Η στήριξη της κτηνοτροφίας, των νέων και νεοεισερχόμενων αγροτών, των προϊόντων εντάσεως εργασίας, καθώς και η σύγκλιση των δικαιωμάτων για την άρση αδικιών του παρελθόντος, είναι μεταξύ των προτάσεων του τμήματος Αγροτικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ ενόψει της ενδιάμεσης αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής το αμέσως επόμενο διάστημα.
Όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, με τη συγκεκριμένη διαδικασία ανοίγει επί της ουσίας η συζήτηση για τις πολιτικές κατευθύνσεις της ΚΓΠ της επόμενης προγραμματικής περιόδου, 2020 – 2027.
Αυτονόητα, αυτή η άτυπη συζήτηση οριοθετείται από τη συνολική στρατηγική και το δημοσιονομικό πλαίσιο που θα χαραχτεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ταυτόχρονα από τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται στις διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Σύμφωνα με το αγροτικό τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ, η προετοιμασία της Ελλάδας οφείλει να συμπεριλαμβάνει, πέρα από τις επιμέρους τροποποιήσεις του υπάρχοντος κανονισμού, τη μέριμνα για δημιουργία συμμαχιών, ιδίως με τις χώρες που βρίσκονται σε προγράμματα λιτότητας.
ΟΙ ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ
Έτσι, οι γενικοί στόχοι της αναθεώρησης τίθενται ως εξής :
- Στήριξη κτηνοτροφίας:
Δεδομένων των πρόσφατων εξελίξεων ως προς την προστασία κρίσιμων κτηνοτροφικών προϊόντων (γιαούρτι, φέτα) στο πλαίσιο της προτεινόμενης TTIP, της συμφωνίας με άλλες χώρες και της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ, αλλά και δομικών προβλημάτων (σταβλικές εγκαταστάσεις) που αντιμετωπίζει η ελληνική κτηνοτροφία θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στη στήριξή της. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με αύξηση του ποσού για την περιφέρεια των βοσκοτόπων, είτε με αύξηση των συνδεδεμένων ενισχύσεων για κτηνοτροφικά φυτά (μηδική, καλαμπόκι για ενσίρωμα), είτε και τα δύο ταυτόχρονα. Αν και όχι άμεσα συνδεδεμένο με την αναθεώρηση της ΚΑΠ, εξαιρετικά σημαντικό για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας είναι η ταχεία ολοκλήρωση των διαχειριστικών σχεδίων για τους βοσκοτόπους, έτσι ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των επιλέξιμων εκτάσεων.
Επίσης, θα πρέπει να εξετασθεί η δυνατότητα κάλυψης των υφιστάμενων ενισχύσεων που λαμβάνει η ενσταβλισμένη κτηνοτροφία αποκλειστικά και μόνο από το καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων, με στόχο την αποδέσμευση μεγάλων εκτάσεων βοσκοτόπων για τις ανάγκες της εκτατικής κτηνοτροφίας.
- Στήριξη νέων/νεοεισερχόμενων γεωργών:
Αποτελεί αδήριτη ανάγκη η ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού, καθώς ένα από τα δομικά προβλήματα της ελληνικής γεωργίας είναι η μεγάλη ηλικιακή της σύνθεση και το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο που συνεπάγεται. Ιδιαίτερα σήμερα, που η ανεργία και ιδιαίτερα των νέων αποτελεί το βασικό και μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας, καθίσταται επιτακτική η στήριξη των νέων γεωργών. Στα πλαίσια αυτά, θα πρέπει να ζητηθεί η δυνατότητα αύξησης του ποσού του εθνικού αποθέματος και του φακέλου για τη στήριξη των νεοεισερχομένων, καθώς και η δυνατότητα αύξησης του ορίου των 40 ετών.
- Σύγκλιση δικαιωμάτων-άρση αδικιών παρελθόντος:
Μία από τις αδικίες που υφίστανται, είναι αυτή των μεγάλων ανισοτήτων της ατομικής μοναδιαίας αξίας των δικαιωμάτων, λόγω υψηλών “ιστορικών δικαιωμάτων”. Αυτή την αδικία την υφίστανται ως επί το πλείστον νεοεισερχόμενοι αγρότες, οι οποίοι για το ίδιο μέγεθος εκμετάλλευσης παίρνουν υπο-πολλαπλάσιες ενισχύσεις από όσους είχαν κατοχυρώσει ιστορικά δικαιώματα. Επομένως θα πρέπει να υπάρξει άμεση σύγκλιση της μοναδιαίας αξίας των δικαιωμάτων μέσα σε κάθε περιφέρεια, έτσι ώστε να εξαλειφθούν και φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού.
- Στήριξη προϊόντων εντάσεως εργασίας:
Τα υψηλά ποσοστά ανεργίας αποτελούν το σημαντικότερο πολιτικό και οικονομικό πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει η παρούσα κυβέρνηση. Επομένως στον σχεδιασμό των διαφόρων πολιτικών θα πρέπει να συνυπολογίζεται και η δημιουργία θέσεων εργασίας. Γι’ αυτόν τον λόγο η παράμετρος αυτή θα πρέπει να είναι βασικό κριτήριο τόσο για τον προσανατολισμό των συνδεδεμένων ενισχύσεων όσο και των μέτρων του ΠΑΑ. Ειδικότερα, στα κριτήρια επιλογής των συνδεδεμένων ενισχύσεων θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται οι απαιτήσεις σε εργασία ανά προϊόν και αντίστοιχα η δημιουργία θέσεων στον τομέα της μεταποίησης (πολλαπλασιαστές εργασίας).
- Αύξηση προστιθέμενης αξίας προϊόντων-Στήριξη εξαγωγών:
Παρότι διαχρονικός διακηρυγμένος στόχος μας είναι η αύξηση της προστιθέμενης αξίας και η στήριξη των εξαγωγών, πολύ λίγα έχουν επιτευχθεί στο παρελθόν για το θέμα αυτό. Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η αποτυχία εκμετάλλευσης του εθνικού προϊόντος μας, του ελαιολάδου, το οποίο ακόμη και σήμερα εξάγεται στις μεγαλύτερες ποσότητες χύδην, με ότι αυτό συνεπάγεται για την εθνική οικονομία.
ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΙΣ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ
Το τμήμα Αγροτικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, προτείνοντας τρόπους για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, αναφέρεται μεταξύ άλλων στις συνδεδεμένες ενισχύσεις, για τις οποίες το ποσοστό τους επί του προϋπολογισμού θα πρέπει να είναι όσο γίνεται μεγαλύτερο.
Γενικά, θα πρέπει να κατευθύνονται σε προϊόντα εντάσεως εργασίας με στόχο τη μείωση της ανεργίας, εξαγωγικού χαρακτήρα για μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και προϊόντων που ενισχύουν την διατροφική επάρκεια της χώρας.
Πρωτίστως θα πρέπει να αξιολογηθεί η μέχρι σήμερα εφαρμογή των εθνικών επιλογών για τις συνδεδεμένες, τόσο όσον αφορά την επίτευξη των στόχων όσο και τον βαθμό απορρόφησής τους ανά προϊόν, λαμβάνοντας υπόψη τα σχετικά στοιχεία από τις αρμόδιες υπηρεσίες (π.χ. όγκος εξαγωγών, ποσότητες που διατέθηκαν στη βιομηχανία, διατήρηση εκτάσεων κλπ.)
Ανάλογα με τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης, το πρώτο που θα πρέπει να αποφασισθεί λαμβάνοντας υπόψη τόσο οικονομικούς όσο και κοινωνικούς παράγοντες, είναι εάν θα συνεχισθεί η διάχυση του προϋπολογισμού των συνδεδεμένων σε ένα τόσο μεγάλο αριθμό προϊόντων ή εάν επιλεγεί η κατεύθυνση της στοχευμένης στήριξης μικρού αριθμού στρατηγικών για τη χώρα μας προϊόντων.
Στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης, θα πρέπει να εξετασθεί εάν είναι σκόπιμο να ζητηθεί από τη χώρα στις αλλαγές που επιτρέπονται να συμπεριληφθεί και η αύξηση του ποσοστού των συνδεδεμένων. Επίσης, τη δυνατότητα ένταξης στο καθεστώς των συνδεδεμένων του χοιρείου κρέατος, καθώς και την αύξηση του ποσοστού για κτηνοτροφικά φυτά.
Μενέλαος Κατσαμπέλας
