Ιδιοκτήτης του Kannabishop, ενός καταστήματος στο κέντρο της Αθήνας που εμπορεύεται προϊόντα φτιαγμένα από κάνναβη, ο Αργύρης Μουντζούρης είχε αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα ως επιχειρηματίας εξαιτίας της καχυποψίας εκείνων που δεν γνώριζαν ότι τα προϊόντα από κάνναβη δεν έχουν καμία σχέση με τη γνωστή ευφορική ουσία που «τιμούσαν» κάποτε οι ρεμπέτες. «Θύμα ακριβώς αυτής της σύνδεσης έπεσε και η καλλιέργεια της βιομηχανικής κάνναβης στην περίοδο του μεσοπολέμου» λέει. «Η απαγόρευση έφερε το πρώτο πλήγμα στον τότε ανθηρό κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας» αναφέρει ακόμη.
Ο ίδιος προσθέτει κάτι που δεν είναι γνωστό: ότι η απαγόρευση της κάνναβης παρέσυρε και το λινάρι, καθώς η επεξεργασία αυτού του τελευταίου γινόταν στα κανναβουργεία. «Όταν έκλεισαν και τα τελευταία κανναβουργεία δεν υπήρχε τρόπος επεξεργασίας λινής ίνας σε μεγάλη κλίμακα γιατί τα εκκοκκιστήρια μπορούν να επεξεργαστούν μόνο κοντόινα βιομηχανικά φυτά όπως το βαμβάκι με αποτέλεσμα οι καλλιέργειες λιναριού να εξαφανιστούν σταδιακά» εξηγεί.
Η επιστροφή της βιομηχανικής κάνναβης, πάντως, δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση. Για να πέσουν οι πρώτοι σπόροι σε ένα χωράφι οκτώ στρεμμάτων στη Βοιωτία τον Απρίλιο του 2016 έπρεπε να ψηφιστεί ένας νόμος τον Μάρτιο του 2013, ο οποίος επιτέλους εξαιρούσε τη βιομηχανική κάνναβη (sativa) από τις ναρκωτικές ουσίες ανάβοντας έτσι το πράσινο φως στην καλλιέργεια του φυτού και την εμπορία των προϊόντων του.
Έπρεπε, όμως, να περάσουν άλλα τρία χρόνια για την έκδοση της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης, ενώ είχε προηγηθεί μια 15ετία ενός μάλλον άνισου αγώνα που πάντως είχε αίσιο τέλος. «Τα πρώτα kannabishops αντιμετώπισαν πολλές διώξεις, με αφορμή ανώνυμες και ανυπόστατες καταγγελίες, που αντί να μπουν στο αρχείο από τις αρχές, έδωσαν αφορμή για μία αέναη δικαστική διαμάχη που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του '90 και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα» θυμάται ο Αργύρης Μουντζούρης.
«Η δίκη του Κάφκα, είναι ένα απλό διήγημα μπροστά στη δικαστική μας περιπέτεια, παρά τις πάνω από 90 αθωωτικές αποφάσεις και χωρίς ούτε μία καταδικαστική, το σύνολο σχεδόν των τότε 17 καταστημάτων έκλεισε, ενώ σχεδόν μία 20ετία μετά δεν έχει τελεσιδικήσει καμία από τις αγωγές που έχουν κατατεθεί εναντίον του ελληνικού δημοσίου» σημειώνει. «Η σύντροφος μου που είχε ανοίξει το κατάστημα της Αθήνας, κατηγορήθηκε για εμπορία ναρκωτικών επειδή εισήγαγε τσάι από την ΕΕ. Αθωώθηκε όπως όλοι μας. Είναι τουλάχιστον σουρεαλιστικό το γεγονός ότι ενώ θα παραχθεί από εμάς το ίδιο προϊόν στην Ελλάδα φέτος, λογικά θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον μία 15ετία ακόμα για να πάρει την αποζημίωση που θα της επιδικαστεί» λέει με μία πικρία ο Αργύρης.
Ο ίδιος σήμερα εκπροσωπεί μία από τις επτά επιχειρήσεις που συνεταιρίστηκαν για να δημιουργήσουν το «Καννάβι». Ο στόχος αυτής της συνεργασίας είναι η παραγωγή τροφίμων και κάποιων άλλων προϊόντων από βιομηχανική κάνναβη. Κι αυτός δεν είναι ο μόνος δρόμος που ανοίγει για την ελληνική γεωργία από την καλλιέργεια του φυτού. Η καλλιέργεια της βιομηχανικής κάνναβης μπορεί να προσφέρει μια νέα δυναμική στον κλάδο, σημειώνει ο Αργύρης Μουντζούρης και εξηγεί: «Εμείς ξεκινήσαμε την πρώτη πιλοτική σπορά με μεγάλη καθυστέρηση, λόγω της καθυστέρησης έκδοσης της ΚΥΑ και επειδή δεν είχαμε την άνεση χρόνου για την επιλογή σπόρου, σπείραμε μια κλασική ποικιλία, την Fedora 17, κάνοντας όμως αραιή φύτευση για να δώσουμε στο φυτό χώρο να αναπτυχθεί».
Ο συνεταιρισμός των «7» θεωρεί βέβαιο ότι η παραγωγή μπορεί να δώσει πλήθος προϊόντων σε πολλούς διαφορετικούς τομείς της οικονομίας. Μπορεί η κλωστοϋφαντουργία να χρειαστεί κάποιον καιρό για να επιστρέψει στην παλιά της ακμή, ο τομέας των τροφίμων ωστόσο μπορεί να αναπτυχθεί άμεσα: Η κάνναβη - επισημαίνουν οι ειδικοί - είναι ο δεύτερος πρωτεϊνούχος σπόρος μετά τη σόγια, πλούσιος σε Ω λιπαρά και σε αμινοξέα απαραίτητα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Έπειτα, το λάδι της κάνναβης είναι υποαλλεργικό κι έχει πάρα πολλές εφαρμογές στον τομέα των καλλυντικών.
«Είναι όμως τόσες πολλές οι χρήσεις της που το μόνο όριο στην παραγωγή νέων προϊόντων είναι η φαντασία» σημειώνει ο Αργύρης Μουντζούρης. «Από μεγάλες ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Mercedes χρησιμοποιούν πολυμερή από κάνναβη και άλλα κλωστικά φυτά έως τα δομικά υλικά και την παραγωγή χαρτιού, το εύρος είναι τεράστιο».
«Η Ελλάδα πρέπει να προλάβει να στήσει σωστά τη δική της παραγωγή ώστε να έχει ένα μερίδιο της ανερχόμενης αυτής αγοράς» επισημαίνει ο ίδιος. Δεν πρόκειται για αισιοδοξία αλλά για αποτύπωση της εμπειρίας από το εξωτερικό. Η βιομηχανική κάνναβη επανακαλλιεργείται από τα τέλη της δεκαετίας του '70 σε πολλές χώρες της Ευρώπης, από όπου άλλωστε εισάγει και τα προϊόντα του, ενώ η Γαλλία (η μόνη δυτικοευρωπαϊκή χώρα που δεν σταμάτησε ποτέ την καλλιέργεια της) έρχεται πρώτη σε παραγωγή κάνναβης στην Ε.Ε.
Στη γειτονική Ιταλία, μετά από χρόνια καλλιέργειας, αρχίζουν να στήνονται οι πρώτες μονάδες για την παραγωγή ίνας (η μαζική παραγωγή φτηνών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων από την Κίνα, αποτελεί έναν παράγοντα που δεν μπορεί να αγνοηθεί), ενώ οι χώρες της πρώην ανατολικής Ευρώπης που είχαν από πάντα παραγωγή κάνναβης έχουν μπει δυναμικά στην παραγωγή νέων προϊόντων.
Μπορεί κάτω από αυτές τις συνθήκες η ελληνική βιομηχανία να γνωρίσει μια άνθηση ανάλογη με εκείνη των αρχών του 20ού αιώνα; Να ανταγωνιστεί τελικά το παρελθόν της τώρα που απαλλάχθηκε από τα δεσμά μιας παράλογης απαγόρευσης; «Ναι», απαντά με βεβαιότητα ο Αργύρης Μουντζούρης. «Γιατί αυτό το φυτό υπήρξε στη χώρα μας για χιλιετίες, να μην ξεχνάμε - καταλήγει - ότι η πρώτη επιστημονική καταγραφή της βιομηχανικής κάνναβης στον δυτικό κόσμο είναι ελληνική, ανήκει στον Διοσκουρίδη τον Πεδάνιο (1ος μ.Χ.) και περιέχεται στο πεντάτομο έργο του "Περί ύλης ιατρικής", με τη μεγαλύτερη επιρροή στη φαρμακολογία μέχρι το 1600 μ.Χ».
