Με στόχο την πληρέστερη ενημέρωση του αγροτικού κόσμου του νομού Λάρισας, ώστε να μην χαθεί ούτε ένας πόρος της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής την νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020, ο Γεωπονικός Σύλλογος Λάρισας «οργώνει» τα χωριά του νομού, διοργανώνοντας ενημερωτικές εκδηλώσεις για την νέα ΚΑΠ.
Το ενδιαφέρον των αγροτών, κυρίως των νέων είναι μεγάλο, καθώς οι ενισχύσεις των γεωργών μέσω της ΚΓΠ παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην βιωσιμότητα του αγροτικού τομέα, μιας και περίπου το 38% του αγροτικού εισοδήματος προέρχεται από αυτές. Γι΄αυτό και οι εισηγητές των εκδηλώσεων προτιμούν τον απευθείας διάλογο μαζί τους, ώστε να μην αφήσουν ασαφές κανένα σημείο των νέων δεδομένων.
Με την βοήθεια του γεωπόνου, συντονιστή ομάδας έργου του Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας, για θέματα αγροτικής πολιτικής κ. Δημήτρη Λώλη, κωδικοποιούμε τα βασικά σημεία της νέας ΚΑΠ που χρήσουν περαιτέρω ερμηνείας και αυτά είναι τα εξής:
* Θα συνεχίσουν να υπάρχουν οι ενισχύσεις στον αγροτικό τομέα και μετά το 2013 και σε τι ύψος;
ΑΠ: Ναι. Για την χώρα μας προβλέπονται ετήσια ποσά μειωμένα περίπου κατά 10-12% σε σχέση με τα ποσά του 2013. Έτσι για την νέα περίοδο θα έχουμε περίπου 2 δισ./χρόνο για τις άμεσες ενισχύσεις και περίπου 600 εκατ./χρόνο για τα μέτρα ανάπτυξης. Όσον αφορά την μετά το 2020 περίοδο, το πιθανότερο είναι, ότι θα είναι μικρότερες για την χώρα μας. Έτσι η περίοδος 2014-2020 είναι κρίσιμη και θα πρέπει να είναι περίοδος που οι γεωργοί μας θα πρέπει να δημιουργήσουν κατάσταση προσαρμογής σε μια περίοδο μικρότερων ενισχύσεων.
* Οι άμεσες ενισχύσεις (τσεκ) θα χορηγούνται ανεξαιρέτως σε όλους τους γεωργούς-παραγωγούς;
- Όχι. Μπαίνει η έννοια του ενεργού γεωργού. Έτσι δεν θα ενισχύονται αερολιμένες, γήπεδα, σιδ. εταιρείες κ.λ.π. εκτός αν μπορούν να αποδείξουν ότι οι άμεσες ενισχύσεις τους είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών εξωγεωργικών εσόδων τους. Τα κράτη μπορούν να εξαιρέσουν, όσους, οι γεωργικές δραστηριότητές τους, είναι ένα ασήμαντο μέρος των συνολικών οικονομικών δραστηριοτήτων τους, ή/και η κύρια δραστηριότητα ή ο εταιρικός σκοπός τους δεν είναι η άσκηση γεωργικής δραστηριότητας και εφόσον οι άμεσες ενισχύσεις τους δεν υπερβαίνουν ένα όριο, που θα βάλει το κράτος μέλος και που θα είναι μέχρι τα 5.000€ -για το προηγούμενο έτος. Εξαιρούνται επίσης όσοι δεν ασκούν μια ελάχιστη δραστηριότητα που θα ορίσει το κράτος μέλος, ώστε οι εκτάσεις τους να διατηρούνται σε κατάσταση κατάλληλη για βόσκηση ή καλλιέργεια. Ακόμη εξαιρούνται και γεωργοί, με συνολικό ποσό άμεσων ετήσιων ενισχύσεων κάτω των 100€ ή με εκτάσεις κάτω των 10στρεμμάτων. Για την χώρα μας τα όρια αυτά μπορεί να διαμορφωθούν στα 400€ ή 4 στρέμματα.
* Οι άμεσες ενισχύσεις θα δίνονται με τον τρόπο που δίνονται σήμερα;
- Όχι. Σήμερα οι παραγωγοί μας ως γνωστό, παίρνουν τις άμεσες ενισχύσεις (τσεκ) με βάση τα δικαιώματα, που απέκτησαν σύμφωνα με μια ιστορική περίοδο αναφοράς. Ο κανονισμός προβλέπει την δημιουργία καθεστώτος βασικής ενίσχυσης. Δηλαδή θα δίνεται ενίσχυση ανά στρέμμα, που μπορεί να είναι ενιαία για όλη την χώρα ή ενιαία στα πλαίσια περιφερειών, όπως το κράτος μέλος θα ορίσει με βάση αντικειμενικά κριτήρια μέχρι 1/8/2014.
* Η βασική ενίσχυση ανά στρέμμα θα προκύπτει αν διαιρέσουμε το εθνικό ανώτατο όριο της χώρας μας δια των επιλέξιμων εκτάσεων της χώρας ή της κάθε περιφέρειας;
- Ναι αφού όμως πρώτα αφαιρεθούν: α) το 30% για τις ενισχύσεις που αφορούν γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον (υποχρεωτικά), β) έως 5% αν το κράτος μέλος προβλέψει ενισχύσεις για περιοχές με φυσικούς περιορισμούς (προαιρετικά), γ) έως 2% για ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας (υποχρεωτικά), δ) έως 8%+2%=10% για συνδεδεμένες ενισχύσεις (προαιρετικά), ε) έως το 30% αναδιανεμητική ενίσχυση υπέρ μικρών εκμεταλλεύσεων (προαιρετικά), ζ) για το πρώτο έτος μέχρι το 3% επί της βασικής για δημιουργία εθνικού αποθέματος.
* Από πότε θα εφαρμοστεί το νέο καθεστώς της βασικής ενίσχυσης;
- Από το 2015, δηλαδή πρακτικά με την δήλωση (ΟΣΔΕ) που θα υποβάλουν οι γεωργοί μας μέχρι 15/5/2015 οπότε θα δοθούν τα νέα δικαιώματα, με την εξής παρατήρηση: Το κράτος μέλος μπορεί να εφαρμόσει άμεσα το νέο καθεστώς και το 2015 όλα τα δικαιώματα σε περιφερειακό επίπεδο να έχουν την ίδια αξία ή σταδιακά και με ίσα βήματα αρχίζοντας από το 2015 με βάση, ένα ποσοστό της αξίας δικαιωμάτων που είχε ο καθένας το 2014.
Από την περίοδο πάντως αιτήσεων-δηλώσεων 2019 το σύνολο των δικαιωμάτων ενίσχυσης θα έχει ενιαία μοναδιαία αξία (στρεμματική) σε επίπεδο χώρας ή περιφέρειας. Προσοχή όμως! Είναι στην δικαιοδοσία του κράτους μέλους, η αξία των δικαιωμάτων το 2019 να μην είναι η ίδια σε όλους σε μια περιφέρεια, αλλά ούτε μικρότερη από το 60% της μέσης αξίας δικαιωμάτων (2019) της καθορισμένης περιφέρειας, θα πρέπει βέβαια να καλυφθεί τουλάχιστον κατά το 1/3 η διαφορά των χαμηλών δικαιωμάτων σε σχέση με το 90% της μέσης αξίας δικαιωμάτων (2019) μειώνοντας τα υψηλά δικαιώματα, που και για αυτά το κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει να μη μειωθούν πάνω από το 30% της αρχικής τους αξίας (του 2014).
* Πως θα δοθούν οι άμεσες ενισχύσεις (τσεκ) το 2014;
- Το 2014 είναι ένας μεταβατικός χρόνος στο νέο σύστημα και θα δοθούν με βάση τα ιστορικά δικαιώματα όπως και το 2013.
* Όσοι υποβάλουν αίτηση χορήγησης δικαιωμάτων ενίσχυσης στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης (νέο σύστημα) μέχρι 15/5/2015-ΟΣΔΕ 2015, θα δικαιωθούν για όσα στρέμματα δηλώσουν;
- Ναι, φτάνει να πήραν ενίσχυση το 2013 ή μπορεί να μην πήραν ενίσχυση το 2013 αλλά να παρήγαν φρούτα, λαχανικά, πατάτες ή διακοσμητικά φυτά, ή και να καλλιεργούσαν αμπελώνες, ή κατά το 2014, έλαβαν δικαιώματα ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα, ή ουδέποτε είχαν ή μίσθωναν δικαιώματα και οι οποίοι υποβάλλουν επαληθεύσιμα αποδεικτικά στοιχεία ότι το 2013 είχαν γεωργική εκμετάλλευση. Προσοχή όμως: το κράτος μέλος έχει την δυνατότητα να κάνει τις πιο κάτω διαφοροποιήσεις: Να δώσει νέα δικαιώματα, τόσα όσα επιλέξιμα στρέμματα είχαν δηλωθεί το 2013 ή αν τα στρέμματα, που θα δηλωθούν το 2015 είναι πάνω από το 35 % του 2009 τότε το κράτος μπορεί να δώσει το 135% ή 145% των στρ. του 2009. Η μείωση στη περίπτωση αυτή θα γίνει ως προς τα στρ. που δηλώθηκαν το έτος 2011.
Γ.Ρ.