Η ιδέα ξεκίνησε από τους συνήθως ύποπτους Γκούμα και Μπαρμπούτη, συνεργάτες του στην προσπάθεια επίλυσης του αρδευτικού προβλήματος της Θεσσαλίας. Βρήκε άμεση ανταπόκριση από το ΤΕΙ, τόσο από τον προϊστάμενο του διάδοχου Τμήματος Δημήτρη Καλφούντζο όσο και από τον πρύτανη Φώνη Σπηλιώτη που ανέλαβαν και την όλη οργάνωση. Μαζί με δύο παλιούς του συνεργάτες στο ΤΕΙ, τον Θεμιστοκλή Λέλλη και τον υπογράφοντα δημιουργήσαμε μια ομάδα οργάνωσης της ημερίδας με το μεγάλο φορτίο να αναλαμβάνει το ΤΕΙ. Ο κάθε ένας από μας ανέλαβε να καλύψει μέρος της δραστηριότητάς του στους τομείς που συνεργαστήκαμε. Έτσι δημιουργήσαμε την εικόνα του γεωπόνου επιστήμονα, του εκπαιδευτικού και του αγωνιστή των προβλημάτων της Θεσσαλίας. Μας βοήθησαν οι παλιοί του φοιτητές με τον Νίκο Κρουστάλλη να κάνει τη σχετική ομιλία, ενώ ο Θωμάς Ψύρας ανταποκρίθηκε και μας κάλυψε το λογοτεχνικό μέρος της προσωπικότητας του ΓΑΧ. Είχαμε προγραμματίσει ομιλία του μόνου ζώντα σήμερα συναδέλφου του στην ΥΕΒ αλλά το προχωρημένο της ηλικίας του Σπύρου Λυπημένου δεν επέτρεψε αυτή τη συμμετοχή. Τον ευχαριστούμε πάντως για την προσπάθεια.
Θα προσπαθήσω να δώσω μια εικόνα του ΓΑΧ για τους νεότερους που δεν τον γνώρισαν και να εξηγήσω γιατί ήταν σημαντικός. Αποφοίτησε από τη Γεωπονική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και αμέσως μετά τον πόλεμο διορίστηκε στη τότε Μηχανική Καλλιέργεια που μετεξελίχθηκε στην ΥΕΒ που όλοι γνωρίζουμε. Συνέβαλε ουσιαστικά στην εκκίνηση της προσπάθειας εκμηχάνισης της γεωργίας μέσω του σχεδίου Marshal μετά το τέλος του εμφυλίου. Συμμετείχε επίσης στην εκτέλεση σημαντικών εγγειοβελτιωτικών έργων που βελτίωσαν τη ζωή των Θεσσαλών (αποξήρανση ελών για μείωση κουνουπιών και καταπολέμηση της ελονοσίας) αλλά και αρδευτικών έργων που βελτίωσαν την παραγωγικότητα της γεωργίας και το εισόδημα των αγροτών.
Η σημαντική αυτή δραστηριότητα διακόπηκε με τον διορισμό του στην εκπαίδευση ως διευθυντή της Σχολής Τεχνολόγων Γεωπονίας (ΣΤΕΓ) στο Κέντρο Ανώτερης Τεχνικής Εκπαίδευσης της Λάρισας (ΚΑΤΕ) που ιδρύθηκε το 1970. Συμμετείχε στη διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών και στην εκπαίδευση των πρώτων σειρών σπουδαστών που άρχισαν να εισάγονται από το 1974. Η συμβολή του στη λειτουργία του Τμήματος Γεωργικών Μηχανών και Αρδεύσεων αλλά και της Σχολής γενικότερα ήταν σημαντική. Εκτός από τη διδασκαλία των μαθημάτων, συνέγραψε σημαντικά βιβλία αλλά και σημειώσεις για να βοηθήσει τους σπουδαστές του. Συνέβαλε ουσιαστικά στη διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών που εφαρμόστηκε με την Ίδρυση των ΤΕΙ. Αποχώρησε από το ΤΕΙ (όπως είχε μετεξελιχθεί τότε το ΚΑΤΕ/ΚΑΤΕΕ) το 1982 σε ηλικία 60 ετών, μόλις συμπλήρωσε υπηρεσία 35 ετών. Εκείνο τον καιρό υπήρχε το αίτημα των συνδικαλιστών να αποχωρούν από το δημόσιο και να συνταξιοδοτούνται οι υπάλληλοι που συμπλήρωναν 35 χρόνια υπηρεσίας. Μια απαίτηση για ανανέωση του προσωπικού και νέων προσλήψεων τότε με αρνητικά αποτελέσματα στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας αργότερα και μια από τις αιτίες της χρεωκοπίας μας. Σήμερα φαίνεται λίγο περίεργο καθώς συζητείται η θέσπιση ορίου συνταξιοδότησης πάνω από τα 65 χρόνια, στις δε ΗΠΑ και Καναδά στα Πανεπιστήμια έχει καταργηθεί το όριο ηλικίας. Όσο αντέχουν, δουλεύουν και πληρώνονται. Φυσικά αξιολογούνται συνεχώς για να αποδεικνύουν τη δουλειά τους.
Με τη συνταξιοδότησή του μεταφέρθηκε σε άλλους χώρους δράσης. Το συγγραφικό του έργο εκτάθηκε τόσο σε λογοτεχνία όσο και σε τεχνικά θέματα. Στα λογοτεχνικά του έργα περιέγραψε σκηνές από την κατοχή και τον εμφύλιο αλλά και στοιχεία από τις Καρναβαλικές εκδηλώσεις του Τυρνάβου. Αυτό που μου έμεινε ήταν μια συγκλονιστική περιγραφή της πορείας των Εβραίων της Θεσσαλονίκης προς τον σιδηροδρομικό σταθμό, στην πορεία τους για την εξόντωση, αλλά και η περιγραφή δύο δικών μια στο Πήλιο από λαϊκό δικαστήριο και μια στο στρατοδικείο. Το δράμα και οι αδικίες του φανατισμού των δύο πλευρών του εμφυλίου.
Συμμετείχε στις δράσεις για την επίλυση του αρδευτικού προβλήματος της Θεσσαλίας. Είχε από τότε προβάλει την άποψη ότι η Θεσσαλία έχει σημαντική έλλειψη νερού για να στηρίξει μια παραγωγική γεωργία και ότι ήταν απαραίτητη η μεταφορά ποσοτήτων νερού από την όμορη λεκάνη της Δυτικής Ελλάδας που ονομάστηκε ίσως κακώς εκτροπή των νερών του Άνω Ρου του Αχελώου. Πρωτοστάτησε στη δημιουργία της ΠΑΣΕ(Πανθεσσαλική Συντονιστική Επιτροπή) και οργάνωσε αλλά και συμμετείχε σε πλήθος εκδηλώσεων που ανέλυσαν μια σειρά θεμάτων και προσπάθησε -όσο μπόρεσε- να αντισταθεί σε απόψεις - συνθήματα πολλών πλευρών. Σε βιβλίο του για την Κάρλα εξήγησε ότι ποτέ η λίμνη δεν αποξηράθηκε, αλλά άδειασε γιατί το νερό είχε γίνει υφάλμυρο για να ξαναγεμίσει με καθαρό νερό που θα ερχόταν από το Πηνειό. Βέβαια πολλοί «οικολόγοι» συνεχίζουν να το υποστηρίζουν χωρίς κανένα πρόβλημα με την αλήθεια.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
