στην ΠΕ Τρικάλων, αλλά προς το παρόν δεν διαπιστώνεται η ύπαρξη ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) πάνω από το όριο επέμβασης. Όσον αφορά το ρόδινο σκουλήκι οι συλλήψεις ακμαίων (πεταλούδων) κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα στις περισσότερες περιοχές και δεν έχουν παρατηρηθεί προσβολές ανθέων και καρυδιών.
Αυτό αναφέρει το Τμήμα Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Τρικάλων σε ανακοίνωσή του, επισημαίνοντας ότι την εποχή αυτή οι περισσότερες βαμβακοφυτείες βρίσκονται στο στάδιο ανθοφορίας και καρπόδεσης του 50% περίπου των ανθέων των βαμβακόφυτων.
Ως προς τις καλλιεργητικές πρακτικές, οι οποίες προφανώς αφορούν και τους βαμβακοπαραγωγούς του νομού Λάρισας, συστήνονται τα εξής: Τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο πρέπει να γίνεται ορθολογική άρδευση για την αποφυγή υπερβολικής ανάπτυξης των βαμβακόφυτων που θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην καλλιέργεια. Όπου διαπιστώνεται υπερβολική βλάστηση συνιστάται η χρήση ρυθμιστών ανάπτυξης. Οι παραγωγοί δεν πρέπει να εφησυχάζουν με τις χαμηλές συλλήψεις πεταλούδων που παρατηρούνται και θα πρέπει αυτήν την περίοδο να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα και να επιθεωρούν τακτικά (τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα) τις καλλιέργειές τους, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα την πυκνότητα των πληθυσμών των εντόμων - εχθρών, ώστε να επεμβαίνουν όταν οι πληθυσμοί φθάσουν στα όρια επέμβασης, όπως αναφέρονται παρακάτω.
Η επιθεώρηση των βαμβακιών συνιστάται να γίνεται πρωινές ή απογευματινές ώρες, διασχίζοντας το χωράφι διαγώνια και εξετάζοντας 100 φυτά σε διαφορετικά σημεία της διαγωνίου.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Στο παρόν στάδιο, το κατώτερο όριο επέμβασης είναι 4-5 ζωντανές προνύμφες (σκουλήκια) σε 100 φυτά, ή μία νεαρή προνύμφη στα φυτά ενός μέτρου επί της γραμμής.
ΡΟΔΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Επεμβαίνουμε με εγκεκριμένα εντομοκτόνα μόνο στην περίπτωση που σε τυχαίο δείγμα ανθέων από όλη την έκταση του χωραφιού, διαπιστωθούν προσβεβλημένα άνθη (ροζέτες) σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% ή σε τυχαία δειγματοληψία 100 καρυδιών βρεθεί προσβολή τουλάχιστον 5%.
Επισημαίνεται ότι οι συλλήψεις ακμαίων στις φερομονικές παγίδες δεν αποτελούν κριτήριο για την εφαρμογή χημικής επέμβασης. Οι φερομονικές παγίδες βοηθούν στον προσδιορισμό της ακριβούς περιόδου αλλαγής γενεών του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού. Η σοβαρότητα της προσβολής είναι συνάρτηση: α) του αριθμού και της ηλικίας των ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) που διαπιστώνονται από τις επιτόπιες επισκέψεις στους αγρούς και β) του σταδίου ανάπτυξης της καλλιέργειας. Ουσιαστικό κριτήριο για την απόφαση λήψης ή όχι μέτρων αντιμετώπισης είναι μόνο τα αποτελέσματα των επιτόπιων ελέγχων στα όργανα των φυτών (χτένια, άνθη, καρύδια). Η χημική καταπολέμηση του πράσινου σκουληκιού είναι πιο αποτελεσματική όταν γίνεται στο 1ο ή στο 2ο στάδιο της προνύμφης (μήκος έως 1 εκ.) διότι οι μεγαλύτερης ηλικίας προνύμφες είναι πιο ανθεκτικές στα εντομοκτόνα.
Ποσό 80 εκατ. ευρώ για Γεωργικούς Συμβούλους
Υπογράφηκε, η Υπουργική Απόφαση για τη χρήση συμβουλευτικών υπηρεσιών στον γεωργικό τομέα στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας (ΠΑΑ) 2014-2020. Το Σύστημα Παροχής Συμβουλών ενεργοποιείται για πρώτη φορά -στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020, δεν είχε καταστεί δυνατόν να ενεργοποιηθεί - και αποτελεί μια καινοτομία που εντάσσεται στο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της κυβέρνησης για εκσυγχρονισμό της αγροτικής οικονομίας. Είναι δε αποτέλεσμα της στενής και συντονισμένης εργασίας του αρμοδίου υφυπουργού Γιάννη Οικονόμου με τον γενικό γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων Κώστα Μπαγινέτα και της Ειδικής Υπηρεσίας Εφαρμογής του ΠΑΑ, οι οποίοι ενήργησαν άμεσα εφαρμόζοντας σχετικές εντολές του ΥΠΑΑΤ κ. Σπήλιου Λιβανού, για επιτάχυνση δράσεων και προγραμμάτων που αφορούν στον εκσυγχρονισμό των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, καινοτόμων λύσεων και νέων τεχνολογιών στον πρωτογενή τομέα. Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί πιστοποιημένους Φορείς Παροχής Γεωργικών Συμβουλών όλης της χώρας, για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε γεωργούς. Το Σύστημα Παροχής Συμβουλών σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις αποσκοπεί στην υποστήριξη των γεωργών μέσω της παροχής εξατομικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών για τη βελτίωση των οικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων της γεωργικής τους εκμετάλλευσης ή επιχείρησης, χωρίς να επιβαρυνθούν οικονομικά οι ίδιοι. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 80 εκατ. ευρώ (εθνική και ενωσιακή συμμετοχή), ενώ εκτιμάται ότι θα δοθούν 120.000 δωρεάν συμβουλές στους γεωργούς (με μέγιστο αριθμό τις 3 ανά γεωργό). Παράλληλα, ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ ολοκληρώνει τη διαδικασία αξιολόγησης για τις υποβληθείσες αιτήσεις για πιστοποίηση των Φορέων Παροχής Γεωργικών Συμβουλών, οι οποίοι θα μπορούν να είναι υποψήφιοι για το υπο-Μέτρο 2.1. Τον Σεπτέμβριο προγραμματίζεται να δημοσιευθεί η Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος του υπο-Μέτρου 2.1 «Χρήση συμβουλευτικών υπηρεσιών στο γεωργικό τομέα».
ΚΕΟΣΟΕ: «Ασπιρίνες» τα μέτρα στήριξης
Την έντονη δυσαρέσκειά του εξέφρασε ομόφωνα το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΟΣΟΕ κατά τη συνεδρίαση για τις αποφάσεις του ΥπΑΑΤρ που αφορούν τη λήψη έκτακτων μέτρων στον αμπελοοινικό κλάδο για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19. Συγκεκριμένα το Δ.Σ. της ΚΕΟΣΟΕ εκφράζει την πλήρη απογοήτευσή του, για την ανεπαρκή χρηματοδότηση του μεταποιητικού τομέα, μέσω των πρόσφατων μέτρων που ανακοινώθηκαν, αλλά κυρίως για την απουσία παντελούς στήριξης του πρωτογενούς τομέα του αμπελοοινικού κλάδου της χώρας, ο οποίος πλήττεται εδώ και ενάμιση χρόνο, συνέπεια κυρίως των απαγορεύσεων στην εστίαση και τον τουρισμό. Η ΚΕΟΣΟΕ, όπως αναφέρει «από τον Δεκέμβριο του 2020, υπέβαλε τεκμηριωμένες προτάσεις για τη διαφοροποίηση του μέτρου της Απόσταξης Κρίσης, αλλά και για τα υπόλοιπα μέτρα. Η Απόσταξη κρίσης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία για την αποσυμφόρηση των μεγάλων πλεονασμάτων οίνου και η ΚΕΟΣΟΕ πρότεινε τη διαφοροποίηση των τιμών απόσταξης, ώστε τα οινοποιεία που κατέβαλαν αξιοπρεπείς τιμές σταφυλιών με σκοπό τη στήριξη των αμπελουργών, να αποστάξουν με υψηλότερες τιμές τους πλεονάζοντες οίνους τους. Εν κατακλείδι τα 9.000.000 ευρώ που διατίθενται για Απόσταξη Κρίσης και 1.500.000 ευρώ που διετέθησαν για Πράσινο Τρύγο, αποτελούν ασπιρίνες για τον κλάδο, ο οποίος τελικά χρηματοδότησε τα εν λόγω έκτακτα μέτρα. Ουσιαστικά τα 10.500.000 ευρώ που διατίθενται, εκταμιεύθηκαν από τους εθνικούς και κοινοτικούς πόρους που δικαιούται ο κλάδος μέσω του Εθνικού του Φακέλου για άλλα αναπτυξιακά μέτρα (Αναδιάρθρωση, Προώθηση, Επενδύσεις), από τα οποία παραιτήθηκε, ώστε να διευκολύνει το ΥπΑΑΤρ. Το υπουργείο όφειλε και οφείλει να διαθέσει έκτακτους πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό, χρηματοδοτώντας και με εθνικούς πόρους τον αμπελοοινικό τομέα όπως προβλέπει και επιτρέπει ο σχετικός κοινοτικός κανονισμός, αφού αυτή ήταν και η προϋπόθεση παραίτησης από ήδη εγκεκριμένα και συμβασιοποιημένα μέτρα φορέων του κλάδου και ιδιαίτερα της ΕΔΟΑΟ. Έστω και την ύστατη στιγμή ένα σχεδόν μήνα πριν τον τρυγητό , καλούμε τον ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ, να παρέμβει και να στηρίξει ένα τομέα που αποτελεί τον καλλίτερο πρεσβευτή της πρωτογενούς παραγωγικής διαδικασίας της χώρας στο εξωτερικό».
Αγωνία για προκαταβολές παγετόπληκτων
Την άμεση πληρωμή προκαταβολών στους δικαιούχους αγρότες, των οποίων οι καλλιέργειες επλήγησαν από τον «Παγετό Άνοιξη 2021», στην Κεντρική Μακεδονία, τη Δυτική Μακεδονία και τη Θεσσαλία, ανακοίνωσε ο ΥΠΑΑΤ Σπ. Λιβανός, χωρίς να προσδιορίσει τον χρόνο και τι θα γίνει με τα πορίσματα που δεν έχουν εκδοθεί.
Όπως τόνισε «οι προκαταβολές θα βρίσκονται στους λογαριασμούς των δικαιούχων εντός των επόμενων ημερών, ακολουθώντας πιστά το χρονοδιάγραμμα το οποίο είχαμε θέσει. Στόχος μας είναι η ταχύτατη καταβολή των προκαταβολών στους δικαιούχους στο σύνολο των περιοχών της χώρας που επλήγησαν από το παγετό καθώς και η πλήρης εξόφληση των αποζημιώσεων, σύμφωνα με τα χρονικά όρια που προδιαγράφει λεπτομερώς ο νόμος 4820/2021. Για ακόμα μια φορά βεβαιώνω τις Ελληνίδες και τους Έλληνες παραγωγούς ότι δεν θα επιτρέψω κανείς να αδικηθεί ούτε να αδικήσει. Ακόμα και εάν μετά τους διασταυρωτικούς ελέγχους, διαπιστωθεί κάποιο λάθος, αυτό θα αντιμετωπιστεί άμεσα με δικαιοσύνη και ισονομία. Περιμένουμε να δούμε σε ποιες περιοχές θα καταβληθεί η προκαταβολή του 40% και για ποια προϊόντα». Σύμφωνα με πληροφορίες από τον ΕΛΓΑ, «εκτός προκαταβολής θα είναι όσοι παραγωγοί δεν τακτοποίησαν τις εισφορές των δύο προηγούμενων ετών (2019 και 2020) και εντός προκαταβολής όσοι δεν έχουν ακόμα τακτοποιήσει τις εισφορές τους προς τον Οργανισμό για το έτος 2021. Αν όμως δεν τις τακτοποιήσουν έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2021, οπότε και λήγει η σχετική προθεσμία, μετά και την παράταση που χορήγησε ο ΕΛΓΑ, τότε δεν θα συμπεριληφθούν στην εκκαθάριση, που θα κάνει τους επόμενους μήνες ο Οργανισμός.
Τα αποτελέσματα του πιλοτικού αγρού του Προγράμματος Ελληνικού Σίτου MISKO στο Κιλελέρ
Σε προηγούμενα σημειώματα περιέγραψα τον πιλοτικό αγρό που εγκατέστησε το Πρόγραμμα Ελληνικού Σίτου MISKO για την καλλιεργητική περίοδο 2020-21. Όπως έχω γράψει και παλαιότερα το Πρόγραμμα Ελληνικού Σίτου MISKO είναι μια υπηρεσία που προσφέρεται στους αγρότες προμηθευτές της πρώτης ύλης για την παραγωγή υψηλής ποιότητας ζυμαρικών. Στόχος να συμβάλει στην υιοθέτηση καλλιεργητικών πρακτικών που θα συμβάλουν στη μείωση του κόστους παραγωγής, στην αύξηση του κέρδους του παραγωγού, στην υψηλή ποιότητα του προϊόντος (που αμείβεται μέσω του προγράμματος συμβολαιακής γεωργίας) και τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Έχω περιγράψει σε προηγούμενα σημειώματα της «ΕτΔ» (14-12-20, 21-12-20, 28-12-20, 1-3-21, 12-4-21) τις δράσεις. Ο αναγνώστης μπορεί να βρει εκεί πληροφορίες και λεπτομερείς περιγραφές του πιλοτικού. Θα σημειώσω εδώ τις καλλιεργητικές πρακτικές που ακολουθήσαμε με στόχο να δείξουμε και φέτος όπως και στα προηγούμενα τρία χρόνια πόσο επωφελείς είναι για το παραγωγό.Τεχνικές του προγράμματος Ελληνικού Σίτου MISKO που δοκιμάστηκαν:
1. Αμειψισπορά. Προηγούμενη καλλιέργεια στο μισό χωράφι βαμβάκι και στο μισό κουκί.
2. Ακατεργασία δηλαδή σπορά χωρίς καμία προηγούμενη κατεργασία εδάφους με τη σπαρτική ακατεργασίας του Π.Θ. Προηγήθηκε εφαρμογή με roundup στο κουκί για καταστροφή των φυτών και των ζιζανίων που είχαν φυτρώσει.
3. Επιλογή σωστής ποικιλίας με κατάλληλα ποιοτικά χαρακτηριστικά για υψηλής ποιότητας ζυμαρικά. Χρησιμοποιήσαμε τη Pigreco.
4. Χρήση πιστοποιημένου σπόρου.
5. Πλήρης παρακολούθηση της καλλιέργειας με το σύστημα υποβοήθησης των αγροτών στη διαχείριση της καλλιέργειας σκληρού σίτου granoduro.net.
Το πρόγραμμα συνέστησε:
α) σπορά με 20 κιλά/στρ στις 6/11/20
β) μη εφαρμογή βασικής λίπανσης (με βάση ανάλυση εδαφικών δειγμάτων)
γ) εφαρμογή επιφανειακής αζωτούχου λίπανσης σε δύο δόσεις
δ) εφαρμογή μυκητοκτόνου για τη σεπτόρια σε κατάλληλο χρόνο όταν ήταν πραγματικά αναγκαία.
6. Χρήση τεχνικών γεωργίας ακριβείας όπως χαρτογράφηση φαινομενικής ηλεκτρικής αγωγιμότητας, μέτρηση δεικτών βλάστησης, εφαρμογή διαφοροποιημένης αζωτούχου λίπανσης με τον λιπασματοδιανομέα της AUGMENTA, χαρτογράφηση της παραγωγής με Θ/Α ClaasLexion 6800, εξοπλισμένη με αντίστοιχους αισθητήρες.Τεχνικές που ακολούθησε ο παραγωγός:
1. Στο τεμάχιο μετά το βαμβάκι: Σπορά στις 12/11/20 «στα πεταχτά» με σπαρτική σιτηρών χωρίς τους σωλήνες μεταφοράς του σπόρου με 24 κιλά/στρ και κάλυψη με πέρασμα ενός καλλιεργητή.
2. Στο τεμάχιο μετά το κουκί: Κατεργασία με δισκοσβάρνα και σπορά στις 12/11/20 με σπαρτική σιτηρών με 24 κιλά/στρ.
3. Και στα τρία τεμάχια έγινε εφαρμογή επιφανειακής λίπανσης με 30 κιλά/στρέμμα 46-0-0 (12 μονάδες αζώτου), εφαρμογή διαφυλλικού λιπάσματος 23-0-0 με 2κιλά /στρ μαζί με ψεκασμό για πλατύφυλλα ζιζάνια και για τη σεπτόρια.
Η φετινή χρονιά ήταν ιδιαίτερη. Δεν μπορώ να πω ότι είναι η κλιματική κρίση που έφτασε αλλά είχαμε πολλά χρόνια να δούμε τέτοια φαινόμενα. Στο διάγραμμα (από τον μετεωρολογικό σταθμό στον Λοφίσκο) φαίνονται στο επάνω μέρος τα στοιχεία των βροχών και στο κάτω τα στοιχεία των θερμοκρασιών. Υπάρχει μία γραμμή για τις μέγιστες, μία για τις ελάχιστες και μία για τις μέσες θερμοκρασίες.
Στις βροχές βλέπουμε ένα διάγραμμα με πολλές μικρές βροχές όλο το διάστημα της βλαστικής περιόδου. Οι βροχές αυτές μας οδήγησαν να μην ποτίσουμε, κάτι που μαζί με τις παγωνιές δεν επέτρεψε να επιτύχουμε την παραγωγή-στόχο των 600 κιλών/στρέμμα. Τοgranoduro.net μας πρότεινε να ποτίσουμε στα τέλη Απριλίου αλλά οι δύο βροχές των 33 χιλιοστών σε συνδυασμό με το πρόγραμμα του παραγωγού που πότιζε τις άλλες καλλιέργειές του, μας οδήγησε στην απόφαση να μην ποτίσουμε. Από όσα ακούω από παραγωγούς, όσοι πότισαν πέτυχαν αποδόσεις πάνω από τα 500 κιλά/στρ.
Στις θερμοκρασίες βλέπουμε όλα τα περίεργα φαινόμενα που είχαμε. Όχι μόνο πέντε παγωνιές αλλά στις τρεις είχαμε και απότομη μεταβολή της θερμοκρασίας, κάτι που αύξησε τη ζημιά που έγινε στα φυτά. Ιδιαίτερα στην όψιμη παγωνιά του Απριλίου η θερμοκρασία από τους 24οC μέσα σε δύο ημέρες πήγε στους -2 και την τρίτη -2,7οC. Αυτό πέτυχε τη φυτεία μας σε στάδιο ξεσταχυάσματος και έκανε ζημιά τόσο στο φύλλο σημαία όσο και στο ίδιο το στάχυ που κατέστρεψε μέρος του σπόρου όπως δείχνουν οι δύο εικόνες. Οι παγωνιές του τέλους Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου προκάλεσαν μερική καταστροφή του φυλλώματος που όταν άρχισε να αναδημιουργείται ήρθε η επόμενη παγωνιά που μείωσε σημαντικά την παραγωγή. Τα φαινόμενα αυτά συνέβησαν στις περισσότερες περιοχές της Θεσσαλίας και προκάλεσαν μειωμένες σχετικά αποδόσεις και μεγάλες διαφορές ακόμα και σε κοντινά χωράφια. Αλλά και η θερμοκρασία που πλησίασε τους 40οC στις 2/5 με τον λίβα πήρε κάτι από την παραγωγή. Η γενική εικόνα που βγαίνει από τα διαγράμματα είναι ότι είχαμε μια ιδιαίτερη χρονιά που πρέπει να μελετήσουμε για να χρησιμοποιήσουμε τα συμπεράσματα τα επόμενα χρόνια. Όπως είναι γνωστό εμείς προτείνουμε πρώιμη σπορά σε συνδυασμό με πρώιμες ποικιλίες για να έχουμε πρώιμη ωρίμανση ώστε να αποφύγουμε ζημιές από υψηλές θερμοκρασίες κατά την ωρίμανση. Αν έχουμε τόσο όψιμους παγετούς τότε ίσως έχουμε ζημιές στις πρώιμες φυτείες, αν και φέτος δεν είχαμε τέτοια φαινόμενα. Σχεδόν όλες οι φυτείες είχαν ζημιές από τις παγωνιές. Πρέπει όμως να δούμε με λεπτομέρειες την αντίδραση των ποικιλιών για να επιλέξουμε αυτές που έχουν καλύτερα αποτελέσματα.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
