Νόμος-ασπίδα σε αθέμιτες πρακτικές

ΤΟ ΥΠ. ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΙΛΟΔΟΞΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΕΙ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ ΑΠΟ ΕΜΠΟΡΟΥΣ

Νομοσχέδιο το οποίο θα προστατεύει τους παραγωγούς από τις εις βάρος τους αθέμιτες πρακτικές, φέρνει στη Βουλή το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), όπως ανακοίνωσε προ ημερών στον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Λάρισας Βασ. Κόκκαλη ο υπουργός Σπ. Λιβανός.

Το νομοσχέδιο θα επιτρέπει στους αγρότες να ενισχύσουν ουσιαστικά τη διαπραγματευτική τους σχέση και θα υποχρεώνει την ύπαρξη σαφών και ξεκάθαρων όρων στις συμφωνίες που θα συνάπτονται μεταξύ αυτών και των αγοραστών για τα προϊόντα τους. Θα ορίζει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα πληρωμών τα οποία θα τους επιτρέπουν να προγραμματίσουν τη δραστηριότητά τους και βεβαίως τη συνολική πορεία τους.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, με τον νέο νόμο επιδιώκεται η ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/633 σχετικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων στο ελληνικό δίκαιο.
Το σχέδιο νόμου αφορά όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που συμμετέχουν στην αγροτική εφοδιαστική αλυσίδα «από το αγρόκτημα στο πιρούνι» για τα προϊόντα που παρατίθενται στο παράρτημα I της Συνθήκης και τη Λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ), καθώς και προϊόντα που δεν παρατίθενται σε αυτό το παράρτημα, αλλά μεταποιούνται για να χρησιμοποιηθούν ως τρόφιμα με τη χρήση προϊόντων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα αυτό, είτε με την ιδιότητά τους ως παραγωγού, είτε με αυτή ως αγοραστή, δηλαδή οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ομάδα τέτοιων φυσικών και νομικών προσώπων, ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασης του εν λόγω προσώπου ή ομάδας, ή οποιαδήποτε δημόσια αρχή, στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αγοράζει γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα.
Στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων παρατηρούνται συχνά σημαντικές ανισορροπίες στη διαπραγματευτική ισχύ μεταξύ προμηθευτών και αγοραστών γεωργικών προϊόντων και τροφίμων. Οι εν λόγω ανισορροπίες οδηγούν σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, όπου μεγαλύτεροι και ισχυρότεροι αγοραστές προσπαθούν να επιβάλουν ορισμένες πρακτικές ή συμβατικούς όρους οι οποίοι είναι προς όφελός τους και αντίκεινται στην καλή πίστη. Η παραγωγή γεωργικών προϊόντων χαρακτηρίζεται ιδιαιτέρως από ανασφάλεια, επειδή βασίζεται σε βιολογικές διεργασίες και λόγω της έκθεσής στις καιρικές συνθήκες. Η αβεβαιότητα αυτή καθιστά ακόμη πιο επιβεβλημένη την προστασία των προμηθευτών που δραστηριοποιούνται στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων έναντι αθέμιτων εμπορικών πρακτικών που μετέρχονται οι αγοραστές. Οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές ενδέχεται να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο βιοτικό επίπεδο της γεωργικής κοινότητας είτε άμεσο, στο μέτρο που αφορά τους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων και τις οργανώσεις τους ως προμηθευτές, είτε έμμεσο, μέσω αλυσίδας συνεπειών κατά τρόπο που επηρεάζει αρνητικά τους πρωτογενείς παραγωγούς.
Βασικός σκοπός του νόμου είναι η προστασία των παραγωγών αγροτικών προϊόντων (προμηθευτών) στην κάθετη αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων έναντι των αγοραστών. Στον νόμο γίνεται διάκριση μεταξύ αφενός μεν πρακτικών που θεωρούνται «από την ίδια τους τη φύση» αθέμιτες, εξαιρούμενες από τη συμβατική ελευθερία των μερών και αφετέρου πρακτικών που είναι θεμιτές, εφόσον προβλέπονται με σαφείς και αδιαμφισβήτητους όρους σε συμφωνίες προμήθειας ή σε επακόλουθες συμφωνίες μεταξύ των μερών. Επίσης, το σχέδιο νόμου θα έχει σίγουρα έμμεσες συνέπειες στους τελικούς καταναλωτές αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, μια και θα επηρεαστούν από την απάλειψη αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και ρητρών.