταχυνθεί η ωρίμανση και το άνοιγμα των καρυδιών και να εξασφαλιστούν καλύτερες συνθήκες κατά την διάρκεια της συγκομιδής. Επίσης, με την αποφύλλωση επιτυγχάνεται καλύτερη ποιότητα σύσπορου βαμβακιού απαλλαγμένο από ξένες ύλες και καλύτερες συνθήκες αποθήκευσης.
Οι παραγωγοί οι οποίοι έχουν όψιμες φυτείες (διπλοσπαρμένα, χαλαζόπληκτα, λόγω καιρικών συνθηκών) μπορούν να εφαρμόσουν ορμονικά επιταχυντικά σκευάσματα όταν το ποσοστό ανοίγματος καρυδιών είναι στο 25-40% τα οποία λειτουργούν και ως αποφυλλωτικά καθώς υποκινούν την πτώση των φύλλων, αλλά και ως βοηθητικά ωρίμανσης αφού αυξάνουν το ρυθμό ανοίγματος των καρυδιών και πρωιμίζουν τη συγκομιδή. Η δράση των παραπάνω σκευασμάτων είναι τελείως διαφορετική από αυτή των αποφυλλωτικών, καθώς τα μεν πρώτα δρουν απελευθερώνοντας αέριο αιθυλένιο στους φυτικούς ιστούς για την επιτάχυνση της ωρίμανσης των καρυδιών, τα δε δεύτερα δρουν απευθείας στα φύλλα βοηθώντας στην πτώση αυτών.
Όσον αφορά στα αποφυλλωτικά πρέπει να εφαρμόζονται όταν έχει ανοίξει τουλάχιστον το 60% των καρυδιών. Μία πρόωρη αποφύλλωση βλάπτει την ποιότητα του βαμβακιού και πολλές φορές μπορεί να έχει τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα, όπως μισοάνοιγμα των καρυδιών και καραμελοποίηση αυτών. Επίσης, για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των αποφυλλωτικών απαιτούνται οι παρακάτω συνθήκες: 1) ευνοϊκές θερμοκρασίες ημέρας και νύχτας (μεγαλύτερες των 15-18° C) για 4-5 ημέρες μετά την εφαρμογή, 2) η εδαφική υγρασία να είναι χαμηλή και 3) να επικρατεί καιρός με ηλιοφάνεια. Αντίθετες κλιματικές συνθήκες παρεμποδίζουν ή καθυστερούν τη δράση τους. Στις περιπτώσεις που έχουμε μεγάλη εδαφική υγρασία ή επειδή η αποφύλλωση γίνεται αργοπορημένα και αναμένονται βροχοπτώσεις, τότε για την αποφυγή ανεπιθύμητων αναβλαστήσεων συνιστάται στους παραγωγούς να προσθέτουν στο διάλυμα του αποφυλλωτικού και αποξηραντικά των οφθαλμών σκευάσματα.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η εφαρμοζόμενη ποσότητα του αποφυλλωτικού είναι καθοριστικής σημασίας. Μεγαλύτερη ποσότητα από την κανονική συνήθως ξηραίνει τα φύλλα και τα αφήνει κολλημένα στα φυτά με αποτέλεσμα την ποιοτική υποβάθμιση του προϊόντος αφού υπάρχει κίνδυνος τριμμένα ξηρά φύλλα να αναμιχθούν με τις ίνες, ενώ αν είναι μικρότερη από το κανονικό τότε τα φύλλα δεν πέφτουν. Η αποφύλλωση πρέπει να πραγματοποιείται 12-15 ημέρες περίπου πριν τη συγκομιδή ώστε να δοθεί χρόνος να ωριμάσουν καλύτερα τα καρύδια και το ανοιγμένο βαμβάκι να μη μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα εκτεθειμένο στις καιρικές επιδράσεις.
Στις περιπτώσεις που οι παραγωγοί διαπιστώσουν ότι τα φυτά έχουν πάρα πολύ φύλλωμα, συνιστάται να κάνουν ένα πρώτο ψεκασμό με τη μισή δόση του αποφυλλωτικού (όταν έχει ανοίξει το 20-30% των καρυδιών) για να αραιώσει το φύλλωμα. Με τον τρόπο αυτό ο αέρας και ο ήλιος θα φτάσουν στη βάση των φυτών και θα διευκολύνουν την ωρίμανση των καρυδιών της βάσης, παράλληλα με τα εναπομείναντα φύλλα τα καρύδια που βρίσκονται ψηλότερα στο φυτό θα συνεχίσουν την ωρίμανσή τους. Αυτός ο πρώτος ψεκασμός πρέπει να γίνεται την εποχή που τα καρύδια στη βάση των φυτών έχουν την ηλικία που χρειάζονται για να ανοίξουν, γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα έχουμε το φαινόμενο της καραμελοποίησης. Στη συνέχεια αφού έχει ανοίξει το 60% των καρυδιών οι παραγωγοί μπορούν να προβούν στο δεύτερο ψεκασμό με δόση αποφυλλωτικού που θα εξαρτηθεί από το φύλλωμα που παρέμεινε.
Σε κάθε περίπτωση, ο παραγωγός θα πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες που αναγράφονται στην ετικέτα του σκευάσματος που θα εφαρμόσει.
Υπενθυμίζεται στους παραγωγούς του Δήμου Κιλελέρ που θα χρησιμοποιήσουν σκευάσματα στη τρέχουσα περίοδο, ότι εφαρμόζεται πιλοτικό πρόγραμμα ασφαλούς διαχείρισης κενών συσκευασίας φυτοπροστατευτικών προϊόντων στο Δήμο Κιλελέρ σε συνεργασία με την Π.Ε. Λάρισας, τον ΕΣΥΦ, το ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδος, το Γεωπονικό Σύλλογο Λάρισας, το Σύλλογο Επαγγελματιών Γεωπόνων του νομού Λάρισας και την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης. Προτείνεται στους παραγωγούς να συμμετάσχουν στο συγκεκριμένο πιλοτικό πρόγραμμα.