Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του εγκεκριμένου πιλοτικού έργου της Επιχειρησιακής Ομάδας “ΚΑΛ.ΛΙ.Σ.ΤΗ”, το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του Μέτρου 16 «Συνεργασία» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2014-2022 με πρωτοβουλία των μελών της Επιχειρησιακής Ομάδας “ΚΑΛ.ΛΙ.Σ.ΤΗ” που είναι το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας (συντονιστής φορέας), το Ινστιτούτο Βιομηχανικών & Κτηνοτροφικών Φυτών του ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ», ο Συνεταιρισμός «ΘΕΣΓΗ», η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ και η «PRO DEPOT».
Η ενημέρωση των παραγωγών έγινε και από επιστήμονες-ερευνητές, αλλά και από συναδέλφους τους, οι οποίοι μίλησαν στη γλώσσα τους για την διαδικασία της σημειακής λίπανσης στο καλαμπόκι, με τη χρήση τεχνολογίας μεταβλητής παροχής αζώτου.
Ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Εδαφικής Οικολογίας, Κέντρο «Γαία» στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας και συντονιστής του έργου Καλλίστη Δρ. Σταμάτης Σταματιάδης, ανέπτυξε στην ημερίδα το θέμα της εφαρμογής υγρής λίπανσης με μεταβλητή παροχή στο καλαμπόκι (έργο ΚΑΛΛΙΣΤΗ).
O κ. Σταματιάδης περιέγραψε τα αποτελέσματα που προέκυψαν από το έργο ΚΑΛΛΙΣΤΗ, ενώ δήλωσε αισιόδοξος για την εξέλιξη του έργου τα επόμενα χρόνια. Τα πιο σημαντικά αποτελέσματα αφορούν την καλή λειτουργία του ρομποτικού συστήματος μεταβλητής παροχής αζώτου σε υγρή μορφή και την αποτελεσματικότητα του στην λίπανση της καλλιέργειας καλαμποκιού στην περιοχή του Ομορφοχωρίου. Η μεταβλητή παροχή βασίζεται στην ανίχνευση της ευρωστίας των φυτών μέσω ενεργών αισθητήρων του φυλλώματος και στον υπολογισμό των σημειακών αναγκών σε άζωτο μέσω ενός επιστημονικά έγκυρου αλγορίθμου. Το σύστημα εγκαταστάθηκε στο τρακτέρ του παραγωγού και έκανε εφαρμογή λιπάσματος με αξιοπιστία και ταχύτητα κίνησης 6-8 km/h όταν το καλαμπόκι βρισκόταν σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης (5-6 φύλλα) στα μέσα Μαΐου. Η σημειακή λίπανση μέσω μεταβλητής παροχής είχε ως αποτέλεσμα την ανακατανομή των δόσεων αζώτου μέσα στον αγρό. Ως εκ τούτου, πέτυχε μείωση της επιφανειακής λίπανσης κατά 43% (μέσος όρος) σε σύγκριση με την ενιαία επιφανειακή λίπανση του παραγωγού σε 6 καλλιέργειες καλαμποκιού (3 καλλιέργειες ανά έτος). Η μείωση αυτή επήλθε χωρίς απώλειες στην απόδοση των καλλιεργειών του 2023 και χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα του καρπού. Η μέση δόση της μεταβλητής παροχής σε κάθε αγρό ήταν κοντά στην οικονομικά βέλτιστη δόση αζώτου και μεταφράζεται έτσι σε κέρδος της τάξης των 10 έως 15 ευρώ ανά στρέμμα από την εξοικονόμηση αζωτούχου λιπάσματος. Επομένως, οι παραγωγοί μπορούν να υιοθετήσουν αυτό το σύστημα μεταβλητής παροχής εάν είναι τόσο κοντά στην οικονομικά βέλτιστη δόση σε άλλες περιοχές του Θεσσαλικού κάμπου. Η εκτίμηση του οφέλους δεν περιλαμβάνει το κόστος της τεχνολογίας αλλά επίσης δεν συνυπολογίζει τα περιβαλλοντικά οφέλη που προκύπτουν από την βελτίωση της ποιότητας των υδάτων και την επιδότηση της χρήσης αυτής της τεχνολογίας από αγρότες που συμμετέχουν σε οικολογικά σχήματα. Το ατού της ομάδας του έργου είναι η επιστημονική γνώση στο θέμα της σημειακής λίπανσης και αποτελεί τη βάση για την έρευνα και ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Ένας τομέας ενδιαφέροντος είναι η συνεργασία με συνεταιρισμούς για την υιοθέτηση της υπάρχουσας τεχνολογίας λίπανσης από ομάδες παραγωγών στα δημητριακά και το βαμβάκι, εκεί όπου το σύστημα μας είναι δοκιμασμένο. Ακολουθεί η διερεύνηση της καταλληλότητας της τεχνολογίας σε καλλιέργειες υψηλής προστιθέμενης αξίας και δενδρώδεις καλλιέργειες. Στον τεχνολογικό τομέα στοχεύουμε στην ευελιξία του συστήματος ώστε να λειτουργεί με την χρήση χαρτών από drones ή δορυφορικές εικόνες παρακάμπτοντας έτσι, και κατά περίπτωση, την εξάρτηση από επίγειους αισθητήρες φυλλώματος. Στον επιστημονικό τομέα και σε συνεργασία με ερευνητικούς φορείς των ΗΠΑ, σχεδιάζουμε να βελτιώσουμε την ακρίβεια πρόβλεψης της σημειακής λίπανσης με την ενσωμάτωση στον αλγόριθμο χωρικών δεδομένων της γονιμότητας του εδάφους.
*Ο παραγωγός Αβραάμ Παπαδόπουλος, ο οποίος καλλιεργεί 450 στρέμματα στο Ομορφοχώρι Λάρισας παρέστη στην ημερίδα και αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα της μεταβλητής λίπανσης στο καλαμπόκι, καθώς ήταν από τους πρώτους που την εφάρμοσε, δηλώνοντας δικαιωμένος, ενώ απαντώντας σε ερωτήσεις του κοινού έδωσε διάφορες τεχνικές λεπτομέρειες της καλλιεργητικής διαδικασίας.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο «η ανησυχία και το ενδιαφέρον μου ως παραγωγός με ώθησαν να ψάχνω πως θα έχω την βέλτιστη απόδοση με το μικρότερο κόστος στην καλλιέργεια μου. Η σημειακή λίπανση είναι μια διαδικασία που έρχεται και λύνει το μεγάλο πρόβλημα του παραγωγού σε αυτό το θέμα. Μέσα από κάποιες συζητήσεις με τον συνεταιρισμό, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε αυτό το πρόγραμμα. Η επιστήμη με την σημειακή λίπανση έρχεται να επιβεβαιώσει και να διορθώσει σε απόλυτο βαθμό την εικόνα που είχα για τα χωράφια, δηλαδή πριν την χρήση της εμπειρικά έριχνα περισσότερο λίπασμα στα προβληματικά σημεία του χωραφιού. Τώρα με την διαδικασία αυτή χορηγούμε ακριβώς την κάθε ποσότητα λιπάσματος που απαιτεί το κάθε φυτό. Τα αποτελέσματα ήταν τα καλύτερα δυνατά, τόσο στην παραγωγή μου, όσο και στο οικονομικό αποτύπωμα που άφησε. Πετύχαμε μείωση της ποσότητας λιπάσματος περίπου 30% σε συνδυασμό με την μεγιστοποίηση της απόδοσης. Αν προσθέσουμε πως πετύχαμε μείωση του περιβαλλοντολογικού αποτυπώματος, με την μικρότερη ποσότητα αζώτου που χρησιμοποιήσαμε, συμβάλλοντας στην προστασία του περιβάλλοντος, τότε το τελικό αποτέλεσμα είναι το καλύτερο δυνατό. Μεγιστοποίηση παραγωγής με οικονομία και προστασία του περιβάλλοντος. Όσον αφορά στην ποιότητα, οι επικεφαλής του προγράμματος με ενημέρωσαν πως ήταν ακριβώς η ίδια με την συμβατική χρήση λιπάσματος, μετά από τις αναλύσεις που έκαναν.
