* Του Μ.Ε. Λαγκουβάρδου

Εάν ουν ο οφθαλμός σου απλούς η,

όλον το σώμα σου φωτεινόν έσται.

(Ματθ.6:22)

Όταν αγαπάμε κάποιον, αγαπάμε και χαιρόμαστε όχι μόνον τον ίδιο αλλά και οτιδήποτε σχετίζεται με αυτόν. Το ίδιο όταν αποστρεφόμαστε κάποιον, αποστρεφόμαστε και οτιδήποτε τον θυμίζει. Τώρα σκέψου τί γίνεται με το πονηρό πνεύμα της οικονομίας και με καθετί που έχει σχέση μαζί της, έτσι που είμαστε αναγκασμένοι να την έχουμε διαρκώς στο νου μας .

Μερικοί νομίζουν ότι δεν υπάρχουν πονηρά πνεύματα. Στο χωριό, ο κόσμος χάρις στην Εκκλησία ,πριν «πλακώσουν» οι αρέσεις, γνωρίζει ότι το κακό δεν είναι μια απρόσωπη δύναμη, όπως η βαρύτητα ή ο ηλεκτρισμός. Γνωρίζει ότι το κακό είναι η ενέργεια ενός προσώπου με βούληση και κρίση, ότι είναι ενέργεια του σατανά. Σε περίπτωση που κάποιος μπλέκει με το πονηρό πνεύμα λέει στον εαυτό του: «κοίταξε πού μ’ έβαλε ο δαίμονας;»

Η γνώση αυτή έχει πρακτικές συνέπειες στη ζωή, κυρίως όσον αφορά την προσωπική ευθύνη του κάθε ανθρώπου. Αν δεχόμαστε ότι το κακό είναι μια απρόσωπη δύναμη, (πεπρωμένο, μοίρα, κάρμα), γινόμαστε μοιρολάτρες και απεκδυόμαστε της ευθύνης για ό,τι συμβαίνει σε μας και στον κόσμο. Αν όλα ήταν γραφτό να γίνουν, για τίποτα δεν έχουμε εμείς ευθύνη, όπως και για τίποτα δεν χρειάζεται η δική μας συνέργεια. Παραιτούμαστε, λοιπόν, από κάθε προσπάθεια. Έτσι κι αλλιώς ο κόσμος τραβάει το δρόμο του.

Ρώτησα κάποτε έναν γνωστό μου, γιατί καπνίζει και μου απάντησε «καπνίζω για να δίνω κάτι στο δαίμονα, για να μην με κατασπαράξει». Προσαρμοζόμαστε στο περιβάλλον. Αν ζούμε σε αρπακτικό περιβάλλον, δίνουμε κάτι στον δαίμονα για να τον εξευμενίζουμε. Αυτός είναι ο λόγος που συχνά δίνουμε εμείς οι ίδιοι τα όπλα στον εχθρό, για να μας πολεμήσει. Σε ένα αρπακτικό περιβάλλον δεν υπάρχει αληθινή επικοινωνία. Όπως σε ένα ζευγάρι όταν δεν υπάρχει επικοινωνία, η «επικοινωνία» γίνεται με τους καυγάδες, το ίδιο και στον κόσμο, αν δεν επικοινωνούμε ειρηνικά, θα το κάνουμε με τον πόλεμο και θα δώσουμε οι ίδιοι στον εχθρό τα όπλα για να μας πολεμήσει.

Όλα εξαρτώνται από αυτό που πιστεύουμε ότι είναι ο Θεός: η ελευθερία, η αξία της ανθρώπινης ζωής, ακόμα και η οικονομία. Αν δούμε στον ιερό χώρο που είναι για το Θεό, να στέκεται ο τοκογλύφος, να εγκαταλείψουμε κάθε άλλο μέλημα για να ασχοληθούμε με το πώς να τον διώξουμε από τον χώρο μας. Ολόκληρη αυτοκρατορία, η Βυζαντινή, έπεσε στα χέρια των Τούρκων, όταν έχασε τον έλεγχο του νομίσματος γιατί αντί να το εκδίδει η ίδια, όπως έκανε επί χίλια χρόνια, το αγόραζε από τους τοκογλύφους της Βενετίας, το ίδιο όπως κάνει η νεώτερη Ελλάδα που δανείζεται με τόκο το νόμισμά της, αντί να το εκδίδει η ίδια. Το αποτέλεσμα ήταν να πέσει ανεργία, το εισόδημα να είναι τόσο χαμηλό, που να μην επιτρέπει τους νέους να κάνουν οικογένεια και να φέρνουν παιδιά στον κόσμο. Όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα και κανείς, με την προπαγάνδα, δεν σκέφτεται ότι θα χαθεί ο τόπος και οι Έλληνες θα γίνουν μετανάστες στον τόπο τους.

Ή πιστεύουμε στο Θεό και είμαστε προσωπικά υπεύθυνοι για τη ζωή μας ή δεν πιστεύουμε και ο κόσμος κυβερνιέται από απρόσωπες ακαταμάχητες δυνάμεις και η ανθρώπινη ζωή και η ελευθερία δεν έχουν καμιά αξία. Οι απρόσωπες δυνάμεις που κυβερνούν τον κόσμο είναι ακαταμάχητες είτε βρίσκονται έξω από εμάς και δεν μπορούμε παρά να σταυρώσουμε τα χέρια μας και να δεχθούμε παθητικά το πεπρωμένο μας είτε είναι μέσα μας.

Ο ομηρικός Οδυσσέας όταν βρισκόταν στη σπηλιά του Κύκλωπα, δεν είχε όνομα ούτε ταυτότητα, δεν ήταν τίποτα. Ήταν «ο κανένας», όπως ονόμαζε ο ίδιος τον εαυτό του. Αν βάλουμε τον εαυτό μας στη θέση του Οδυσσέα, πραγματικά είμαστε «ο κανένας». Ο Οδυσσέας ξανάγινε ο εαυτός του, μόνον όταν απέκτησε την ελευθερία του. Το ίδιο θα βρούμε και εμείς ξανά τον εαυτό μας, όταν πάψουμε να είμαστε στο έλεος των τοκογλύφων και αποκτήσουμε ξανά την εθνική μας κυριαρχία και την εθνική μας πολιτική για το νόμισμα.

Ο ομηρικός Οδυσσέας έγκλειστος στη σπηλιά του Κύκλωπα είναι λογικό να δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τον Κύκλωπα, με ένα ον που δεν είναι μέλος της ανθρώπινης κοινότητας Την ίδια δυσκολία έχει ο άνθρωπος να επικοινωνήσει με τις τράπεζες. Ή δέχεται τους όρους τους ή δεν τους δέχεται. Οι τράπεζες δεν θέλουν την επικοινωνία , αλλά την υποταγή.

Φυσικά μην περιμένεις από τις κοινωνίες που απονέμουν δημόσια αξιώματα χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους το ήθος, μην περιμένεις να σε βοηθήσει κανείς στην επικοινωνία σου. Αντίθετα θα σε καθοδηγούν να γίνεις απρόσωπος, ένας σκλάβος, ένας έγκλειστος στη σπηλιά κάποιου θηρίου είτε κράτος είναι αυτό είτε τράπεζα. Επικοινωνία είναι συμμετοχή στο κοινό αγαθό που είναι ο Θεός. Η σωστή πορεία είναι η πορεία προς τον Θεό, η πορεία με αγάπη. « Εν όλη καρδία εκζητήσουσιν αυτόν».(Αυτόν θα αναζητήσεις με όλη σου την ψυχή). Όσοι πορεύονται σ΄ αυτήν την οδό, δεν εμποδίζονται από τίποτα να αποβάλουν την αμαρτία που σκοτίζει τον οφθαλμό της ψυχής.

Υπάρχουν δύο τρόποι να ζεις και να πιστεύεις: Ο ένας είναι να πιστεύεις πως ό,τι είναι γραφτό να γίνει, θα γίνει. Ο άλλος τρόπος είναι να πιστεύεις πως χρειάζεται η δική μας συνέργεια. Ο δεύτερος τρόπος είναι αυτός του Ευαγγελίου. Αυτοί που θα αποκτήσουν την βασιλεία του Θεού, θα την αποκτήσουν με τη χάρη του Θεού και με τη δική τους συνέργεια.

Ο Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν. Πολλοί καλούνται να την αποκτήσουν, αλλά λίγοι την αποκτούν, γιατί λίγοι εργάζονται για να την αποκτήσουν. Μερικοί νομίζουν ότι θα αποφύγουν το άγχος αν παραιτηθούν από κάθε προσπάθεια και τα περιμένουν όλα μοιρολατρικά. Στην Ορθοδοξία ακολουθούμε την μέση οδό: Ούτε την υπερβολή ούτε την παραίτηση. «Προϋπόθεση της ανθρώπινης αρετής είναι η ένωση της θελήσεως του ανθρώπου με τη θέληση του Θεού.»(Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας).