Στόχος της συνάντησης είναι να γίνει αποτίμηση της πορείας εφαρμογής του νέου νόμου για τους συνεταιρισμούς αλλά και να συζητηθούν γενικότερα θέματα που αφορούν τους συνεταιρισμούς με δεδομένο ότι το συνεταιριστικό κίνημα στην Ελλάδα εκπροσωπεί μόλις το 11,3% της συνολικής αγροτικής παραγωγής της χώρας – το μικρότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση ο υπουργός κ. Βαγγέλης Αποστόλου αναμένεται να ζητήσει από τους επικεφαλής των υγιών συνεταιρισμών να τεθούν πρωτοπόροι στην προσπάθεια για την προβολή της συνεταιριστικής ιδέας, ενώ θα ζητήσει τις απόψεις-προτάσεις τους για τα εξής θέματα:
-Αύξηση του αριθμού των αγροτών – μελών των συνεταιρισμών που ανέρχονται σήμερα μόλις σε 80.000.
-Αύξηση του τζίρου από τα μέλη των συνεταιρισμών καθώς υπάρχουν σήμερα ΑΣ που το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου προέρχεται από παραγωγούς που όμως δεν είναι μέλη τους.
-Τι θα γίνει με τα χρέη των συνεταιρισμών, των εν ενεργεία αλλά κι αυτών που έχουν πάψει να υφίστανται, προς Δημόσιο, ΙΚΑ, τράπεζες, «κακή ΑΤΕ» και τους καταλογισμούς από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στη συνάντηση έχουν προσκληθεί από τον Ν. Λάρισας ο ΘΕΣγάλα, ο ΑΣ Θεσσαλών Τοματοπαραγωγών (ΘΕΣΤΟ) και το Οινοποιείο Τυρνάβου. Άλλοι συνεταιρισμοί που έχουν προσκληθεί είναι η ΕΒΟΛ, ο ΑΣ Ζαγοράς, οι πτηνοτροφικοί συνεταιρισμοί ΠΙΝΔΟΣ και Άρτας, η VENUS, η ΑΛΜΕ, η Παναιγιάλειος, οι συνεταιρισμοί Νάξου, Καβάλας και Καλαβρύτων καθώς και των Μαστιχοπαραγωγών Χίου.
ΕΧΟΥΝ ΕΡΕΙΣΜΑΤΑ
Για τους συνεταιρισμούς υπάρχει ειδική αναφορά στο σχέδιο στρατηγικής για την ανταγωνιστικότητα της γεωργίας που έχει καταρτίσει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και έχει εγκριθεί από τους θεσμούς.
Όπως αναφέρεται στο σχέδιο στρατηγικής, «ιστορικά έχει παρατηρηθεί ότι η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την κοινωνική οικονομία συνδέεται με περιόδους κρίσης κατά τις οποίες τόσο ο δημόσιος τομέας όσο και ο ιδιωτικός αδυνατούν να καλύψουν με επάρκεια τις ανάγκες της κοινωνίας. Την περίοδο της ύφεσης (2010-2014) παρατηρήθηκε ιδιαίτερα έντονη δραστηριότητα των πολιτών που εκφράστηκε μέσα από ποικίλες μορφές φορέων της κοινωνικής οικονομίας. Ωστόσο, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, μία από τις βασικότερες εκφάνσεις της κοινωνικής οικονομίας, με εκατονταετή παρουσία στην Ελλάδα, δεν ανταποκρίνονται στον ρόλο που, εν δυνάμει, εμπεριέχει ο θεσμός. Η αδιαφανής και κακή διαχείριση από τις διοικήσεις, οι παρεμβάσεις της πολιτείας, η λειτουργία εκτός του πλαισίου αρχών του συνεργατισμού, η χρησιμοποίησή τους για αλλότριους σκοπούς, οδήγησε σχεδόν το σύνολο των συνεταιρισμών στη χρεοκοπία και τον θεσμό σε πλήρη απαξίωση μεταξύ των αγροτών και της κοινωνίας γενικότερα. Από αυτή τη δυσμενή εξέλιξη ωφελήθηκαν ορισμένα τμήματα του ιδιωτικού τομέα και υπέστησαν βλάβη οι αγρότες, οι καταναλωτές και η εθνική οικονομία στο σύνολό της. Ωστόσο, παρά την οικονομική και ηθική απαξίωση, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί διαθέτουν κοινωνικά ερείσματα, αξιόλογες υποδομές και παρουσία σε σημαντικούς τομείς δραστηριότητας. Αυτοί οι παράγοντες συνιστούν κρίσιμες προϋποθέσεις οι οποίες, με τις κατάλληλες πολιτικές, είναι δυνατόν να αποτελέσουν την αφετηρία για τη συγκρότηση ενός σύγχρονου ρόλου των συνεταιρισμών».
ΣΤΟΧΟΣ
Σύμφωνα με το σχέδιο, «βασικός στόχος είναι η ανάδειξη των συνεταιρισμών σε βασικό πυλώνα ανάπτυξης του αγροδιατροφικού συστήματος και, κατ’ επέκταση, του αγροτικού χώρου. Αυτό εκφράζεται με τον ενεργό ρόλο τους στην προμήθεια των αγροτικών εισροών, στην πρωτογενή παραγωγή, στη μεταποίηση και στην εμπορία των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων. Με την παρέμβαση σε αυτούς τους τομείς, οι συνεταιρισμοί μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του κόστους παραγωγής, στην εξυγίανση της αγοράς και στην παρακράτηση σημαντικού τμήματος της προστιθέμενης αξίας στην ύπαιθρο.
Η στρατηγική που θα υπηρετήσει την ανάδειξη των συνεταιρισμών σε βασικό πυλώνα ανάπτυξης του αγροδιατροφικού συστήματος και του αγροτικού χώρου θα πρέπει να είναι πολυδιάστατη και να περιλαμβάνει παρεμβάσεις σε ιδεολογικό επίπεδο στην εσωτερική λειτουργία, την οικονομική αποτελεσματικότητα και την εκπαίδευση και επιμόρφωση. Πρέπει να αποκατασταθεί η τραυματισμένη ιδέα του συνεργατισμού και ακολούθως να αναδειχτεί η κοινωνική και οικονομική δυναμική που εμπεριέχει ο θεσμός. Αυτό βέβαια προϋποθέτει απτά οικονομικά αποτελέσματα, τα οποία θα προκύψουν μόνο ως αποτέλεσμα ρήξης με κακές πρακτικές του παρελθόντος.
Για να βελτιωθεί η εσωτερική λειτουργία των συνεταιρισμών, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ζητήματα στελέχωσης, οργάνωσης και διοίκησης. Για να έχουν οικονομική αποτελεσματικότητα θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να αντιμετωπιστεί η λειτουργία ζημιογόνων και μη αποδοτικών δραστηριοτήτων, ο υπερβολικός δανεισμός, η έλλειψη ρευστότητας, να οικοδομηθούν δίκτυα διανομής και να αναπτυχθεί η διασυνεταιριστική συνεργασία.
Προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητα των παραπάνω είναι μία στρατηγική εκπαίδευσης-επιμόρφωσης για να εμπεδωθούν οι αρχές λειτουργίας των συνεταιρισμών, η διαφορά τους με τις εταιρίες κεφαλαίου, τα ειδικά κριτήρια αξιολόγησης για να αρθούν οι εσφαλμένες αντιλήψεις σχετικά με τον πρωταρχικό σκοπό των συνεταιρισμών, για να κατανοηθεί ο σημαντικός κοινωνικός τους ρόλος, και, βέβαια, μια πληθώρα άλλων τεχνικών ζητημάτων που αφορούν τους τομείς παρέμβασης των συνεταιρισμών».
ΑΘΗΝΑ, Του Γιώργου Μακρή
