Η συνεδρίαση αυτή είναι σημαντική, γιατί είναι η πρώτη που έγινε με αυτό το θέμα στη Βουλή. Και γιατί δόθηκε η ευκαιρία να τεθεί στη διαβούλευση ένα θέμα που, κατά τη γνώμη μου, πολλοί θα ήθελαν να το βάλουν στις Ελληνικές Καλένδες. Η συζήτηση που ξεκίνησε έθεσε τα θέματα σε μια πανελλήνια επικαιρότητα που είναι σημαντική για να προωθηθούν λύσεις, που για πολλά χρόνια περιμένουν οι Θεσσαλοί. Ευελπιστούμε ότι θα τηρηθεί η υπόσχεση των προεδρείων για επανάληψη της συζήτησης μετά τις γιορτές για να υπάρξουν και συμπεράσματα και προτάσεις.
Είναι σημαντικό ότι παρευρέθηκαν και τοποθετήθηκαν βουλευτές όλων των κομμάτων της Βουλής, εκτός του ΜέΡΑ25. Ιδιαίτερα θετική θέση για την εκτέλεση έργων ταμίευσης νερού στη Θεσσαλία, αλλά και την περάτωση των έργων Αχελώου είχαν οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας (Κωτσός, Κέλλας, Χαρακόπουλος, Καλογιάννης, Σκόνδρα - ελπίζω να επαναλάβουν όσα υποστήριξαν και στον κ. Μητσοτάκη όταν επισκεφτεί τη Θεσσαλία μετά τις Γιορτές), του ΠΑΣΟΚ (ιδιαίτερη προβολή των θεμάτων από την κα Λιακούλη) και η κα Μανωλάκου του ΚΚΕ. Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης περιορίστηκε σε γενικότητες. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (Βαγενά, Κόκκαλης και Φάμελλος) μου έδωσαν την εντύπωση ότι δεν ήθελαν η συζήτηση να καταλήξει σε προτάσεις για εκτέλεση συγκεκριμένων έργων ταμίευσης νερού. Μετά τις αρχικές ενστάσεις για τον χρόνο που οργανώθηκε η συζήτηση (παράλληλα με τη συζήτηση του προϋπολογισμού) και την απουσία υπουργών, η συζήτηση προχώρησε. Πολύ σωστά έθεσαν το θέμα της αδράνειας της Κυβέρνησης ΝΔ, που για τρία και μισό χρόνια δεν προχώρησε σε έργα που η Κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ «είχε προγραμματίσει και ετοιμάσει», υποθέτω μέσω της έγκρισης της αναθεώρησης των ΣΔΥ του 2017. Μέρος της συζήτησης αναφέρθηκε στο έργο εμπλουτισμού των υπόγειων υδροφορέων της Χάλκης. Ένα έργο 5 εκατομμυρίων κ.μ. από την Πηνειό (σημειώνω το έλλειμμα της Θεσσαλίας εκτιμάται στα 500 εκατομμύρια κ.μ.) που υποτίθεται ότι ανατέθηκε να μελετηθεί το 2017 και ακόμη μελέτη δεν έχει γίνει! Αναφέρθηκε, επίσης, ότι ο κ. Τσίπρας είχε πάει στην Πύλη και είχε δεσμευτεί για τη δημιουργία του Ταμιευτήρα. Μάλλον, κάποιος άλλος εκτός από την τότε Κυβέρνηση έπρεπε να το προχωρήσει. Καθώς για τον ταμιευτήρα Πύλης υπάρχει μελέτη και μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επισήμαναν, επίσης, την καθυστέρηση ανάθεσης της αναθεώρησης των ΣΔΥ της Θεσσαλίας, μια ένδειξη ότι η Κυβέρνηση της ΝΔ δεν ήθελε να έχει ανοιχτό δρόμο για να προγραμματιστούν και ξεκινήσουν τα αναγκαία έργα ταμίευσης νερού που θα έλυναν τα κύρια προβλήματα ασφάλειας της Θεσσαλίας: ασφάλεια από πλημμύρες, ασφάλεια από ξηρασία, ασφάλεια από την παραγωγή ΥΗ ενέργειας και ασφάλεια από την ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής. Πολύ σωστή η κριτική των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για την έλλειψη πολιτικής βούλησης από την Κυβέρνηση, αλλά αποφυγή συζήτησης για τα πεπραγμένα της δικής τους Κυβέρνησης και κυρίως για το τι προτείνουν για να λυθεί το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας.
Αν κάνουμε μια αναδρομή στην περίοδο από το 2010 που σταμάτησαν τα έργα για τη μεταφορά νερών από τον Αχελώο (έργα που είχαν ξεκινήσει και προχωρήσει χάρη στους Γιώργο Σουφλιά και Κώστα Λαλιώτη) μέχρι σήμερα, δεν έχει γίνει κανένα ουσιαστικό βήμα επίλυσης του προβλήματος. Το φθινόπωρο του 2014 εγκρίθηκαν τα πρώτα ΣΔΥ (έπρεπε να γίνουν δέκα χρόνια νωρίτερα), που προέβλεπαν μια σειρά έργων, συμπεριλαμβανόμενου του ταμιευτήρα Συκιάς και της σήραγγας μεταφοράς. Στην αναθεώρηση των ΣΔΥ του 2017 αφαιρέθηκε η μεταφορά νερού από τον Αχελώο, αλλά τα υπόλοιπα έργα ήταν περίπου τα ίδια. Αυτός είναι ο κατάλογος που παρέδωσε η Κυβέρνηση το 2019, χωρίς να κάνει καμία ενέργεια όχι εκτέλεσης, αλλά ούτε ωρίμανσης (π.χ. μελέτες, μέτρα εξοικονόμησης νερού κ.λπ.) των έργων. Η νέα Κυβέρνηση του 2019 δεν έκανε τίποτα μέχρι τις ζημίες του «Ιανού», όποτε δρομολόγησε δύο σημαντικά έργα: το Φράγμα στον Ενιπέα που θα καλύψει την περιοχή Φαρσάλων και την υπογείωση δικτύου κλειστών αγωγών του ΤΟΕΒ Ταυρωπού, ένα σημαντικό έργο εξοικονόμησης νερού. Ελπίζουμε ότι αυτά τα δύο έργα θα γίνουν σύντομα, χάρη στις προθεσμίες του Ταμείου Ανάκαμψης. Στο ίδιο διάστημα η Περιφέρεια Θεσσαλίας με τις μικρές της δυνατότητες και αρμοδιότητες που έχει, προχώρησε μια σειρά έργων υπογειοποίησης μεταφοράς και διανομής νερού και συνέβαλε στην ένταξη παρόμοιων έργων στα προγράμματα του ΥΠΑΑΤ. Βοήθησε και στην περάτωση κάποιων μικρών φραγμάτων (π.χ. Ληθαίου – φωτ.), αλλά δεν προχώρησε στην περάτωση του φράγματος Αγιονερίου (φωτ.) που έχει σημαντική χωρητικότητα (κοντά στα 15 εκατομμύρια κ.μ.).
Ακολούθησαν οι παρουσιάσεις των προσκεκλημένων φορέων. Ήμασταν έξι μέλη της Ε.Δ.Υ.ΘΕ. (Γέμτος, Γιαννακός, Γκούμας, Μπαρμπούτης, Ντογκούλης, Σοφολόγης) που πήραμε τον λόγο. Τη μαγνητοσκοπημένη συνεδρίαση μπορείτε να βρείτε στον ιστότοπο της Βουλής στον σύνδεσμο:
https://www.hellenicparliament.gr/Vouli-ton-Ellinon/ToKtirio/Fotografiko-Archeio/#3d2bdfe4-edb6-455d-9865-af6c00b29e19.
Τα όσα ανέφερα για τις επιπτώσεις στη Γεωργία και την Οικονομία της Θεσσαλίας από τη μη εκτέλεση των έργων διαχείρισης του νερού θα σας τα παρουσιάσω σε επόμενο σημείωμα.
* Γράφει ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μέλος της Ε.Δ.Υ.ΘΕ.
