Οι βροχές αυτές προκάλεσαν αρκετές ζημιές στις καλλιέργειες κυρίως στο σκληρό σιτάρι. Η ωρίμανση φέτος ήταν ιδιαίτερα πρώιμη με τη συγκομιδή να αρχίζει τέλος Μαΐου στην πρώιμες περιοχές της Θεσσαλίας. Ενώ περιοχές που δεν συγκόμιζαν πριν από 20/6 συγκόμισαν 10 μέρες νωρίτερα. Η ξηρασία του Απριλίου με τις υψηλές θερμοκρασίες εξηγούν την πρωίμιση. Στη Θεσσαλία γενικότερα προλάβαμε τη συγκομιδή πριν από τις έντονες βροχοπτώσεις στη Μακεδονία όμως και ιδιαίτερα στη Θράκη πολλά σκληρά σιτάρια αποχρωματίστηκαν και κατέληξαν κτηνοτροφικά. Οι ποικιλίες σκληρού σίτου με χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα (πολλά υαλώδη) άντεξαν περισσότερο τις βροχές και διατήρησαν τα επιθυμητά χαρακτηριστικά. Ποικιλίες όπως η SVEVO με χρήση πιστοποιημένου σπόρου έδωσαν καλή ποιότητα ακόμα και μετά από λίγη βροχή. Η χρήση κατάλληλων ποικιλιών και πιστοποιημένου σπόρου επαναλαμβάνω είναι η βάση της καλής απόδοσης και ποιότητας.
Η ένταση των βροχών ήταν ιδιαίτερα μεγάλη με αποτέλεσμα πλημμυρικά φαινόμενα που είδαμε σε πολλές περιοχές της χώρας αλλά και στα παράλια του Νομού. Η Βόρεια Ευρώπη βιώνει υψηλές θερμοκρασίες που κάνουν την εκεί ζωή δύσκολη. Θερμοκρασίες πάνω από 30 οΚελσίου στην Αγγλία ή στη Σκανδιναβία κάνουν ιδιαίτερα δύσκολη τη ζωή των ανθρώπων καθώς συνοδεύονται από ψηλή υγρασία. Φωτιές σε δάση της Σουηδίας είναι εξαιρετικά σπάνια φαινόμενα. Είναι όλα αυτά αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής; Είναι φαινόμενα που θα συμβαίνουν αυξανόμενα κάθε χρόνο; Μπορούμε να κάνουμε κάτι να βοηθήσουμε να αποφευχθούν τέτοια προβλήματα;
Τίποτα δεν είναι βέβαιο. Για να είμαστε όμως στην ασφαλή πλευρά πρέπει να φροντίσουμε όλοι να συμβάλλουμε στο περιορισμό των αιτίων που προκαλούν το φαινόμενο δηλαδή στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που είναι εκτός από το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και τα οξείδια του αζώτου αλλά και άλλα αέρια με μικρότερη επίπτωση. Στα προηγούμενα σημειώματα αναφέρθηκα στη χρήση των ΑΠΕ ως ένα μέσο μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αλλά και ένα μέσο παράτασης του χρόνου επάρκειας των ορυκτών καυσίμων. Είναι προφανές ότι πρέπει να βοηθήσουμε όλοι στην προώθηση της χρήσης των ΑΠΕ με προστασία του περιβάλλοντος αλλά με βάσιμα επιχειρήματα και όχι άρνηση οποιασδήποτε αλλαγής. Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι κάθε ανεμογεννήτρια ή υδροηλεκτρικό που δεν εγκαθίσταται και δεν λειτουργεί διατηρεί την καύση ορυκτών καυσίμων για τη διατήρηση της ζωής μας. Εμείς όμως ως πολίτες έχουμε και άλλα όπλα για να βοηθήσουμε τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής.
Ένα πρώτο όπλο είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής μας. Σωστές κατασκευές κατοικιών για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για το κλιματισμό, χρήση συσκευών με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, χρήση όπου μπορούμε μέσων μαζικής μεταφοράς, βελτίωση του σιδηροδρομικού δικτύου που έχει τη χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας για τις μεταφορές, αυτοκίνητα με χαμηλή κατανάλωση καυσίμου και ομαλή οδήγηση είναι κάποια από τα μέτρα που μπορούμε να υιοθετήσουμε σχετικά ανώδυνα.
Ένα μεγάλο μέρος των τροφίμων που παράγουμε δεν καταλήγουν στον καταναλωτή καθώς έχουμε μεγάλες απώλειες τόσο στο χωράφι ή στην αποθήκη όσο και στην εφοδιαστική αλυσίδα των αστικών κέντρων. Αλλά και από αυτά που καταλήγουν στο σπίτι μας ένα μεγάλο μέρος καταλήγει στα σκουπίδια. Στη χώρα μας τελικά καταλήγουν σε χωματερές που δημιουργούν τεράστια κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Σε όλες τις προηγμένες χώρες γίνεται προσπάθεια αξιοποίησής τους για παραγωγή ενέργειας και λιπασμάτων για τις καλλιέργειες. Ένα μεγάλο μέρος ανακυκλώνεται και ελαχιστοποιείται η απώλεια και φυσικά η ανάγκη για χωματερές που κανείς δεν θέλει στη γειτονιά του. Προϋπόθεση η διαλογή των σκουπιδιών στην πηγή. Δηλαδή να γίνει από τους ίδιους τους πολίτες. Όπως έγραψα τα σκουπίδια της Λάρισας έχουν κατά 60% ζυμώσιμα υλικά. Μαζί με τα υπολείμματα των λαϊκών αλλά και αγροτικά υπολείμματα θα μπορούσαν να ζυμωθούν σε μονάδες αναερόβιας ζύμωσης και να μας δώσουν μεθάνιο και το υπόλοιπο να γίνει λίπασμα πλούσιο σε άζωτο.
Όλα αυτά προφανώς χρειάζονται προσπάθεια από όλους μας για να πετύχουν. Τίποτα δεν γίνεται μόνο του. Είναι δυνατός ο διαχωρισμός των ζυμώσιμων στα διαμερίσματά μας και στη συνέχεια η αποκομιδή τους; Δεν αμφισβητώ τις δυσκολίες αλλά πιστεύω ότι οι πολίτες με κατάλληλη διαφήμιση και πειθώ που θα αρχίσει πρώτα από τους άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης όλα μπορούν να γίνουν. Είμαστε λιγότερο ικανοί από τους άλλους;
Για όσους ασχολούνται με το διαδίκτυο (ιδιαίτερα οι νέοι) υπάρχει ένας ιστότοπος που μας βοηθά να δούμε αν ο τρόπος ζωής συμβάλλει στη μείωση της κλιματικής αλλαγής και την επάρκεια των πόρων του πλανήτη και είναι:
Global Footprint Network footprints=footprintnetwork.org@mail59.atl51.rsgsv.net
με τον προσδιορισμό της ημέρας που ξεπερνάμε τους πόρους του πλανήτη:
https://www.overshootday.org
Γράφει ο Φ. Γέμτος*
* Ο Φ. Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
