Η τελετή αποχαιρετισμού του Μίκη Θεοδωράκη ήταν λιτή, αλλά συγκλονιστική. Τους επικήδειους εκφώνησαν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, παρουσία σύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας. Ο κόσμος που είχε συγκεντρωθεί έξω από τη Μητρόπολη δεν έφυγε παρά τη βροχή που ξεκίνησε όταν η σορός του μεγάλου μουσουργού μεταφερόταν από το παρεκκλήσι του Αγίου Ελευθερίου στον κυρίως χώρο της Μητρόπολης Αθηνών, σε μια άκρως συμβολική στιγμή.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
«Παιδαγωγό του Έθνους» χαρακτήρισε τον Μίκη Θεοδωράκη η Κατερίνα Σακελλαροπούλου στον αποχαιρετισμό της από τη Μητρόπολη Αθηνών. «Σήμερα αποχαιρετάμε τον Μίκη Θεοδωράκη, όλοι μαζί, όλες οι ηλικίες κι όλες οι γενιές. Και αυτές που μοιράστηκαν μαζί του βιωμένες εμπειρίες, και αυτές που εισέπραξαν τα τραγούδια του σαν ένα κάλεσμα για την υπέρβαση του ατομικού και τη συνάντηση με τους άλλους», είπε αρχικά η Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Τον αποχαιρετούν οι άνθρωποι, αλλά και οι τόποι. Οι τόποι που τους έζησε σαν δωρεά, τόποι μυρωμένοι των παιδικών του χρόνων, η Χίος, η Μυτιλήνη, τα Γιάννενα, το Αργοστόλι, ο Πύργος, η Πάτρα, η Τρίπολη, όπου και έδωσε την πρώτη του συναυλία σε ηλικία 17 ετών με το έργο του «Κασσιανή»· οι τόποι της νιότης του – η Αθήνα, τα Χανιά, η Αλεξανδρούπολη – και της διεθνούς του αναγνώρισης: από το Παρίσι ως τη Μόσχα, από το Τελ Αβίβ ως τη Στοκχόλμη, από το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη ως την Αβάνα.
Αλλά και οι τόποι της εξορίας, η Ικαρία, η Μακρόνησος, η Ζάτουνα της Αρκαδίας, ο Ωρωπός, τους οποίους ο συνθέτης μετέτρεψε σε εστίες δημιουργικής έμπνευσης, καταφέρνοντας έτσι να ακυρώσει έμπρακτα τη φίμωσή του», πρόσθεσε.
«AΝΘΡΩΠΟΣ ΤΗΣ ΠΡAΞΗΣ»
«Άνθρωπος της πράξης και ταυτόχρονα ρομαντικά υπερβατικός, κατάφερε, ως το τέλος της ζωής του, να ηλεκτρίζει με την παρουσία του το συναίσθημα όλων μας. Μολονότι πολιτικά υπήρξε μοναχικός –«μόνος, ανένταχτος, ανεξάρτητος, αυτοστρατευμένος», αυτοχαρακτηριζόταν– δεν πρόδωσε ποτέ τις τρεις δεσπόζουσες της ζωής του: την υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας, την απαίτηση για κοινωνική δικαιοσύνη, την αφοσίωση στα υψηλά προτάγματα της τέχνης του» σημείωσε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου υπογράμμισε ότι ο Μίκης ήταν: «Μαχητικός, χειμαρρώδης, ακατάβλητος, διέρρηξε τα όρια της εθνικής μας μοναξιάς, της ηττοπάθειας, της αποθάρρυνσης, και συνταιριάζοντας το εθνικό με το πανανθρώπινο, έδειξε έναν δρόμο για τη σφυρηλάτηση της νεοελληνικής μας ταυτότητας. Μας έδωσε τον ανεκτίμητο μίτο της μουσικής του για να τον ξετυλίξουμε, να βγούμε στο ξέφωτο της δημοκρατίας και να μετατρέψουμε το σάλπισμά του σε πράξη και Πολιτεία, λογοδοτώντας στην ιστορία μας».
Ο Γ.Γ. ΤΟΥ ΚΚΕ
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας με ένα συγκινητικό λόγο αναφέρθηκε στον Μίκη Θεοδωράκη, στο μουσικό του μεγαλείο, αλλά και στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες που έδωσε. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο κόσμος χειροκροτούσε σε κάθε τέτοια αναφορά, δείγμα ότι εκτιμούσε τον Μίκη πέρα από τη μουσική του συνεισφορά που ήταν τεράστια.
«Βροντάνε στράτες κι αγορές» μετά την είδηση του χαμού σου, αγαπημένε μας Μίκη. Πλήθος ανθρώπων από όλες τις ηλικίες, απ’ όλες τις γενιές βρίσκονται τις τρεις αυτές μέρες εδώ για να σε αποχαιρετήσουν. Σεμνά, μα όχι βουβά.
Με τα τραγούδια σου σε αποχαιρετάμε, όπως αξίζει σε εκείνους που λεβέντικα ροβόλισαν τον κόσμο. Και ένας ψίθυρος περνά από στόμα σε στόμα: «Χωρίς τον Μίκη θα ήμασταν αλλιώς». Και έτσι είναι. Χωρίς εσένα θα ήμασταν αλλιώς», είπε αρχικά ο Δημήτρης Κουτσούμπας.
«Έσμιξες «τους τρανούς αητούς με τους χρυσούς αγγέλους», μαθαίνοντάς μας πως για να είσαι δυνατός, πρέπει να είσαι ευαίσθητος», σημείωσε ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ. «»Έφερες την ποίηση στο τραπέζι του λαού, πλάι στο ποτήρι και το ψωμί του», όπως έγραφε για σένα ο Γιάννης Ρίτσος, πρόσθεσε ο κ. Κουτσούμπας.
«»Να μην ξεχωρίζει τη ζωή του από τη ζωή του εργαζόμενου, από τη ζωή του πρωτοπόρου λαϊκού αγωνιστή», «να είναι ένας απλός στρατιώτης στην ακατάβλητη στρατιά των λαϊκών ανθρώπων» που μάχονται για τη ζωή. Δικά σου τα λόγια, είπε ο κ. Κουτσούμπας.
«Στο φέρετρό σου σηκώνεται, υψώνει τη γροθιά της «κι αντριεύει και θεριεύει» η Ελλάδα! Σύντροφε Μίκη, Είσαι «φως που πατεί χαρούμενο τον Άδη»! Φως επαναστατικό «στην κορφή του Ολύμπου αριστερά»… Φως που «ολούθε λαμπυρίζει», όπως έγραψαν αυτές τις μέρες γερμανικές εφημερίδες. Ένα «φως που καίει». «Τέκνο της ανάγκης κι ώριμο τέκνο της οργής»»!, πρόσθεσε ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ.
«ΑΘΑΝΑΤΟΣ»
«Όταν απόψε το πλοίο θα σαλπάρει από τον Πειραιά, για να διασχίσει τα γαλάζια νερά της ελληνικής θάλασσας για να σε οδηγήσει στην τελευταία σου κατοικία, στον τόπο καταγωγής σου, στο Γαλατά Χανίων, στην αγαπημένη σου Κρήτη, σύμφωνα με την επιθυμία σου, όλη η Ελλάδα θα σε συνοδεύει με τα τραγούδια σου.
Γιατί για σένα, για να δανειστούμε στίχους από το μεγαλείο του Σολωμού, «ο ουρανός καμάρωνε κι η γη χειροκροτούσε»… Αθάνατος Μίκη!», είπε στο τέλος του αποχαιρετισμού του ο Δημήτρης Κουτσούμπας.
ΧΕΙΡΟΚΡΟΤΗΜΑΤΑ
Συγκλονιστικές στιγμές εκτυλίχθηκαν αμέσως μετά τις αποχαιρετιστήριες ομιλίες της ΠτΔ και του γραμματέα του ΚΚΕ καθώς ο κόσμος ξέσπασε σε παρατεταμένα χειροκροτήματα τα οποία μετατράπηκαν σε τραγούδι από το συγκεντρωμένο πλήθος στον προαύλειο χώρο της Μητρόπολης.
«Σώπα όπου να ‘ναι θα σημάνουν οι καμπάνες» τραγουδούσε ο κόσμος μέσα σε χειροκροτήματα και υψωμένες γροθιές μόλις διέκρινε από την πόρτα της Μητροπόλης την έξοδο του φερέτρου του Μίκη Θεοδωράκη μετά το τέλος της τελετής, προκειμένου να μεταφερθεί στον τόπο ταφής του, στο Γαλατά Χανίων.
Κορυφαία στιγμή της χθεσινής ημέρας, η μεταφορά της σορού του Μίκη Θεοδωράκη στο φέρετρο από το εκκλησάκι του Αγίου Ελευθερίου στη Μητρόπολη και μετά το πέρας της τελετής.
Λίγο πριν τις 3 έφτασε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, κρατώντας ένα λευκό τριαντάφυλλο. Ακόμη, στο ναό βρίσκονταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος της Βουλής, Κώστας Τασούλας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ Φώφη Γεννηματά, ο γγ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, ο υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού, Νικόλας Γιατρομανωλάκης, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος, οι βουλευτές του ΚΚΕ, ο Θανάσης Παφίλης, ο Γιάννης Γκιόκας, η Αλέκα Παπαρήγα και το μέλος της ΠΓ του ΚΚΕ, Νικος Σοφιανός, η Μαρία Φαραντούρη, ο Βασίλης Βασιλικός, ο Γιώργος και η Άννα Νταλάρα, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, ο Αλέκος Φλαμπουράρης, ο Αλέξης Χαρίτσης, η Όλγα Γεροβασίλη,η Σοφία Σακοράφα, ο Παύλος Γερουλάνος, ο Γιώργος Λιάνης, ο Κώστας Λαλιώτης, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Κώστας Μπακογιάννης, η Μαριάνα Βαρδινογιάννη και πρέσβεις ξένων χωρών, ενώ δίπλα στο φέρετρο η οικογένεια του Μίκη Θεοδωράκη, πλην της κόρης του Μαργαρίτας, η οποία την ώρα εκείνη ταξίδευε για τα Χανιά.
Ιδιαίτερη στιγμή η άφιξη στη Μητρόπολη του δημοφιλούς Τούρκου συνθέτη Ζουλφί Λιβανελί και φίλου του Μίκη Θεοδωράκη μαζί με τη Φινλανδή ερμηνεύτρια Άρια Σαγιονμά.
ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ
Όλα έτοιμα είναι στα Χανιά, όπου θα γίνει και εκεί λαϊκό προσκύνημα.
Στις 7.15 το πρωί (σ.σ.: σήμερα Πέμπτη), θα φτάσει στο λιμάνι της Σούδας όπως ανακοίνωσε ο δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης. Στη συνέχεια, θα πραγματοποιηθεί αυτοκινητοπομπή στην πλατεία Δημοτικής Αγοράς και μετά θα συνοδευτεί στην Μητρόπολη, στον Ναό Εισοδίων της Θεοτόκου στα Χανιά, όπου μέχρι τις 12 η σορός θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα.
Θα ακολουθήσει και πάλι αυτοκινητοπομπή, προς τον ιερό ναό του Γαλατά Χανίων όπου θα τελεστεί η εξόδιος ακολουθία στη 1 το μεσημέρι, ενώ θα ακολουθήσει πεζή συνοδεία της σορού στο κοιμητήριο του Γαλατά. Την ημέρα της κηδείας τόσο στην πόλη των Χανίων όσο και στο χωριό Γαλατάς θα ισχύσουν έκτακτα κυκλοφοριακά μέτρα.
Αλ Πατσίνο: Θα μας λείψει
Ο Αλ Πατσίνο μίλησε χθες αποκλειστικά στο δελτίο ειδήσεων του MEGA και στον δημοσιογράφο Γιάννη Μούτσο, για την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη. Ο μεγάλος ηθοποιός συνδέθηκε με τον μεγάλο συνθέτη μέσα από την κλασσική πλέον ταινία «Σέρπικο».
«Θυμάμαι την πρώτη φορά που άκουσα τη μουσική για το Σέρπικο. Ήταν στο γραφείο του παραγωγού στο Μανχάταν, στον 16ο όροφο που είχαμε θέα τον ορίζοντα, και τότε έπαιξε το σάουντρακ. Φυσικά κατευθείαν όταν έμαθα για τον θάνατό του, αυτή η σκηνή ήρθε στο μυαλό μου. Ήξερα από την πρώτη στιγμή ότι ακούγοντας τη μουσική εκείνο το βράδυ, «αυτό ήταν, το έχει, έχει την ταινία, έχει συλλάβει το νόημά της». Αυτή είναι η ανάμνησή μου!
Φυσικά θυμάμαι τον Ζορμπά και τα υπόλοιπα έργα της καριέρας του. Τι τεράστιο δώρο! Θα μας λείψει και θα τον θυμόμαστε».
Η ταινία «Σέρπικο» που προβλήθηκε στους κινηματογράφους το 1973 εν πολλοίς καθιέρωσε ως πρωταγωνιστή, τον Αλ Πατσίνο.
