Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ο κάθε κατασκευαστής είχε τα δικά του ηλεκτρονικά. Δηλαδή κάθε κατασκευαστής δημιουργούσε τις δικές τους μονάδες μεταφοράς στοιχείων – ηλεκτρονικών σημάτων(ECU – ElectronicCommunicationUnits). Ευτυχώς κάποια στιγμή αντιλήφθηκαν ότι αυτό έκανε αδύνατη τη συνδυαστική λειτουργία μηχανημάτων από διαφορετικούς κατασκευαστές. Τελικά αποφάσισαν να κάνουν μια κοινή τυποποίηση των συστημάτων τους κάτω από το όνομα ISOBUS. Σήμερα όλα σχεδόν τα τρακτέρ και τα γεωργικά μηχανήματα ακολουθούν το πρότυπο αυτό και γι’ αυτό η επικοινωνία τους είναι δυνατή και εύκολη. Το ISOBUS μπορεί να αποτελέσει τη βάση ανάπτυξης ενός συστήματος διαχείρισης αγροκτημάτων και ειδικότερα γεωργικού εξοπλισμού αλλά γι’ αυτό θα μιλήσω σε ειδικό σημείωμα.
Βρίσκω την ευκαιρία να τονίσω τη σημασία της κοινής τυποποίησης μιας σειράς χαρακτηριστικών των τρακτέρ και των γεωργικών μηχανημάτων που κάνουν τη ζωή μας εύκολη. Δύο από αυτές είναι η τυποποίηση του δυναμοδότη του τρακτέρ και του δυναμολήπτη των παρελκόμενων και του υδραυλικού συστήματος τριών σημείων. Οι παλαιότεροι σαν και εμένα θυμόμαστε τα προβλήματα που είχαμε από τα δύο συστήματα πριν η τυποποίηση ακολουθηθεί από όλους τους κατασκευαστές. Θυμάμαι στο οικογενειακό αγρόκτημα ένα τρακτέρ ΙΗ κατασκευασμένο στην Αγγλία με δυναμοδότη με 750 στροφές το λεπτό, διαφορετικό από τη μετέπειτα τυποποίηση στις 450 ή 1000 στροφές. Ήταν αδύνατη η χρήση με παρελκόμενα που λειτουργούσαν με 450 στροφές το λεπτό καθώς όταν μειώναμε τις στροφές της μηχανής για να πετύχουμε τις στροφές αυτές μειώναμε την ισχύ και κυρίως φτάναμε στο σημείο της μέγιστης ροπής της μηχανής και το τρακτέρ δούλευε οριακά και θερμαινόταν. Αντίστοιχα προβλήματα είχαμε και με τα παρελκόμενα με διαφορετική τυποποίηση των σημείων ανάρτησης και τρέχαμε στα μηχανουργεία για να κάνουμε προσαρμογές των πείρων κ.λπ.
Σήμερα ένα τέτοιο πρόβλημα παρουσιάζεται με τα δεδομένα που παράγονται από τα συστήματα του κάθε κατασκευαστή εξοπλισμού, αισθητήρων, λογισμικού κ.λπ. Προφανώς χρειάζεται κάθε φορά μετατροπή των στοιχείων σε μια κοινή «γλώσσα» για να μπορούμε να κάνουμε την επεξεργασία. Αυτό βέβαια δεν είναι πρόβλημα μόνο των γεωργικών μηχανημάτων. Στη χώρα μας διαπιστώνουμε συνεχώς ότι τα συστήματα μηχανοργάνωσης που έχουμε δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Όπως για παράδειγμα τα ληξιαρχεία δεν ενημερώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία για τους θανάτους και έχουμε καταστάσεις με καταβολή συντάξεων χρόνια μετά τον θάνατο του δικαιούχου. Φυσικά γίνονται προσπάθειες διόρθωσης του προβλήματος αλλά αυτό απαιτεί διάθεση, χρόνο και κόστος.
Στη γεωργία φαίνεται να υπάρχει ανάγκη ανάπτυξη μιας Παγκόσμιας πλατφόρμας ανταλλαγής δεδομένων και τυποποίηση για σύνδεση και επικοινωνία συστημάτων μηχανημάτων, λογισμικού και στοιχείων διαφόρων εφαρμογών που χρησιμοποιούνται από αγρότες, εμπόρους, κατασκευαστές λογισμικού κ.λπ.
Διάφορες προσπάθειες έχουν γίνει από το 2010 όπως η πλατφόρμα iGreen. Η προσπάθεια συνεχίστηκε και σήμερα έχει αναπτυχθεί μια πλατφόρμα στο διαδίκτυο που μπορεί να χειρίζεται και να ενοποιεί δεδομένα από διάφορες εφαρμογές και σε διάφορες γλώσσες. Η νέα πλατφόρμα παρουσιάστηκε στην Agritechnica 2017 (είναι μια από τις μεγάλες εκθέσεις γεωργικού εξοπλισμού που γίνεται κάθε δύο χρόνια στη Γερμανία στον επόμενο χρόνο από την αντίστοιχη της Bolognaστην Ιταλία) και πήρε το αργυρό βραβείο από μια επιτροπή ειδικών. Πιστεύεται ότι η επιτυχία του εγχειρήματος ενοποίησης των δεδομένων θα αποτελέσει τη βάση ανάπτυξης μιας ευφυούς γεωργίας καθώς θα κάνει δυνατή τη ευρύτερη χρήση των δεδομένων. Η πλατφόρμα θα είναι διαθέσιμη εμπορικά την άνοιξη του 2018.
Η πλατφόρμα κάνει μόνο τη μετατροπή των δεδομένων. Δεν κάνει καμία αποθήκευση στοιχείων και η δουλειά της παρομοιάζεται με έναν ταχυδρόμο που παίρνει τα δεδομένα και τα επιστρέφει στη μορφή (format) που είναι επιθυμητή και συμβατή με την εφαρμογή που χρησιμοποιεί ο αγρότης, έμπορος κ.λπ.
Η πλατφόρμα αναπτύσσεται από την DKE-DataGmbH& Co που είναι μια μη κερδοσκοπική εταιρία και αναμένεται να διατίθεται σε χαμηλές τιμές στους χρήστες. Η ανάπτυξη της πλατφόρμας υποστηρίζεται από μεγάλες εταιρίες του κλάδου. Ενδεικτικά αναφέρονται οι AGCO, Amazone, Deutz-Fahr, Grimme, Horsch, Krone, Kuhn, Lemken, PöttingerandRauch.
Η δυνατότητα μετατροπής των δεδομένων σε κάποια κοινή μορφή δημιουργεί ορισμένες νέες δυνατότητες. Δεδομένου ότι πολλά από τα δεδομένα αποθηκεύονται σε cloud θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επεξεργασία και ανάλυση που θα δώσει νέα στοιχεία για την καλύτερη διαχείριση των αγροκτημάτων. Είναι προφανές ότι θα χρειαστούμε υπερ-υπολογιστές που θα αναλύουν όλον αυτόν τον τεράστιο όγκο στοιχείων αλλά η ωφέλεια θα είναι μεγάλη. Οι υπερ-υπολογιστές θα αναλύουν και στοιχεία καιρού και θα λειτουργούν πρότυπα πρόβλεψης καιρού. Σκεφτείτε πόσο χρήσιμη θα είναι για τη γεωργία η πρόβλεψη του καιρού για 1-2 μήνες έστω και ως τάση και όχι με απόλυτη ακρίβεια.
Γράφει ο Φάνης Γέμτος*
* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας