Προβλήματα βέβαια είχαμε τον Ιούνιο, στην περίοδο συγκομιδής των χειμερινών καλλιεργειών με αρκετές βροχές που ζημίωσαν των ποιότητα των προϊόντων. Για τη Θεσσαλία οι βροχές του Ιουνίου έπεσαν αργά για το σκληρό σιτάρι, που φέτος ήταν ιδιαίτερα πρώιμο αλλά έκαναν σημαντική ζημιά στα ψυχανθή για καρπό όπως τα ρεβίθια. Βέβαια το φαινόμενο του βροχερού Ιουνίου είναι μάλλον σπάνιο και οι αγρότες πρέπει να καταλάβουν ότι με τον καιρό δεν υπάρχει βεβαιότητα. Πάντα υπάρχει περίπτωση να έχουμε ξηρό χειμώνα και άνοιξη και βροχερό καλοκαίρι. Θα πρέπει όμως να κάνουν και οι αγρότες τη στατιστική τους και να ξέρουν ποιες είναι οι τάσεις του καιρού και όχι να παίρνουν τα στοιχεία του προηγούμενου χρόνου και να τα γενικεύουν. Με αυτή τη λογική θα πρέπει φέτος να μην βάλουμε ψυχανθή για καρπό και οι Βορειοελλαδίτες σκληρό σιτάρι, γιατί εκεί οι βροχές χάλασαν σε μεγάλο ποσοστό την ποιότητα του σιταριού.
Γι’ αυτό τον λόγο έχω γράψει πολλές φορές ότι οι αγρότες πρέπει να κρατούν λεπτομερές ημερολόγιο του καιρού αλλά και των καλλιεργητικών εργασιών τους, για να μπορούν να αξιολογούν κάθε χρονιά αλλά και να κάνουν μια απλή στατιστική κάθε πότε συμβαίνει ένα καιρικό φαινόμενο. Βέβαια με την κλιματική αλλαγή θα αλλάξουν κάποια φαινόμενα αλλά κατά τη γνώμη μου η αλλαγή δεν θα γίνει σε ένα χρόνο αλλά σταδιακά στα επόμενα πολλά χρόνια. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να τα έχουν σε ένα λογισμικό που να τους βοηθά στη λήψη αποφάσεων. Πριν από λίγους μήνες είχα αναφερθεί στο λογισμικό granoduronet, ένα λογισμικό για υποβοήθηση των παραγωγών σκληρού σίτου στη διαχείριση της καλλιέργειας. Το λογισμικό αυτό μεταφράστηκε στα Ελληνικά και εφαρμόστηκε πιλοτικά από τους προμηθευτές σκληρού σίτου της MISKO στους συνεργαζόμενους αγρότες με συμβολαιακή γεωργία. Φέτος φάνηκαν πολλά από τα πλεονεκτήματα από τη χρήση του, όπως η διατήρηση αρχείου εργασιών και εισροών, η αποφυγή ψεκασμού για σεπτόρια που δεν χρειάζονταν κ.λπ. Κυρίως σήμερα έχουμε συγκεντρώσει στοιχεία για την παραγωγή και ποιότητα του προϊόντος και αυτά μπορούμε να τα συσχετίσουμε με στοιχεία όπως περιοχή, επίδραση σποράς, λίπανσης, άρδευσης κ.λπ. Έχουμε αρχίσει την ανάλυση των δεδομένων και θα σας ενημερώσω σχετικά. Φέτος η εφαρμογή θα αρχίσει από την αρχή της χρονιάς και ελπίζω να βοηθηθούν οι αγρότες να επιλέξουν κατάλληλη ποικιλία, χρόνο και ποσότητα σποράς. Το λογισμικό μπορεί να τον βοηθήσει στη λίπανση αλλά και στη ζιζανιοκτονία.
Με την αρχή της νέας περιόδου ο παραγωγός πρέπει να προγραμματίσει τις εργασίες του και τις προμήθειές του. Να μην ξεχνά τις αμειψισπορές που θα τον βοηθήσουν να έχει καλύτερες αποδόσεις με χαμηλότερο κόστος παραγωγής. Ένα επί πλέον στοιχείο είναι ότι η κάθε καλλιέργεια έχει διαφορετικές περιόδους με ένταση εργασιών και αυτό θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανομή του εργατικού δυναμικού στη διάρκεια της χρονιάς. Επομένως πρέπει να προγραμματίσει τις καλλιέργειες, τις ποικιλίες που θα βάλει για να μην ψάχνει την τελευταία ώρα για σπόρο όπως έγινε την περασμένη χρονιά. Το ίδιο ισχύει για πολλά από τα εφόδια που θα χρειαστεί.
Φέτος το Φθινόπωρο είναι ξηρό για την ώρα. Η μικρή βροχή που έπεσε πριν λίγες μέρες προφανώς δεν επαρκεί για να καλλιεργήσουμε χωράφια με όργωμα. Μπορούμε όμως να σπείρουμε τις χειμερινές καλλιέργειες σε ξηρό έδαφος με ακαλλιέργεια. Η σπορά μπορεί να γίνει σε ακαλλιέργητο ξηρό έδαφος χωρίς κανένα πρόβλημα και να περιμένουμε την πρώτη βροχή να μας φυτρώσει τον σπόρο και να ξεκινήσει καλλιέργεια. Τη χρονιά αυτή αποφασίσαμε να προωθήσουμε περισσότερο τα συστήματα γεωργίας συντηρήσεως σε συνεργασία με την ΕΠΑΚΣ, την εταιρεία που προωθεί τη γεωργία συντηρήσεως στη χώρα μας, μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Γεωργίας Συντηρήσεως (ECAF). Γι’ αυτό αρχίσαμε τη σπορά σιτηρών την εβδομάδα από 23 έως 26/10 τοποθετώντας τους σπόρους σε ξηρό έδαφος με τη σπαρτική για ακαλλιέργεια του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στις φωτογραφίες φαίνεται η σπορά στις 26/10 αγροκτήματος στην περιοχή του Βελεστίνου. Ελπίζουμε φέτος να επεκτείνουμε τις καλλιέργειες και να έχουμε πολλά χωράφια που θα σπαρθούν μισά με συμβατική καλλιέργεια και μισά με ακαλλιέργεια για να δείξουμε τις ωφέλειες. Περισσότερες φωτογραφίες και βίντεο από τη σπορά θα βρείτε στη σελίδα της ΕΠΑΚΣ στο facebook.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
