Ντόρα: ’Η γινόμαστε τώρα Ηνωμένες Πολιτείες Ευρώπης ή χάνουμε το τρένο οριστικά

* Βενιζέλος για ΗΠΑ: Κάνουν επίθεση στους συμμάχους και αντιμετωπίζουν ευγενικά τους αντιπάλους *Καιρίδης: Η Αμερική στρέφεται ενάντια στην τάξη πραγμάτων που η ίδια δημιούργησε

ΑΘΗΝΑ
Τη μεγάλη δυσκολία της Ευρώπης να αντιδράσει στις εξελίξεις γύρω από την Ουκρανία, ειδικά μετά την επαφή Τραμπ-Πούτιν, υπογράμμισε ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Συμμετέχοντας στη θεματική «Ένας κόσμος σε μετάβαση» του Thessaloniki Summit 2025, που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), σε συνεργασία με το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ο Ευάγγελος Βενιζέλος τόνισε πως η περιρρέουσα ατμόσφαιρα στις ΗΠΑ δεν πηγάζει μόνο από το πρόσωπο του Ντόναλντ Τραμπ.
«Έχουμε διαπιστώσει τις τελευταίες εβδομάδες ότι όχι απλά ο νέος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά η Αμερική που εκφράζει ο πρόεδρος Τραμπ, η διοίκηση αλλά και ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας, του επιχειρηματικού κόσμου, των διανοουμένων και ένα πολύ μεγάλο μέρος των θεσμών, πέραν του προέδρου, αμφισβητεί τη Δύση όπως την ξέραμε», σημείωσε.
«Αμφισβητεί τη Δύση ως γεωπολιτική οντότητα, η οποία έχει ως βασικούς πυλώνες τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, την ευρωατλαντική συμμαχία. Αμφισβητεί τη Δύση και ως φιλελεύθερη δημοκρατία, όπως την ξέρουμε τουλάχιστον στην Ευρώπη. Το μόνο κριτήριο είναι το συμφέρον της Αμερικής. Στην πραγματικότητα, το μόνο κριτήριο είναι ο συσχετισμός δύναμης, η ισχύς με ωμό τρόπο», πρόσθεσε ο Ευάγγελος Βενιζέλος.
Σχετικά με τις σχέσεις ΗΠΑ-Ευρώπης, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είπε: «Υπάρχει μια απέχθεια απέναντι σε οτιδήποτε είναι ήπιο και ασθενές και η Ευρώπη είναι κατεξοχήν πολιτισμένη, εκλεπτυσμένη και ασθενής [...] Υπάρχει επίσης το παράδοξο οι ιστορικοί στρατηγικοί σύμμαχοι, όπως η Ευρώπη και ο Καναδάς, να αντιμετωπίζονται επιθετικά, ενώ οι στρατηγικοί αντίπαλοι -αρχής γενομένης από τη Ρωσία του κ. Πούτιν- αντιμετωπίζονται με έναν πολύ ευγενικό και ήπιο τρόπο».
Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης εκτίμησε ότι υπάρχουν πολύ μεγάλες δυσκολίες ως προς τις δυνατότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντιδράσει.
«Υπάρχει πολύ μεγάλη δυσκολία να προσδιορίσει η Ευρώπη ποιος είναι ο σκοπός της αντίδρασης. Τι θέλει; Θέλει να απογαλακτιστεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ή θέλει να επαναφέρει, ασκώντας πίεση, τις Ηνωμένες Πολιτείες στην ιστορική κοίτη της Δύσης;» διερωτήθηκε, εξηγώντας ότι η απάντηση δεν είναι εύκολη «διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ως οντότητα δεν είναι ενωμένη απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν είναι ενωμένη ως προς βασικές επιλογές».
Όπως διευκρίνισε, «υπάρχει και μία ευρωπαϊκή 5η φάλαγγα, η οποία είναι έκδηλη τα τελευταία χρόνια, αλλά επιπλέον αυτών υπάρχει μια πραγματικότητα που αφορά πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας: Το ζήτημα της ασφάλειάς τους βασίζεται πρωτίστως στη σχέση τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες και δευτερευόντως στη σχέση τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Τα τελευταία πενήντα χρόνια εμείς έχουμε κάνει μια επιλογή που πρέπει να τη σκεφτούμε. Αποδίδουμε πολύ μεγαλύτερη σημασία στις σχέσεις μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε σχέση με την ασφάλειά μας, διότι για εμάς το δόγμα ασφάλειας αναδεικνύει έναν κίνδυνο που είναι περιφερειακός, αναδεικνύει τον κίνδυνο σε σχέση με την Τουρκία, δεν έχουμε ως προτεραιότητά μας τη γενική κτητική αίσθηση ασφάλειας, για παράδειγμα τον ρωσικό κίνδυνο ή τον κίνδυνο της διεθνούς τρομοκρατίας», επισήμανε ο κ. Βενιζέλος.
ΚΑΤΑ ΑΥΤΩΝ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ
Τη δική του προσέγγιση στις εξελίξεις έδωσε ο βουλευτής της ΝΔ και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο, Δημήτρης Καιρίδης.
«Η παλιά εποχή, η παλιά διεθνής τάξη των πραγμάτων είχε τη σφραγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών, ήταν δημιούργημα της Αμερικής, η οποία έσωσε την Ευρώπη τρεις φορές από τον κακό της εαυτό, και στον Πρώτο Παγκόσμιο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στον Ψυχρό Πόλεμο, και δημιούργησε αυτή τη φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων με δημοκρατία στο εσωτερικό, ελεύθερο εμπόριο στο εξωτερικό και τους διεθνείς θεσμούς, όπως είναι ο ΟΗΕ και όλα τα υπόλοιπα. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση φέρνει τη σφραγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών και έχει να κάνει με την αμερικανική πολιτική στη δεκαετία του ‘50. Σήμερα η Αμερική στρέφεται ενάντια σε αυτή την τάξη που δημιούργησε», ανέφερε.
Ο Δημήτρης Καιρίδης παρατήρησε, μάλιστα, πως «με τη ρήξη που φαίνεται να αρχίζει μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης, το ΝΑΤΟ, όπως το ξέραμε μέχρι τώρα για την Ευρώπη, είναι πάρα πολύ δύσκολο να προσαρμοστεί σε αυτήν τη νέα κατάσταση».
«Το γεγονός ότι έχουμε μια Σύνοδο τώρα στο Ριάντ, όπου θα αποφασιστεί σε έναν βαθμό η νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ευρώπης, με την Ευρώπη απούσα και με παρούσες τις δύο μεγάλες -Ρωσία από τη μία και Αμερική από την άλλη-, δείχνει ακριβώς το πρόβλημα και τον δρόμο που έχουμε να καλύψουμε ως Ευρώπη», σημείωσε ο πρώην υπουργός.
Η ΝΤΟΡΑ
«‘Η τώρα γινόμαστε Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης ή έχουμε χάσει το τρένο οριστικά» τόνισε η πρώην υπουργός Ντόρα Μπακογιάννη μιλώντας στην ιδια σύνοδο. Η κ. Μπακογιάννη επισήμανε ότι «τα ξυπνητήρια χτύπησαν, οι καμπάνες χτύπησαν, τώρα πλέον χτυπάει το καμπαναριό και είναι η ώρα η Ευρώπη να συνειδητοποιήσει τις αδυναμίες της και να διαβάσει σοβαρά αυτά τα οποία λέγονται και γράφονται εδώ και πολύ καιρό, δηλαδή να εφαρμόσει αυτά τα οποία προτείνουν η έκθεση Ντράγκι και η έκθεση Λέτα.
Επίσης, αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες αλλαγές σε επίπεδο βιομηχανίας, εμπορίου και συνολικής πολιτικής λέγοντας: «Δεν γίνεται για παράδειγμα, όπως εκτιμά το ΔΝΤ οι εσωτερικοί φραγμοί στην Ευρώπη να ισοδυναμούν με διευρωπαϊκό δασμό 45% για τη μεταποίηση και 110% για τις υπηρεσίες.
Δεν μπορεί το εμπόριο μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι λιγότερο από το μισό του εμπορίου μεταξύ των πολιτειών των ΗΠΑ. Δεν μπορούμε να καθόμαστε πάνω σε τρισεκατομμύρια αποταμιεύσεων που δεν επιτελούν κανέναν σκοπό, όταν η Ευρώπη χρειάζεται επενδύσεις δισεκατομμυρίων στην αμυντική βιομηχανία και στις νέες τεχνολογίες».
«Αν η Ευρώπη δεν ξεφύγει από αυτό το μονοπάτι που έχει εγκλωβιστεί και είναι αναμφισβήτητα μονοπάτι παρακμής, τότε θα έχουμε οριστικά χάσει το τρένο. Αυτό θα αποφασιστεί εν πολλοίς σε μία εβδομάδα από τις εκλογές στη Γερμανία και λίγο αργότερα από τις εκλογές στη Γαλλία. Γιατί απαιτείται να ξεπεραστούν ριζωμένα ταμπού, να εκχωρήσουν οι χώρες εθνική κυριαρχία στον κεντρικό ευρωπαϊκό σχεδιασμό. Εκτός των άλλων, χρειαζόμαστε πλέον μία κοινή αντίληψη γι’ αυτό που ονομάζουμε άμυνα και στρατηγική» συμπλήρωσε.
«Κοινή άμυνα σημαίνει βιομηχανίες που συνεργάζονται, σημαίνει επενδύσεις σε κοινά όπλα και αμυντικά συστήματα. Δεν έχει κανένα νόημα να κατασκευάζονται 10 διαφορετικά όπλα, όταν ουσιαστικά χρειαζόμαστε ένα.
Αυτή η συνεργασία πρέπει να υπάρξει και μέχρι τώρα έχουμε δει μόνο ένα δειλό βήμα που έγινε από την κ. Φον ντερ Λάιεν, η οποία ανακοίνωσε την ευρωπαϊκή θέση ότι το αμυντικό κόστος δεν θα υπολογίζεται στον κεντρικό προϋπολογισμό. Αλλά χρειαζόμαστε να κάνουμε πολλά βήματα ακόμη, για να έχουμε κοινή ευρωπαϊκή άμυνα. Σημαίνει, παραδείγματος χάριν, ότι δεν μπορείς να πουλάς ευρωπαϊκά όπλα σε μη ευρωπαϊκές χώρες που ενδεχομένως θα τα χρησιμοποιήσουν εναντίον ευρωπαϊκών χωρών. Σε περίπτωση που κάποιος δεν κατάλαβε, εννοώ τους Meteor» ανέφερε η κ. Μπακογιάννη.
Καταλήγοντας η πρώην υπουργός τόνισε: «Tώρα είναι η ώρα του συναγερμού. Τώρα είναι η ώρα που η Ευρώπη πρέπει να αποφασίσει και δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από τη δικαιολογία ότι δεν υπάρχουν οι ηγεσίες που υπήρχαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κάθε κρίση παράγει και την ηγεσία που της χρειάζεται και αυτή τη στιγμή αναμφισβήτητα η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίση. Αυτήν την κρίση οφείλει να τη δει ως ευκαιρία. Μπορούμε, φτάνει να σηκώσουμε ανάστημα».