Δεν ξέρω τι έγινε στις άλλες χώρες της ΕΕ αλλά κρίνοντας από τη συζήτηση των αρχηγών των έξι παρατάξεων που διεκδικούν την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (μεταδόθηκε από την ΕΡΤ με κακή μετάφραση) στο κέντρο των συζητήσεων βρέθηκαν θέματα όπως το μεταναστευτικό και το περιβάλλον. Το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα ο περιορισμός της κλιματικής αλλαγής και η προσαρμογή μας στις επιπτώσεις φαίνεται να αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για τους πολίτες της ΕΕ. Σε αυτό αποδίδεται και η αύξηση της δύναμης των Πρασίνων. Είναι επίσης σαφές ότι η επόμενη Επιτροπή θα έχει στο επίκεντρο των πολιτικών της την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για τα κράτη μέλη όπως:
Η επιτυχία του στόχου 20-20-20 (20% ηλεκτρισμό και ενέργεια από ΑΠΕ, 20% εξοικονόμηση ενέργειας και 20% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου) βραχυχρόνια αλλά και μεσοπρόθεσμους στόχους όπως η επίτευξη οικονομίας μηδενικού άνθρακα ή ανάπτυξη οικονομίας κλιματικά ουδέτερης έως το 2050. Η Ευρώπη πρέπει να οργανώσει δράσεις όπως ανάκτηση και ανακύκλωση υλικών, εξοικονόμηση πόρων μέσω επαναχρησιμοποίησης, να αναπτύξει μεσοπρόθεσμα μια κυκλική βιοοικονομία παράλληλα με την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ένα στοιχείο που θα ορίσει όλες της πολιτικές της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής) είναι ότι πρέπει να προωθούν αυτούς τους στόχους.
Στις 10 Μαΐου φέτος εάν όλοι οι κάτοικοι αυτού του Πλανήτη ζούσαν όπως εμείς οι κάτοικοι της ΕΕ (κατά μέσο όρο), θα τελείωναν οι διατιθέμενοι για τον χρόνο ανανεώσιμοι φυσικοί πόροι. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι θα χρειάζονταν οι φυσικοί πόροι τριών πλανητών ΓΗ (2,8 για την ακρίβεια) για να επιβιώσουμε στο μέλλον. Για να γίνει κατανοητό καλύτερα τι σημαίνει αυτό, ο πλανήτης μας μπορεί να παράγει κάθε χρόνο ορισμένες ποσότητες τροφίμων (από την ξηρά και τη θάλασσα), πρώτων υλών, ξυλείας, ικανότητα απορρόφησης εκπομπών άνθρακα από καύση ορυκτών καυσίμων και χώρους για να οικοδομήσουμε τις υποδομές μας. Εάν καταναλώνουμε λιγότερο από αυτό το όριο τότε εξασφαλίζεται ότι η ζωή στον Πλανήτη θα συνεχίζεται στο μέλλον ( η έννοια της αειφορίας ή βιωσιμότητας). Προφανώς όταν υπερβαίνουμε τα όρια της κατανάλωσης φυσικών πόρων τότε το σημερινό επίπεδο διαβίωσης δεν μπορεί να διατηρηθεί στο μέλλον. Είναι σαφές ότι αν θέλουμε να συνεχίσει η ζωή στον Πλανήτη για τα παιδιά μας θα πρέπει να αλλάξουμε τρόπο ζωής για να δημιουργήσουμε συνθήκες αειφορικής ανάπτυξης.
Η εκτίμηση της 10ης Μαΐου έγινε από ένα παγκόσμιο δίκτυο οικολογικού αποτυπώματος (global foot print network, μπορείτε να το βρείτε στο διαδίκτυο) και παρουσιάστηκε σε μια μελέτη που το WWF (World Wide Fund for Nature,Παγκόσμιο Ταμείο για τη φύση) με την οποία έκανε έκκληση για μια συμφωνία για Ασφαλέστερη, περισσότερο Ανταγωνιστική και Υπεύθυνη ΕΕ.
Ο υπολογισμός της ημέρας επάρκειας των φυσικών πόρων γίνεται με την εκτίμηση του οικολογικού αποτυπώματος της κάθε χώρας. Υπενθυμίζω ότι το οικολογικό αποτύπωμα εκφράζει την έκταση που χρειάζεται ένα άτομο για να καλύψει τις ανάγκες του. Ο κάθε κάτοικος τη Γης χρειάζεται μια έκταση γης για να παράγει ό,τι χρειάζεται αλλά και θάλασσας για τις ανάγκες σε αλιεύματα. Το οικολογικό αποτύπωμα εκφράζει όχι μόνο την κατανάλωση αλλά και τον τρόπο ζωής του ατόμου που μπορεί να μειώνει τη σπατάλη, να μειώνει τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη βιοποικιλότητα. Επομένως είναι ένας σύνθετος δείκτης που αποτυπώνει τον τρόπο ζωής μας. Για όσους ασχολούνται με το διαδίκτυο, στο διαδικτυακό τόπο footprintnetwork.org μπορούν να δώσουν στοιχεία για τον τρόπο ζωής τους και να πάρουν μια εκτίμηση του οικολογικού αποτυπώματός τους και την ημέρα που με αυτό τον τρόπο ζωής οι δυνατότητές του Πλανήτη εξαντλούνται. Φυσικά δράσεις όπως χρήση ΑΠΕ για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών, ανακύκλωση των σκουπιδιών μας, μείωση της σπατάλης, βελτιώνουν το οικολογικό αποτύπωμα και συμβάλλουν στη διατήρηση του οικολογικού συστήματος του Πλανήτη για τους απογόνους μας.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας