καθώς άνοιξε online η διαδικασία για την υπογραφή των συμβάσεων μεταξύ του παρόχου (GAIA -Eπιχειρείν) του ΟΠΕΚΕΠΕ και των παλαιών ΚΥΔ. Σε ό,τι αφορά τα νεοεισερχόμενα ΚΥΔ αυτά θα πιστοποιηθούν λίγες ημέρες αργότερα, ώστε να ξεκινήσουν και αυτές την παραλαβή των δηλώσεων. Με δεδομένο ότι οι πύλες θα τεθούν σε λειτουργία λίγο πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα, ο κύριος όγκος των δηλώσεων των αγροτών αναμένεται μετά το Πάσχα, ωστόσο για φέτος δόθηκε παράταση στην υποβολή των δηλώσεων και η καταληκτική ημερομηνία είναι πλέον η 22α Ιουνίου. Εξέλιξη θετική, καθώς για να ικανοποιηθεί το αίτημα των παγετόπληκτων παραγωγών για προκαταβολές τύπου «Ιανού» θα πρέπει να έχουν οριστικοποιήσει τη φετινή δήλωση ΟΣΔΕ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, η Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης 2021 (ΕΑΕ 2021) υποβάλλεται σε ηλεκτρονική μορφή στον ΟΠΕΚΕΠΕ από τον ίδιο τον δικαιούχο ή από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του, είτε με απευθείας χρήση της εφαρμογής κατόπιν εγγραφής στο online σύστημα στην ιστοσελίδα του ΟΠΕΚΕΠΕ, είτε μέσω Κέντρου Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) που έχει πιστοποιηθεί από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ειδικά για τον σκοπό αυτόν και δραστηριοποιείται στην περιοχή που βρίσκεται η έδρα της εκμετάλλευσής του, αφού εκδώσει το μοναδικό «κωδικό υποβολής». Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων θα καθοριστεί με σχετική Υπουργική Απόφαση. Για κάθε εργάσιμη ημέρα καθυστέρησης, επιβάλλεται ποινή 1% επί της δικαιούμενης ενίσχυσης (εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας και εξαιρετικών περιστάσεων). Σε περίπτωση καθυστέρησης μεγαλύτερης των 25 ημερολογιακών ημερών η αίτηση θεωρείται απαράδεκτη. Προς ενημέρωση όλων των ενδιαφερομένων, έχει ήδη αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Οργανισμού το υπ’ αρ. 23921/15.04.21 έγγραφο «Οδηγίες διαδικασίας υποβολής ενιαίας αίτησης ενίσχυσης έτους 2021» για την υποβολή της αίτησης.
ΤΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ
1. Κωδικός Εξουσιοδότησης, που παράγεται με τους κωδικούς TAXIS NET (από τον λογιστή) στην εφαρμογή του ΟΠΕΚΕΠΕ. 2. Τελευταίο εκκαθαριστικό (μόνο για νέους παραγωγούς). 3. Αστυνομική Ταυτότητα. 4. Βιβλιάριο ασφάλισης ΟΓΑ (μόνο για νέους παραγωγούς). 5. ΑΜΚΑ. 6. Βιβλιάριο Τραπεζικού λογαριασμού. 7. Κινητό τηλέφωνο (υποχρεωτικό και μοναδικό). 8. E-mail (Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου υποχρεωτικό και μοναδικό). 9. Ε9 (για τα ιδιόκτητα αγροτεμάχια υποχρεωτικό το ΑΤΑΚ). 10. Ενοικιαστήρια (το ΑΤΑΚ για τα ενοικιαζόμενα είναι προαιρετικό) και να γίνεται θεώρηση του γνήσιου και για στις δύο (2) Υπογραφές. 11. Τιμολόγια και καρτέλες Σκληρού Σίτου (με ημερομηνία τιμολογίου μέχρι 31/01/2021) εκτός εάν υπάρχει και δελτίο αποστολής εως 15/02/2021. 12. Βεβαίωση συμμόρφωσης για τη Βιολογική Γεωργία. Για τους κτηνοτρόφους: Μητρώο αιγοπροβάτων με απογραφή του ζωικού κεφαλαίου (χωρίς σφραγίδα από το Κτηνιατρείο), φωτοτυπία όλες τις σελίδες σε Α4 και την ποσότητα γάλακτος που παραδόθηκε στον έμπορα από 01/01/2021 έως και την ημέρα της δήλωσης ΟΣΔΕ 2021. Για τα Ποτιστικά Αγροτεμάχια: Παροχή ρεύματος για ιδιόκτητες και ενοικιαζόμενες πομώνες (λογαριασμός ΔΕΗ).
Κατανομή βοσκοτόπων από το Εθνικό Απόθεμα
Όσον αφορά το ζήτημα με τις καταστρατηγήσεις στην κατανομή των βοσκοτόπων επί του Εθνικού Αποθέματος αναφέρεται αρμοδίως από τον Οργανισμό Πληρωμών ότι ακόμα δεν έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικοί διοικητικοί έλεγχοι, ενώ η μόνη υποχρέωση που υπάρχει -βάσει του κοινοτικού κανονισμού- είναι η πληρωμή να γίνει μέχρι το τέλος Ιουνίου. Σε αυτό μπλέκονται και τα υπόλοιπα της ενιαίας ενίσχυσης του 2020, που αφορούν το 3% της βασικής ενίσχυσης, το 5% του πρασινίσματος και το 10% για τους αγρότες νεαρής ηλικίας, για τα οποία ο πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ Δημήτρης Μελάς έχει αναφέρει ότι «θα διεκπεραιωθούν μέχρι και τον Μάιο».
Μετά το Πάσχα οι ειδικές ενισχύσεις λόγω κορονοϊού
Σε εκκρεμότητα βρίσκονται ακόμη οι ειδικές ενισχύσεις συνολικού ποσού 24,2 εκατ. ευρώ για υπαίθριο καρπούζι (140 ευρώ το στρέμμα), καλοκαιρινή και φθινοπωρινή πατάτα (205 ευρώ το στρέμμα), θερμοκηπιακές καλλιέργειες σε ντομάτες (500 ευρώ το στρέμμα) και αγγούρια (210 ευρώ το στρέμμα) και βουβαλοτροφία, μετά την υπογραφή της σχετικής ΚΥΑ από τους αρμόδιους υπουργούς. Ωστόσο, οι δικαιούχοι θα πρέπει να περιμένουν την πληρωμή το νωρίτερο μετά το Πάσχα, αφού πρώτα πρέπει να ανοίξει η πλατφόρμα για τις αιτήσεις των παραγωγών, για την οποία από το Υπουργείο δεν υπάρχει κάποια επίσημη ενημέρωση. Η μόνη αναφορά επί της πληρωμής των δικαιούχων σε πρόσφατη ανακοίνωση των επιτελών της πλατείας Βάθη έλεγε ότι «η χρηματοδότηση θα καταβληθεί στους δικαιούχους το αργότερο έως τις 31/12/2021».
Ερχονται πληρωμές συνδεδεμένων ενισχύσεων
Μέχρι το τέλος του μήνα θα πληρωθούν τα υπόλοιπα των ενισχύσεων του 2020, καθώς και το νέο πακέτο των συνδεδεμένων ενισχύσεων» διαβεβαίωσε ο πρόεδρος του Οργανισμού Πληρωμών Δημήτρης Μελάς τον βουλευτή Αργολίδας Ανδρέα Πουλά και τον πρόεδρο της Ένωσης του νομού Σπύρο Αντωνόπουλο, με τους οποίους συναντήθηκε πριν λίγες ημέρες. Αυτές τις ημέρες στα περιφερειακά υποκαταστήματα του ΟΠΕΚΕΠΕ ολοκληρώνονται οι διορθώσεις αιτημάτων διοικητικής πράξης επί του αριθμού των αιτούμενων ζώων και οι απαραίτητες διασταυρώσεις στοιχείων, προκειμένου να υπολογιστούν οι δικαιούχοι και τα ζώα τους που θα μοιραστούν 55 εκατ. ευρώ για το πρόβειο και 35 εκατ. ευρώ για το βόειο. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ενίσχυση στα βοοειδή αναμένεται και φέτος να είναι ελαφρά μειωμένη για τους 8.000 εκτροφείς, για δεύτερη χρονιά (πέρυσι ήταν 172 ευρώ το ζώο), ενώ αξίζει να αναφερθεί ότι την περσινή χρονιά άργησε σχεδόν έναν μήνα η πληρωμή των δικαιούχων, που έγινε στις 15 Μαΐου. Την ίδια ώρα, καθυστέρηση εντοπίζεται όσον αφορά την πληρωμή των de minimis στα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, για τα οποία η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί καθώς έχει πάρει ΦΕΚ και η σχετική ΚΥΑ των αρμόδιων υπουργείων Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης για ποσό των 8,5 εκατ. ευρώ, όπως απαιτείται. Στην προχθεσινή συζήτηση στον Τύρναβο έγινε γνωστό ότι όσοι δεν δήλωσαν ποικιλίες στα πλητόμμενα δέντρα δεν θα πάρουν de minimis.
Την Τρίτη το αγροτικό συλλαλητήριο για τις αποζημιώσεις
Κάλεσμα σε όλους τους αγρότες της επαρχίας Τυρνάβου, «να βγουν στον δρόμο του αγώνα με τα αγροτικά τους μηχανήματα στο συλλαλητήριο που θα πραγματοποιηθεί αύριο Τρίτη τελικά 20 Απριλίου (και όχι σήμερα Δευτέρα, όπως είχε ανακοινωθεί, λόγω καιρικών συνθηκών) στις 9:30 π.μ. στην Κεντρική πλατεία του Τύρναβου», απευθύνουν οι Αγροτικοί Σύλλογοι της ευρύτερης περιοχής. Η κινητοποίηση με τα τρακτέρ γίνεται όπως αναφέρουν οι διοργανωτές, “λόγω της αγωνίας και της απόγνωσης στην οποία έχουμε έλθει όλοι οι αγρότες του σεισμόπληκτου Δήμου Τύρναβου, εξαιτίας των έξι παγετών που κατέστρεψαν όλες τις αγροτικές παραγωγές μας. Το διεκδικητικό πλαίσιο θα επιδοθεί την ημέρα του συλλαλητηρίου στον ΕΛΓΑ Θεσσαλίας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας αλλά και τον Δήμο Τύρναβου. Τέλος, οι εκπρόσωποι των αγροτών της επαρχίας Τυρνάβου ζητούν και άμεση συνάντηση με τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ κ. Λυκουρέντζο και τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Λιβανό.
Παράταση θητείας για Δ.Σ. Συνεταιρισμών
Με το ΦΕΚ 54/Α της 9ης Απριλίου 2021 (Ν. 4792/9.4. 2021) χορηγείται παράταση της διενέργειας τακτικής Γενικής Συνέλευσης των συνεταιρισμών που έληγε στις 30-4-2021 (σ.σ. αφορά τις Γενικές Συνελεύσεις που αρχικά όφειλαν να διενεργηθούν στις 30-6-2020). Με το ίδιο άρθρο παρατείνεται και η θητεία των τακτικών και αναπληρωματικών μελών των Διοικητικών και Εποπτικών συμβουλίων των αγροτικών συνεταιρισμών, αναγκαστικών συνεταιρισμών και ενώσεων αναγκαστικών συνεταιρισμών.
Η καταστροφή της παραγωγής της δενδροκαλλιέργειας και των αμπελιών από παγετούς
Πριν λίγες μέρες (8-10 Απριλίου) είχαμε αισίως των τέταρτο ή πέμπτο παγετό της φετινής άνοιξης. Ένα φαινόμενο πολύ περίεργο. Γιατί οι παγετοί ακολούθησαν περιόδους με υψηλές σχετικά θερμοκρασίες. Προσωπικά δεν μπορώ να θυμηθώ στον μισό αιώνα που ασχολούμαι με τη γεωργία να είχαμε παρόμοια φαινόμενα. Όχι όψιμους παγετούς που συμβαίνουν ίσως κάθε 20-25 χρόνια αλλά πολλούς σε έναν χρόνο. Και η χρονιά που προηγήθηκε είχε αρκετά παρόμοια φαινόμενα. Οι μήνες Δεκέμβριος, Ιανουάριος και Φεβρουάριος ήταν ανοιξιάτικοι (και μάλιστα χωρίς καθόλου βροχές) και ο Μάρτιος έκανε παγωνιές. Είναι τυχαία φαινόμενα; Ή είναι η κλιματική αλλαγή που αρχίζει να μας δείχνει τα δόντια της; Κανείς δεν μπορεί να δώσει άμεση πειστική απάντηση. Καθώς η κλιματική αλλαγή σύμφωνα με τα μοντέλα που χρησιμοποιούνται προβλέπει σενάρια για διάφορα επίπεδα ανόδου της θερμοκρασίας στα επόμενα χρόνια μέχρι το τέλος του αιώνα ανάλογα με τα αέρια του θερμοκηπίου που θα παράγουμε. Οι επιπτώσεις όμως της αύξησης της θερμοκρασίας δεν είναι γνωστές. Πολλοί επιστήμονες προβλέπουν αλλαγές στις βροχοπτώσεις, στους καύσωνες, κυκλώνες κ.λπ. αλλά τίποτε δεν είναι απόλυτο. Επομένως βρισκόμαστε σε μια κατάσταση αβεβαιότητας και προφανώς θα πρέπει να προετοιμαστούμε για τα χειρότερα. Και πρώτα από όλα θα πρέπει να συζητήσουμε τι θα γίνει αν συνεχιστούν τα όσα ζήσαμε την προηγούμενη και την τρέχουσα χρονιά.
Η γεωργία της Θεσσαλίας αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Ιδιαίτερα οι πιο παραγωγικές δενδροκαλλιέργειες αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την καταστροφή των ανθών τους και της καρποφορίας. Μέχρι τώρα είχαμε καταστροφές κυρίως των αμυγδάλων που ανθίζουν πρώιμα. Ίσως και κάποιες ζημιές σε πολύ πρώιμες ποικιλίες νεκταρίνια, ροδακίνων, βερικόκων. Φέτος όμως η λίστα απλώθηκε πολύ. Έχουμε ζημιές και σε κεράσια, αμπέλια πιθανώς και σε αχλάδια και άγνωστο αν θα υπάρχουν ζημιές και σε μηλιές. Είναι επίσης πιθανό να έχουμε επιπτώσεις και στα χειμερινά σιτηρά και δεν ξέρω τι επιπτώσεις θα έχει στα πρώιμα καλαμπόκια. Το σιτάρι από όσο θυμάμαι αντέχει σε θερμοκρασίες -8ο τον χειμώνα, αλλά στο στάδιο του φύλου σημαίας η αντοχή είναι πολύ μικρότερη. Για το καλαμπόκι είναι στους +10ο . Ζημιές θα υπάρχουν όπως και πέρυσι και σε πολλά λαχανικά όπως ο αρακάς που προκλήθηκε μικροκαρπία που έκανε μη εμπορεύσιμο το προϊόν.
Είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ τη περιοχή των Δελερίων και να δω την καταστροφή. Σε όλη σχεδόν την έκταση οι ζημιές στα περισσότερα δένδρα και αμπέλια είναι ολικές. Τα αμπέλια μόλις άρχισαν να βλαστάνουν οι οφθαλμοί καταστράφηκαν από τον τελευταίο παγετό. Είναι πιθανό να χρειαστεί περισσότερο από ένας χρόνος για να αποκατασταθεί η παραγωγή. Αμύγδαλα, νεκταρίνια, ροδάκινα επίσης καταστράφηκαν από τους διαδοχικούς παγετούς. Ένα εντυπωσιακό φαινόμενο μια περιοχή να μην έχει υποστεί καθόλου ζημιά. Ο πρόεδρος του τοπικού συνεταιρισμού, που είχε την καλοσύνη να με γυρίσει στα χωράφια, το απέδωσε στον συνεχή αέρα που φυσά από ένα άνοιγμα μεταξύ των βουνών. Ένα αντίστοιχο φαινόμενο φαίνεται έχουμε και κοντά στα Τέμπη. Κάποιος μου είπε ότι οι ανεμογεννήτριες στην είσοδο της κοιλάδας το προκαλούν. Η γνώμη μου είναι ότι μάλλον η ίδια η κοιλάδα είναι η αιτία. Σας έχω φωτογραφίες της καταστροφής αλλά και δένδρων που την απέφυγαν.Η ζημιά για τους παραγωγούς - δενδροκαλλιεργητές (και ευρύτερα για την εθνική οικονομία) είναι τεράστια. Για κάθε στρέμμα 1000 ευρώ και περισσότερα. Γιατί ο παραγωγός θα πρέπει όλη τη χρονιά να κάνει όλες τις καλλιεργητικές φροντίδες-κόστος εκτός της συγκομιδής. Οικονομική καταστροφή. Το ερώτημα που πρέπει να τεθεί σε συζήτηση είναι αν μπορούσαμε να αποφύγουμε ή έστω να περιορίσουμε την καταστροφή.
Δυστυχώς αυτό που λείπει είναι τα στοιχεία για το τι μπορεί να εφαρμοστεί, πώς και με ποια πιθανότητα επιτυχίας στην περιοχή μας. Από μια πρόχειρη ανάλυση της βιβλιογραφίας μπορούμε να χωρίσουμε τις μεθόδους προστασίας σε παθητικές και ενεργητικές.
Παθητικές μέθοδοι είναι:
Αποφυγή περιοχών με έντονους παγετούς. Εδώ χρειαζόμαστε μετεωρολογικά στοιχεία για πολλά χρόνια να εντοπίσουμε τις κατάλληλες περιοχές αλλά και η εμπειρία των παραγωγών συμβάλλει στην αναγνώριση των περιοχών.
Καλά είναι να αποφεύγουμε χαμηλά σημεία του αναγλύφου καθώς εκεί συγκεντρώνεται ο βαρύτερος ψυχρός αέρας.
Γενικά οι πλαγιές υποφέρουν λιγότερο από παγωνιές. Στην καταστροφή του 2001 τα αμπέλια του Τυρνάβου καταστράφηκαν, ενώ της Ραψάνης δεν έπαθαν τίποτα. Υπάρχουν περιοχές με συνεχή ρεύματα αέρα που δεν υποφέρουν από παγετούς.
Επιλογή ειδών και ποικιλιών με όψιμη ανθοφορία. Αν και με παγετούς στις 10 Απριλίου μάλλον είναι δύσκολο να βρούμε κατάλληλες ποικιλίες και είδη.
Ορθή διαχείριση της λίπανσης των δένδρων. Τα δένδρα σε καλή κατάσταση είναι πιο ανθεκτικά στον παγετό. Πρώιμη εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων κάνει πρωιμότερη την ανάπτυξη βλαστών που ζημιώνονται από τον παγετό. Καλά είναι να αποφεύγουν τις εφαρμογές αζώτου αργά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο και πολύ νωρίς την άνοιξη.
Όψιμο κλάδεμα βοηθά στη μείωση της ζημιάς.
Αποφυγή κατεργασίας του εδάφους. Το έδαφος που αναμοχλεύεται δημιουργεί κενά αέρα που μειώνουν την αποθήκευση θερμότητας στο έδαφος.
Υγρό έδαφος επίσης αποθηκεύει μεγαλύτερη ποσότητα θερμότητας που μειώνει τον κίνδυνο παγετού. Διότι συνήθως ο παγετός ακολουθεί μέρα με ηλιοφάνεια που επιτρέπει τη θέρμανση του εδάφους και την αποθήκευση θερμότητας κάτι που αμβλύνει τη μείωση της θερμοκρασίας το βράδυ.
Η βλάστηση στο έδαφος μειώνει επίσης τη θέρμανση του εδάφους. Οπότε καλά είναι να διατηρείται η βλάστηση χαμηλά κάτω από 5 εκατοστά.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
